Jak ułożyć ogrzewanie podłogowe?

W ogrzewaniu podłogowym elementem oddającym ciepło do pomieszczenia jest cała powierzchnia podłogi lub wydzielona jej część. Stąd temperatura tak dużego elementu grzejnego jest dużo niższa w porównaniu z tradycyjnym grzejnikiem.

Rodzaje ogrzewania podłogowego

W zależności od czynnika grzejnego ogrzewania podłogowe dzielą się na:

• wodne
• elektryczne
• powietrzne

Instalacje wodne, ze względu na sposób montażu przewodów grzewczych i wykonania jastrychu grzejnego można dalej dzielić na:

• systemy mokre
• systemy suche

Ogrzewania elektryczne można z kolei różnicować z uwagi na rodzaj elementu oporowego na:

• przewodowe
• siatki i maty grzewcze
• folie grzewcze

W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na pytanie, jak ułożyć ogrzewanie podłogowe wodne.

Elementy potrzebne do instalacji ogrzewania podłogowego

Zanim przejdziemy do układania podłogówki, należy poznać elementy, które są niezbędne do właściwego działania całego systemu. Ogrzewanie wodne w swojej istocie musi mieć źródło wytwarzające energię cieplną w postaci kotła, który może być na paliwo stałe, ciekłe lub gazowe. Inną alternatywą jest pompa ciepła sprawdzająca się przy dużo niższej temperaturze czynnika grzewczego.

Po drodze do rozdzielacza umieszczony jest zawór mieszający trój- lub czterodrogowy, który dostosowuje (obniża) temperaturę czynnika grzewczego wychodzącego z kotła do rozdzielacza. Rozdzielacz (lub kilka rozdzielaczy) wraz z pompką cyrkulacyjną, umieszczony w skrzynce, jest sercem instalacji. Dzięki zamontowanym w rozdzielaczu przepływomierzom możemy precyzyjnie regulować przepływ czynnika grzewczego w poszczególnych pętlach, w zależności od oporów hydraulicznych i zapotrzebowania danego pomieszczenia na ciepło. W zależności od wielkości (ilości biegów) od rozdzielacza odchodzą pętle rur z czynnikiem grzewczym rozłożone w pomieszczeniu, zalane wylewką betonową dostosowaną do ogrzewania podłogowego.

Mózgiem całości jest sterownik elektroniczny, który dzięki nastawom i pomiarom temperatury powietrza, podłogi i czynnika grzewczego reguluje pracą instalacji, dostosowując ją do potrzeb użytkownika.

Jakie rury do podłogówki?

Bardzo ważne podczas układania podłogówki są rury, które transportują energię grzewczą. Rury w ogrzewaniu podłogowym powinny cechować się dużą wytrzymałością i trwałością oraz odpornością na korozję, aby niezawodnie służyły w instalacji przez dziesiątki lat. Dostępne w zwojach o odpowiedniej giętkości i średnicy do 20 mm, rozwijane są na powierzchni zaizolowanej podłogi.

W praktyce najczęściej stosujemy rury:

• z polietylenu sieciowanego wkładką aluminiową PEX/AL./PEX,
• z polietylenu sieciowanego PEX,
• z polipropylenu PP,
• z polibutylenu PB,
• wielowarstwowe z różnych tworzyw,
• z miedzi (najrzadziej stosowane ze względu na cenę).

Odpowiednie ułożenie rur ogrzewania podłogowego zapewni równomierny rozkład temperatury

Sposoby układania rur w ogrzewaniu podłogowym

Jakie są sposoby na ułożenie rur ogrzewania podłogowego? Pętle wężownic grzejnych możemy rozmieszczać na dwa sposoby:

• Meandrowy – przypominający wyglądem zakola rzeczne, w którym rury wygina się pod kątem 180 stopni. Temperatura w tym układzie ulega stałemu obniżeniu na długości rury, co skutkuje powstawaniem na podłodze stref o różnej temperaturze. Często wykorzystuje się go w brzegowych podokiennych strefach, układając początek pętli, o najwyższej temperaturze przy ścianie zewnętrznej.
• Ślimakowy – przypominający wyglądem spiralę  ślimaka, w którym rury układane są spiralnie od zewnątrz do środka pomieszczenia, a następnie zakręcają o kąt 180 stopni i wracają w przeciwnym kierunku. W tym rozwiązaniu temperatura rozkłada się równomiernie.
  często łączy się te dwa sposoby uzyskując układ mieszany.

We wszystkich powyższych rozwiązaniach rury układa się z rozstawem od 10 do 30 cm. Im mniejszy rozstaw tym większa moc cieplna. Pojedyncza pętla powinna być ułożona z jednego odcinka rury i nie przekraczać 150 m, ze względu na wzrost oporów przepływu, najczęściej stosuje się długość rur od 80 do 120 m.

Rury mocuje się do izolacji termicznej uchwytami syntetycznymi lub wciska się je w specjalne maty z rowkami i wypustkami.

Układanie podłogówki systemem mokrym krok po kroku

Skuteczność działania ogrzewania podłogowego wodnego zależy od fachowego zaprojektowania całej instalacji i realizacji ścisłego wykonania zgodnego z wytycznymi projektu. W niniejszym artykule przedstawiamy etapy układania ogrzewania podłogowego systemem mokrym z wykorzystaniem styropianu podłogowego i folii aluminiowej.

Na wstępie analizujemy podłoże pod ogrzewanie. Powinno ono być równe, stabilne o odpowiedniej wytrzymałości i twardości. Warstwę nośną wykładamy izolacją przeciwwilgociową w postaci folii budowlanej o grubości 0,2-0,3 mm, z nadmiarem na ściany pionowe pomieszczenia. Na nią układamy styropian podłogowy, jako izolację termiczną, o grubości co najmniej 10 cm (może być w dwóch 5 cm warstwach z przesunięciem, w celu niwelowania mostków termicznych). Szczeliny i ubytki pomiędzy płytami uzupełniamy pianką montażową. Po utwardzeniu pianki usuwamy nadmiar wystający ponad płaszczyznę styropianu i na tak równą powierzchnię przyklejamy pasy folii aluminiowej z nadrukiem kratownicy (najczęściej linie kratki co 10 cm – ułatwia to układanie rur bez konieczności używania przymiarów liniowych). Poszczególne pasy układamy z zakładem, który również naniesiony jest na folii.

Przy ścianach pionowych i w przejściach do innych pomieszczeń mocujemy taśmę izolacyjno-dylatacyjną o szerokości np. 10 cm. Dylatację również wykonujemy jeżeli powierzchnia pomieszczenia jest większa niż 40 m2 lub długość/szerokość większa niż 8 m. Na tak przygotowanym podłożu układamy pętle rur grzejnych, zgodnie z projektem (najczęściej układ mieszany: meandryczny w strefach brzegowych, a ślimakowy- spiralny na pozostałej powierzchni), mocując je uchwytami z tworzywa do folii i styropianu (uchwyt co 50 cm na liniach prosty, a gęściej na krzywiznach). Poszczególne pętle podpinamy do rozdzielacza odpowiednio w sekcji zasilania (z czerwonym peszlem) i powrotu (z peszlem niebieskim).

Po ułożeniu i podpięciu pętli do rozdzielacza lub kilku rozdzielaczy, całość łączymy z kotłem lub pompą ciepła. Instalację ogrzewania napełniamy czynnikiem grzewczym (np. wodą) i przeprowadzamy próbę szczelności, z której spisujemy protokół. Dopiero po pozytywnym sprawdzeniu szczelności instalacji grzewczej, możemy wylać, odpowiednio zagęścić, wyrównać i wypoziomować wylewkę betonową  dostosowaną do ogrzewania podłogowego. Zanim jednak to zrobimy, mocujemy czujniki temperatury podłogi i powietrza zgodnie z projektem. Wylewkę betonową sezonujemy przez 21-28 dni, dbając aby wysychanie przebiegało powoli. Po tym czasie (może być dłużej np. 1 tydzień na 1 cm grubości betonu), włączamy i ustawiamy sterownik z czujnikami temperatury, wstępnie regulujemy hydraulicznie obiegi w rozdzielaczach i poszczególnych pętlach oraz przystępujemy do wygrzewania posadzki. Przez 3 dni utrzymujemy temperaturę wody na poziomie 25 stopni C, następnie każdego dnia zwiększamy temperaturę o 5 stopni, aż osiągniemy wartość obliczeniową np. 45 stopni C. W kolejnych dniach obniżamy temperaturę wody o 5 stopni i gdy dojdziemy do temperatury 25 stopni C, proces wygrzewania uważamy za zakończony.

Na koniec korygujemy ustawienia instalacji grzewczej, przeprowadzamy ostateczną kontrolę, spisujemy protokół, a użytkownika zapoznajemy z obsługą i eksploatacją wykonanego układu CO. Ważne jest też odpowiednie dobranie podłogi na ogrzewanie podłogowe — decyzja powinna zapaść już na etapie projektowania.

W przypadku, gdy po pewnym okresie użytkowania słyszymy charakterystyczne bulgotanie lub szumy, możemy założyć, że do naszego systemu grzewczego przedostsało się powietrze. Z naszego dedykowanego artykułu dowiesz się, jak odpowietrzyć podłogówkę samemu.