Jaki rekuperator wybrać?

Rekuperator to element wentylacji mechanicznej, dzięki któremu nasze rachunki za ogrzewanie będą niższe niż w przypadku stosowania innych rozwiązań. W jaki sposób powinniśmy rozpatrywać potencjalny zakup oraz czy wszystkie urządzenia są równie dobre? Jaki rekuperator wybrać, by w przyszłości nie żałować swojej decyzji?

Zasada działania rekuperacji jest bardzo prosta. Powietrze, które odprowadzane jest z budynku ogrzewa to, które jest wtłaczane do pomieszczeń przez rekuperator. Dzięki temu w zimnych porach roku powietrze z zewnątrz trafiając do budynku jest cieplejsze. Warunkiem koniecznym, z jednym wyjątkiem, jest montaż wentylacji mechanicznej, która wymusza przepływ powietrza.

Rodzaje rekuperatorów dostępnych na rynku

Najważniejszym elementem rekuperatora jest wymiennik ciepła. To „serce”, w którym następuje przekazanie energii. W dużym skrócie można napisać, że im większą sprawność ma wymiennik, tym lepiej. Oznacza to bowiem, że mniej energii „gubi się” po drodze. To właśnie odpowiedni jego wybór ma ogromny wpływ na to, czy będziemy zadowoleni z działania urządzenia.

Jaki wymiennik w rekuperatorze wybrać? Poniżej wymieniamy wady i zalety najpopularniejszych rozwiązań.

• Rekuperator ścienny - Ciekawe, ale niezbyt popularne, rozwiązanie. Urządzenie montuje się w ścianie zewnętrznej. Nie wymaga pełnej instalacji. Zasada działania jest podobna do większej jednostki – powietrze dostające się do pomieszczenia jest ogrzewane przez to, które przekazywane jest na zewnątrz. Najlepiej, jeśli zdecydujemy się na zastosowanie dwóch takich urządzeń, które są ze sobą zsynchronizowane. Zaletą tego rozwiązania jest stosunkowo łatwy montaż w budynkach już istniejących. Poza otworem w ścianie (i jego obróbką) i montażem wystarczy doprowadzić przewód zasilający.
• Rekuperator krzyżowy - Najważniejszy parametr – sprawność – wynosi 50-75 procent. Oznacza to, że taka część strat wentylacyjnych jest odzyskiwana. W porównaniu do innych rozwiązań nie jest to wartość, która powala. Poza tym rekuperator z wymiennikiem krzyżowym sprawdza się, gdy temperatura ma więcej niż – 5 stop. C.  Wraz z upływem czasu eksploatacji urządzenie traci też szczelność, co źle wpływa na sprawność. Zaletą wymiennika krzyżowego jest stosunkowo niska cena.
• Rekuperator przeciwprądowy - W urządzeniu tym, względem poprzedniego, wprowadzono innowację. Strumienie powietrza zimnego i ciepłego płyną w przeciwnych kierunkach. Przekłada się to ta większą sprawność, sięgającą w najlepszych urządzeniach 90 procent. Poza tym rekuperator jest w mniejszym stopniu podatny na szronienie i rozszczelnienie. Oczywiście cena urządzenia z wymiennikiem przeciwprądowym jest wyższa niż z wymiennikiem krzyżowym.
• Rekuperator obrotowy - W tym urządzeniu wymiennik jest ruchomy. W specjalnym „bębnie” powietrze zimne i ciepłe mieszają się ze sobą. Zaletą tego rozwiązania w porównaniu z innymi typami rekuperatorów jest nawilżanie powietrza, które trafia do budynku. Dzięki temu zimą w pomieszczeniach wilgotność ma odpowiedni poziom. Wymiennik obrotowy nie jest podatny na niską temperaturę. Sprawność tego urządzenia sięga 90 procent. Z uwagi na wysoką cenę i duże wymiary rekuperator ten nie jest zwykle montowany w domach jednorodzinnych.

Wybór rekuperatora - co będzie najlepsze?

Mnogość możliwych opcji może przysporzyć bólu głowy. Jaki rekuperator wybrać i czym kierować się przy podjęciu decyzji?

Najprostszym rozwiązaniem jest rekuperator ścienny, który możemy zamontować także w budynkach już istniejących. Nie wymaga on specjalnej instalacji. W porównaniu do innych rozwiązań jego skuteczność jest ograniczona, ale w podstawowym zakresie spełnia swoją rolę. To idealny rekuperator do mieszkania.

Innym rozwiązaniem, jednak już systemowym, jest rekuperator z wymiennikiem krzyżowym. Wymaga on całej instalacji, przez co koszt montażu jest znacznie wyższy. Nadal jednak to najtańsze rozwiązanie w porównaniu do kolejnych urządzeń. Rekuperator z wymiennikiem krzyżowym polecamy inwestorom, którzy są zdecydowani na wentylację mechaniczną, ale nie chcą wydać zbyt dużo pieniędzy. Kompromisem są gorsze parametry i działanie w niższych temperaturach.

Rekuperator przeciwprądowy wydaje się być najlepszym rozwiązaniem dla klientów indywidualnych. Jest najbardziej zaawansowany i ma wysoką sprawność. Wadą jest natomiast stosunkowo wysoka cena.

Inwestorzy np. biurowców powinni pomyśleć o rekuperatorze z wymiennikiem obrotowym. To najlepsze rozwiązanie. Jego wadami są wysoka cena i spore gabaryty, ale przy dużych budynkach nie są to przeważnie czynniki szczególnie istotne.

O czym jeszcze musisz pamiętać przy doborze rekuperatora?

Przy wyborze rekuperatora musimy wziąć także pod uwagę wydajność. Określa ona ilość powietrza, wyrażoną w metrach sześciennych, jaka może być przetłaczana przez centralę. Tutaj jest jednak mała pułapka. Producenci podają czasami wartość bez uwzględnienia oporów instalacji, a więc sytuację, która jest czysto teoretyczna.

Dlatego bardzo ważny jest także „spręż dyspozycyjny rekuperatora”. Wartość ta musi być większa niż opór instalacji wentylacyjnej. W budynkach mieszkalnych wynosi on przeciętnie 100-200 Pa.

Istotnym parametrem jest koszt eksploatacji centrali. Największy wpływ na nią ma prąd do zasilania wentylatorów i grzałki, jeśli jest zamontowana. Do ostatecznego rachunku trzeba też doliczyć cenę filtrów. Co do tych ostatnich, również musimy przemyśleć ich zastosowanie. W centralach wentylacyjnych najczęściej stosuje się filtry EU 3 lub EU 4 (inaczej: G3 i G4). Są one dobre, jednak nie zabezpieczają przed bardzo drobnymi pyłkami roślin. Dlatego alergicy powinni wybrać EU 7. Co ważne, powinniśmy o tym pomyśleć na etapie zakupu centrali. Nie powinno się bowiem stosować drobniejszych filtrów niż te, które są zalecane przez producenta.

Ostatnim elementem, na który trzeba zwrócić uwagę, są możliwości regulacyjne. Wybierzmy więc centralę, która umożliwia zmianę strumieni wentylacyjnych z opcją ich zaprogramowania. Dzięki temu można zmniejszyć straty wentylacyjne, gdy nie ma nas w domu. Dobrym rozwiązaniem jest także zakup centrali w pełni zautomatyzowanej, która reaguje na przykład na wzrost wilgotności w budynku.