Rekuperacja latem, czyli wentylacja mechaniczna z chłodzeniem

Wentylacja mechaniczna z rekuperatorem zapewnia stałą wymianę powietrza przez cały rok. Zimą w rekuperatorze odzyskujemy dużą część energii cieplnej w zależności od typu wymiennika zainstalowanego w rekuperatorze. Latem natomiast urządzenie, oprócz stałej wymiany powietrza, usuwa nie tylko zużyte powietrze ale również nadmiar wilgoci, który w upalne dni jest szczególnie dotkliwy. Czy można więc zatem powiedzieć, że rekuperator może chłodzić latem?

Czy chłodzenie domu latem przy użyciu wentylacji mechanicznej jest możliwe?

Czy rekuperator chłodzi latem?

W okresie letnim w czasie upałów na temperaturę w domu wpływają różnorodne czynniki, które mogą podwyższać lub obniżyć temperaturę powietrza. Oczywistymi są wysoka zewnętrzna temperatura i nasłonecznienie, które poprzez duże przeszklenia i okna dachowe od strony południowej intensyfikują efekt cieplarniany pomieszczeń. Drugim czynnikiem jest usytuowanie tych przeszkleń względem stron świata. Największą rolę pełni strona południowa (południowo-wschodnia i południowo-zachodnia), a najmniejszą północna. Trzecim jest ciepło wytwarzane przez mieszkańców domu i ich gości oraz urządzenia wytwarzające ciepło (piekarnik, kuchenka, komputer itp.). Elementami, które obniżają temperaturę mogą być żaluzje i rolety (szczególnie zewnętrzne) i okiennice zasłaniające przeszklenia w czasie największego nasłonecznienia.

Czy rekuperator chłodzi powietrze latem? Jego rola w procesie chłodzenia pomieszczeń w tej porze roku wiąże się z uruchomieniem by-passu i funkcji nocnego chłodzenia. Wówczas nocne zewnętrzne powietrze o temperaturze poniżej 20^oC schładza budynek pomijając wymiennik w rekuperatorze. Przy zimniejszej nocy przynosi to wymierne korzyści porannego schłodzenia budynku, które możemy utrzymać dłużej, jeżeli przysłonimy przeszklenia domu narażone na silne nasłonecznienie. Dodatkowo należy pamiętać o minimalnym ustawieniu nawiewu świeżego powietrza w ciągu upalnego dnia (np. 0,5 wymiany na godzinę) i zwiększeniu tego nawiewu (np. 1,5 wymiany na godzinę) w czasie chłodniejszej nocy.

Rekuperacja, a klimatyzacja

Czy rekuperacja w domu działa tak samo jak klimatyzacja oraz czy oba systemy mogą współgrać? Na początek warto się pochylić nad ich działaniem i zastosowaniem. Centrala wentylacji mechanicznej z rekuperatorem służy do wymiany zużytego powietrza na świeże, a klimatyzacja "schładza" powietrze w budynku nie wymieniając go na nowe.

Skoro cel ich działania jest inny, można zainstalować te dwa systemy na raz, jednak koszt instalacji, eksploatacji i obsługi (w tym przeglądy i ewentualne naprawy) będzie podwójny. Obecnie na rynku mamy centrale wentylacyjne z jednostką chłodzenia, która optymalizuje w jednym układzie wymianę i schładzanie powietrza w upalne dni. W takim wariancie (rys. 1.) jednostka chłodząca obniża temperaturę powietrza, zapewniając komfort temperaturowy pomieszczeń.

Pomiary działania systemu z rekuperatorem AERIS 550, źródło: rekuperatory.pl

Chłodzenie rekuperatorem współpracującym z GWC

Mniej oczywistym i mniej popularnym rozwiązaniem jest układ centrali wentylacyjnej z rekuperatorem wspomaganej powietrznym gruntowym wymiennikiem ciepła GWC.

Takie rozwiązanie powoduje, że właściwe parametry powietrza (temperatura i wilgotność) w budynku mogą być spełnione w każdych warunkach zewnętrznych bez stosowania oddzielnej instalacji klimatyzacyjnej. Powietrze pobierane z GWC jest wstępnie schłodzone przez grunt, a następnie przechodząc przez centralę, chłodzi również pomieszczenie. Dodatkowo zostaje zmniejszona także wilgotność powietrza, co stwarza wyjątkowo korzystny mikroklimat w domu. O tego typu instalacji mówi się „darmowa klimatyzacja”.

Koszty budowy GWC są znaczne, jednak należy pamiętać, że przede wszystkim służy on w mroźne zimowe dni do wstępnego ogrzania powietrza wchodzącego do centrali wentylacyjnej. Działa więc on cały rok, generując znaczne oszczędności zarówno zimą podczas ogrzewania domu, jak i latem podczas jego schładzania.

Nadmienić należy również, że korzystanie z dobrodziejstwa chłodu GWC latem regeneruje jego złoże, zwiększając pojemność cieplną w okresie zimowym i odwrotnie. Koszty eksploatacyjne GWC są natomiast niewielkie.