Pleśń w domu - jak sobie z nią radzić?

Grzyb lub pleśń na ścianie nie wróżą nic dobrego. Jeżeli je zauważymy, to natychmiast należy zapobiec ich rozprzestrzenianiu. Oprócz wydzielanego nieprzyjemnego zapachu wpływają one negatywnie również na nasze zdrowie. Na szczęście istnieją sposoby, by się ich pozbyć.

Z problemem pleśni i grzybów w domu borykają się nie tylko domownicy zamieszkujący starszy typ budownictwa. Nieestetyczne plamy w narożnikach ścian, przy suficie czy oknach pojawiają się również w nowopowstałych budynkach.  Mogą się one ukazać dosłownie w każdym pomieszczeniu, najczęściej w okresie jesieni i zimy, kiedy zaczyna się sezon grzewczy, a my coraz rzadziej wietrzymy nasze „cztery kąty”.  Pleśń na ścianach ma wtedy idealne warunki do rozwoju.

Różnice między grzybem a pleśnią

Często można zaobserwować, że określeń grzyby i pleśnie używa się zamiennie. Z fachowego punktu widzenia różnica między tymi dwoma zjawiskami jest znacząca. Pleśń na ścianie czy suficie atakuje jedynie daną powierzchnię, w efekcie czego powstają nieestetyczne plamy, kropki o ciemnym zabarwieniu, zwane grzybami pleśniowymi. Grzyb w domu to coś znacznie poważniejszego. Jego wykwity brzydko wyglądają i nieprzyjemnie pachną, a co najgorsze powodują niszczenie konstrukcji budowlanych, przenikając w głąb murów. W zaawansowanej fazie rozwoju mogą rozprzestrzeniać się również na ścianach czy sufitach, ale infekują również meble. Przyczyny ich powstania są jednak bardzo podobne.

Wyróżniamy różne rodzaje grzybów. Najpopularniejsze z nich to grzyby domowe, które atakują drewniane i drewnopodobne elementy, jak: grzyb domowy właściwy, domowy biały, stroczek łzawy czy grzyb piwniczny. Dla ludzi znacznie niebezpieczniejsze są jednak grzyby pleśniowe. Możemy wyróżnić kropidlaka cytrynowego lub czarnego, a także pleśniaka zielonego.

Jak sprawdzić, czy w domu jest grzyb?

Jest to bardzo ważne pytanie, szczególnie dla osób, które chcą kupić nowy dom. Grzyb może początkowo być niewidoczny, a z czasem skutecznie uprzykrzyć życie. Jak sprawdzić, czy w domu jest grzyb?

Przede wszystkim powinniśmy się skupić na oglądaniu ścian - występowanie ewentualnych plam może jasno wskazywać, na obecność grzyba. Szczególnie widoczne mogą być w narożnikach, które łączą ściany z sufitem, w chłodnych miejscach domu. Skupiać się nie należy jedynie na tym co widzimy - obecność grzyba możemy także zbadać poprzez pozostawienie jałowej pożywki, którą po kilku dniach oddajemy do laboratorium w celu szczegółowego badania.

Zaalarmować powinna nas też osadzająca się na ścianach wilgoć. Jeśli jest wyraźna, możemy być pewni, że wkrótce grzyb przebije się w okolicy przez warstwę tynku lub farby i wkrótce będzie widoczny.

Jak powstaje pleśń na ścianie?

Nie wiesz, dlaczego pleśń pojawia się na ścianie? Tak naprawdę przyczyn powstawania jest bardzo wiele. Najczęściej tworzy się ona, ponieważ w naszym domu brakuje dostatecznej wentylacji powietrza, a do tego panuje zbyt duża wilgotność – uznaje się, że nie powinna ona przekraczać około 50%. Gdy włączamy ogrzewanie, aby zabezpieczyć się przed zimnem, często zapominamy o optymalnej temperaturze w domu. Unikajmy więc zatykania kratek wentylacyjnych, które usuwają nadmiar wilgoci i nie twórzmy z mieszkania hermetycznie zamkniętego opakowania, gdzie na próżno szukać świeżego powietrza.

W nieodpowiednich warunkach pleśń w domu pojawi się bardzo szybko, a wraz z nią brzydkie plamy na ścianach, a niekiedy nawet meblach. Dodatkowo w powietrzu będzie unosić się wyczuwalny, nieprzyjemny zapach stęchlizny, który może przejść również na ubrania w szafach.

Wilgoć bierze się również z zewnątrz. Kiedy ściany są przemarznięte i niedostatecznie ogrzane, w kątach i przy stropach może pojawić się czarny nalot, któremu towarzyszy niemiły zapach. Dlaczego właśnie tam? W tych miejscach jest najchłodniej, a woda zaczyna się skraplać i osadzać na ścianach. Łatwo można to zauważyć np. w łazience po wilgotnych ręcznikach czy zaparowanych szybach. Zawilgocony dom jest dla pleśni idealnym miejscem do rozwoju i rozprzestrzeniania się. Pamiętajmy, że woda może przedostać się również do środka, w momencie, kiedy mamy nieszczelny dach lub gdy budynek ma wady konstrukcyjne.

Wilgoć atakuje również z gruntu. W starszym budownictwie często brakuje właściwej, przeciwwilgociowej izolacji, dlatego w piwnicach i na parterze mieszkańcy mogą spodziewać się niechcianych lokatorów w postaci pleśni na ścianie, a niekiedy nawet na elewacji.

Grzyb w domu, a zdrowie

Zbyt suche powietrze bywa uciążliwe i zakup odpowiedniego nawilżacza potrafi przynieść ukojenie. Jednak wysoki poziom wilgotności w domu wiąże się z poważnym problemem – idealnym warunkiem do rozwoju grzybów i pleśni. Produkowane przez nie substancje toksyczne, unoszące się w powietrzu w zainfekowanym pomieszczeniu, potrafią przedostać się do dróg oddechowych i znacząco pogarszać stan zdrowia. Są one niebezpieczne, zwłaszcza jeżeli mieszkamy z dziećmi, alergikami, osobami o niskiej odporności czy astmatykami. Zapach stęchlizny w mieszkaniu niesie więc ze sobą poważne skutki. Domownicy, którzy przebywają tam, gdzie występuje grzyb w domu, mogą skarżyć się na:

• przewlekłe bóle głowy, a niekiedy nawet mięśni i stawów,
• problemy ze skórą,
• nawracające zapalenie zatok,
• problemy z koncentracją i snem,
• złe samopoczucie i rozdrażnienie,
• uszkodzenia układu nerwowego,
• drętwienie kończyn,
• problemy ze stawami w kręgosłupie,
• bóle żołądka,
• podrażnienie oczu,
• nieprawidłowe funkcjonowanie nerek i wątroby.

Zatrucie pleśnią i grzybami to nasi wrogowie i nie należy go lekceważyć. Długotrwałe przebywanie w zagrzybionym domu może prowadzić do o wielu poważniejszych chorób, jakimi są: grzybica kropidlakowa, a nawet nowotwory i niepłodność u kobiet i mężczyzn. Nie pozwólmy, aby pleśń przejęła kontrolę nad naszym organizmem!

Jak zlikwidować pleśń na ścianie?

Bez dwóch zdań – pleśń w mieszkaniu jest szkodliwa i niezwłocznie trzeba podjąć kroki, by się jej próbować pozbyć raz na zawsze. Problem jest jednak na tyle powszechny, że pojawiły się nie tylko chemiczne środki, ale i również domowe. Pamiętajmy, że gotowe preparaty są trujące. Zastanawiając się, jak zlikwidować pleśń na ścianie, w pierwszej kolejności myślmy o własnym zdrowiu i koniecznie przed użyciem tego typu środków zapoznajmy się z informacjami podanymi przez producenta.

Jeżeli na powierzchni ściany pojawiły się brzydkie, ciemne plamy i towarzyszy temu zapach stęchlizny w domu, to możemy zastosować preparat grzybobójczy. Najpierw takie miejsce dokładnie myjemy wodą  z detergentem (środkiem na pleśń), aby pozbyć się brudu. Następnie je osuszamy i pokrywamy mieszanką. Specjalnego płynu można zastosować również  w przypadku wytapetowanych pomieszczeń – kolejność postępowania będzie dokładnie taka sama.

Przyczyny powstawania pleśni mogą tkwić znacznie głębiej i ich zlikwidowanie będzie wymagało dokładniejszych prac naprawczych. Przez uporczywą warstwę grzyba, który wniknął zbyt głęboko, może odpadać farba, a niekiedy nawet i tynk. To znak, że nie mamy do czynienia z większym stopniem zniszczeń. Co wtedy robimy? Trzeba skażone miejsce skuć  do tynku – najlepiej również w promieniu około jednego metra i pokryć kilka razy preparatem grzybobójczym do ścian. Następnie czekamy, aż wyschnie i nakładamy nową warstwę tynku.

Jak zwalczyć pleśń na ścianie domowymi sposobami? Specjalnie przygotowane mieszanka np. roztwór wody z solą efektywnie rozprawi się z nieestetycznym nalotem. Pomaga też biały ocet, a nawet wybielacz! Sprawy możemy oddać również w ręce fachowców. Istnieją bowiem firmy, które zawodowo zajmują się usuwaniem pleśni oraz grzybów. Niektóre z nich specjalizują się w ozonowaniu pomieszczeń, doskonale dezynfekując zarażone miejsca.

Jak mówią: „Lepiej zapobiegać, niż leczyć”, dlatego zadbajmy, aby do naszego domu dochodziło świeże powietrze. W oknach można założyć nawiewniki, a przy ich wymianie zdecydować się na modele z mikrowentylacją. Dobrym pomysłem są również pochłaniacze wilgoci. Ściany możemy także pokryć farbami o właściwościach grzybobójczych lub hydrofobowych, które zapobiegają rozwojowi pleśni. Ograniczmy też powstawanie pary, np. podczas gotowania włączajmy regularnie okapy kuchenne.