Ekspert radzi: jakie centrale nawiewno-wywiewne z odzyskiem ciepła zastosować w budownictwie jednorodzinnym?

Wobec dynamicznej ewolucji budownictwa jednorodzinnego, kładącej nacisk na energooszczędność obiektów budowlanych. Nowobudowane domy jednorodzinne projektowane są pod względem konstrukcyjnym oraz materiałowym w taki sposób aby maksymalnie ograniczyć statyczne straty ciepła. W rezultacie tych zmian, nowopowstające budynki jednorodzinne, budowane są przy wykorzystaniu nowoczesnych materiałów budowlanych i izolacyjnych oraz wyposażane są w dobrze zaizolowaną oraz szczelną stolarkę okienną i drzwiową.

Jednym ze skutków pobocznych dokładnego uszczelniania domów jednorodzinnych jest pogorszenie warunków wewnątrz pomieszczeń, z szczególnym uwzględnieniem spadku jakości powietrza. Szczelna stolarka okienna w sposób istotny ogranicza możliwości sprawnego działania wciąż bardzo popularnej, oraz dopuszczonej przepisami wywiewnej wentylacji grawitacyjnej. Najbardziej sprawnym sposobem wentylacji dobrze zaizolowanych i uszczelnionych domów jednorodzinnych jest zastosowanie mechanicznej wentylacji nawiewno-wywiewnej. Rozwiązanie takie umożliwia w sposób w pełni kontrolowany realizowanie wymiany powietrza wewnątrz obsługiwanych pomieszczeń. Mając na uwadze dążenie do zminimalizowania energochłonności obiektów, najbardziej efektywnym sposobem wentylacji jest zastosowanie urządzeń nawiewno-wywiewnych z odzyskiem ciepła, które w sposób istotny ograniczają straty energii potrzebnej na podgrzanie powietrza wentylującego. W zależności od zastosowanego w urządzeniu wymiennika ciepła (krzyżowy, obrotowy lub przeciwprądowy), możliwe jest osiągnięcie sprawności odzysku energii na poziomie od ~60% do ~90%, w zależności od warunków pracy. Centrale takie posiadają stosunkowo prostą i zwartą budowę.

Dzisiejsza oferta producentów urządzeń wentylacyjnych mających zastosowanie w obiektach jednorodzinnych jest bardzo szeroka. Poniżej przedstawione zostało porównanie kilku central nawiewno-wywiewnych z odzyskiem ciepła, rozpoznawalnych w branży wentylacyjnej producentów. Porównywane zostały urządzenia które zastosować można w typowych domach jednorodzinnych o powierzchni użytkowej ok. 130 m2, oraz kubaturze wentylowanej ok. 400 m3 (jednostki o wydajności ok. 250 m3/h).

Centrala nawiewno-wywiewna  typu Mistral 250 ECONO firmy Pro-Vent

Stojąca centrala nawiewno-wywiewna wyposażona w standardowy krzyżowy wymiennik ciepła. Urządzenie wyposażone jest w dwa wentylatory AC, oraz filtry klasy G4. Producent umożliwia opcjonalnie stosowanie filtrów do klasy F7. Urządzenie standardowo wyposażone jest w tzw. Kasetę letnią, którą stosuje się w miejsce wymiennika krzyżowego w okresie letnim, aby nie realizować w tym czasie odzysku ciepła. Urządzenie doposażyć można również w elektryczne nagrzewnice wstępną oraz wtórną, nagrzewnicę wodną oraz przepustnicę recyrkulacyjną, dającą również możliwość współpracy z gruntowymi wymiennikami ciepła. Centrale wyposażone mogą być w kilka wariantów automatyki.

Centrala nawiewno-wywiewna typu Vena Standard 3 firmy Bartosz Wentylacja

 
Urządzenie przewidziane do zabudowy kanałowej, dające pewną swobodę w lokalizowaniu jednostki. Centrala wyposażona jest w spiralny wymiennik ciepła, dwa wentylatory EC (opcjonalnie wentylatory ST), oraz komory filtracyjne z filtrami klasy EU4 z możliwością zwiększenia klasy filtracji. Jednostka standardowo wyposażona jest w tzw. By-pass, stanowiący obejście wymiennika ciepła w okresie letnim. Producent umożliwia doposażenie jednostki o nagrzewnice elektryczne lub wodne oraz chłodnicę. W ofercie jest kilka wariantów automatyki.

Centrala nawiewno-wywiewna Optimal 400 By-Pass firmy Dospel

Stojąca lub podwieszana centrala nawiewno-wywiewna,  z przeciwprądowym wymiennikiem ciepła, wentylatorami AC oraz filtrami powietrza. Urządzenie wyposażone jest w By-Pass umożliwiający strumieniowi powietrza pominięcie wymiennika ciepła w okresie letnim. Centrala wyposażona jest w zintegrowaną automatykę.

Centrala nawiewno-wywiewna VUT 350 H firmy Vents


Stojąca lub podwieszana centrala nawiewno-wywiewna wyposażona w standardowy krzyżowy wymiennik ciepła. Urządzenie wyposażone jest w dwa wentylatory AC z łopatkami zagiętymi do przodu, oraz filtry klasy G4 oraz F7. Urządzenie doposażyć można w tzw. wkład letni, który stosuje się w miejsce wymiennika krzyżowego w okresie letnim. Urządzenie doposażyć można również w elektryczne nagrzewnice wstępną oraz wtórną  oraz nagrzewnicę wodną. Centrale wyposażone są w prosty sterownik prędkości obr. wentylatorów.

Centrala nawiewno-wywiewna ERV AN025 firmy Samsung

Podwieszana w pozycji poziomej oraz pionowej centrala wentylacyjna, wyposażona w krzyżowy wymiennik ciepła oraz wilgoci. Jednostka posiada zabudowane wentylatory z silnikami prądu  stałego, oraz filtry powietrza klasy F6 (EU8). Urządzenie wyposażone jest w automatyczny by-pass, oraz pełną automatykę, wraz z regulatorem przewodowym. Producent umożliwia współpracę centrali z okapem kuchennym (zmiana wydajności wentylatorów) oraz sprzężenie urządzenia z gruntowym wymiennikiem ciepła. Opcjonalnie centralę doposażyć można w jonizator powietrza, oraz czujnik stężenia CO2 w powietrzu.

Poniżej przedstawione zostało tabelaryczne zestawienie podstawowych parametrów wymienionych powyżej central wentylacyjnych, sporządzona na podstawie materiałów i informacji udostępnianych przez producentów urządzeń.

Przedstawione powyżej porównanie produktów, pokazuje częściowo jaki wachlarz dostępnych rozwiązań, oraz typów urządzeń wentylacyjnych z odzyskiem ciepła ma każda osoba projektująca, wykonująca lub inwestująca w instalację wentylacji mechanicznej w obiekcie jednorodzinnym. Wybór typu centrali wentylacyjnej oraz technologii na jakie oparta jest jej praca, zależy przede wszystkim do projektanta układu. Jest on zależny od  standardu rozpatrywanego w projekcie budynku, warunków jakie daje instalacja, od oczekiwań stawianych przez inwestora, oraz zasobności jego portfela.

Pamiętać należy również o tym że centrala wentylacyjna jest sercem układu wentylacji mechanicznej w budynku, ale współpracuje ona również z instalacją kanałową. Instalacja musi być prawidłowo zaprojektowana od strony hydraulicznej, oraz poprawnie wykonana. Nawet najlepsza centrala wentylacyjna może nieefektywnie obsługiwać budynek, kiedy połączona jest z błędnie wykonaną instalacją kanałową.

Autor: mgr inż. Marcin Wójcik