Co to jest wentylacja mechaniczna i ile kosztuje?

Wentylacja mechaniczna jest często stosowana w budynkach użyteczności publicznej, znacznie rzadziej w domach. To jednak świetne rozwiązanie. Jaki jest koszt założenia instalacji wentylacji mechanicznej? Ile trzeba płacić za jej eksploatację?

Na początek podstawy. Instalacja wentylacyjna, choć traktowana nieco po macoszemu, jest bardzo ważna. Jeśli nie działa ona jak należy lub nie ma jej w domu w ogóle, następują niekorzystne zjawiska.

• Wzrasta poziom pary. Jej nadmiar doprowadza do podniesienia wilgotności w domu, co może przełożyć się na rozwój grzybów. Przegrody budowlane, w których następuje kondensacja pary wodnej, mają gorszą izolacyjność, więc do ogrzania domu potrzeba więcej energii i, tym samym, pieniędzy.
• Jest większe stężenie dwutlenku węgla. Powoduje on zmęczenie i apatię. W najbardziej skrajnych sytuacjach może doprowadzić nawet do śmierci. Tak się dzieje, gdy do pomieszczeń dostaje się zabójczy czad. Jedną z przyczyn jego powstawania jest nieprawidłowa wentylacja kotłowni, w której używa się paliwa stałe.   
• Obecność np. roztoczy. Jeśli budynek nie jest odpowiednio wentylowany, rozwijają się w nim niepożądane drobnoustroje.

Poza tym konieczność wymiany powietrza regulują przepisy. To one narzucają, ile metrów sześciennych powietrza powinno być usuwanych z pomieszczenia. Aby spełnić te wymogi, mamy dwie możliwości:

• montaż instalacji niewymuszonej - o tym, czym jest wentylacja grawitacyjna i ile kosztuje już pisaliśmy;
• montaż wentylacji mechanicznej.

Wentylacja mechaniczna w domu - czy warto?

Wentylacja mechaniczna w domu to świetny pomysł. Dlaczego? Bo ma przewagę nad naturalną! Przede wszystkim działa niezależnie od warunków pogodowych, ale zalet jest znacznie więcej:

• W domu jest zawsze świeże powietrze. W przypadku wentylacji grawitacyjnej nie jest to takie oczywiste. Do tego instalacja mechaniczna daje możliwość filtrowania powietrza;
• Możliwość regulowania (pośrednio) wilgotności powietrza. Jeśli na przykład na zewnątrz jest sucho, w domu wilgotno, wystarczy zwiększyć strumień wentylacyjny. To z kolei przekłada się na mniejsze problemy z pleśnią w domu;
• Możliwość rezygnacji z budowy kominów wentylacyjnych;
• Jeśli chcesz, by Twoje rachunki za ogrzewanie były niższe, możesz stworzyć system wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Czym jest rekuperator, serce całej instalacji, przeczytasz w osobnym wpisie.

Pisząc o wentylacji wymuszonej mamy na myśli instalację nawiewno-wywiewną. W układzie tym zarówno dostarczanie powietrza do pomieszczeń, jak i jego usuwanie jest realizowane za pomocą specjalnego układu. Składa się on z:

• przewodów nawiewnych (doprowadzających świeże powietrze, zakończonych anemostatami) i wywiewnych (przez które jest ono usuwane),
• centrali wentylacyjnych, składającej się z dwóch wentylatorów – nawiewnego i wyciągowego,
• filtrów, umieszczonych na tych wentylatorach,
• wentylację mechaniczną można rozszerzyć o wspomniany rekuperator lub Gruntowy Wymiennik Ciepła, czyli w skrócie GWC, przez które jest zasysane powietrze.

Grafika przedstawia schemat działania wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, źródło: Ekoklimax-Projekt Sp. z o.o.

Cena wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej nie zwala z nóg!

Wentylacja mechaniczna w domach jednorodzinnych nie cieszy się popularnością. Inwestorzy boją się jej ceny. Jak udowodnimy poniżej, niepotrzebnie. 

Zakładamy, że dom jednorodzinny o powierzchni 150 metrów kwadratowych zamierzamy wyposażyć w mechaniczną wentylację. Co ważne, prace montażowe mają być prowadzone na etapie budowy. W przeciwnym razie ściany i stropy trzeba by rozpruć. To jedna z wad tej instalacji – trudno się ją układa w budynku już istniejącym. Wentylację projektujemy, by umożliwiała wymianę powietrza na poziomie 250 metrów sześciennych na godzinę, co w zupełności wystarczy dla takiego metrażu.

Na pytanie, ile dokładnie kosztuje wentylacja mechaniczna, nie ma prostej odpowiedzi. Ceny usług fachowców są bardzo różne. Można założyć, że koszt wentylacji mechanicznej bez odzysku waha się dla naszego budynku (o pow. 150 m kw.) od 10 000 zł do 15 000 zł. Sporo zależy od zastosowanych materiałów. Nie można także zapominać o tym, że do kosztu ceny mechanicznej trzeba doliczyć cenę robocizny. W większości przypadków będzie ona wliczona w projekt, ale czasami możemy być zobligowani do uiszczenia opłaty o maksymalnej kwocie 500zł. Jeśli podsumujemy cały koszt wentylacji mechanicznej, cena może lekko przerazić, ale weźmy pod uwagę, że wentylacja naturalna też kosztuje.

W jej przypadku trzeba postawić komin lub kominy, co jest największym obciążeniem. Można założyć, że cena wentylacji grawitacyjnej dla wspomnianego budynku waha się od 5000 do 8000 zł. Największy wpływ na nią ma liczba kominów. Różnica między układem mechanicznym a grawitacyjnym to 5000-7000 zł. Do tego trzeba liczyć ok. 300 zł rocznie na wymianę filtrów i prąd do napędzenia wentylatorów.

Z finansowego punktu widzenia to żaden interes. Zdecydowanie powinno się wyposażyć instalację mechaniczną w rekuperator. Koszt kilku tysięcy złotych zwróci się szybko. Zakładając, że różnica pomiędzy ceną centrali z odzyskiem i bez to 4000 zł, a ogrzewanie kosztuje nas 3000 zł rocznie, inwestycja powinna być opłacalna po 3-4 latach.