Wyroby budowlane - zasady wprowadzania do obrotu i kontrola
Jakie wyroby mogą być stosowane w budownictwie?
Wyroby budowlane – zasady wprowadzania do obrotu i kontrola
Jakie wyroby mogą być stosowane
w budownictwie? Zgodnie z przepisem
art. 10 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
„Prawo budowlane” (DzU z 2006 r. Nr
156, poz. 1118 z późn. zm.) podczas wykonywaniu
robót budowlanych można
stosować wyroby wytworzone w celu zastosowania
w obiekcie budowlanym
w sposób trwały, o właściwościach użytkowych,
umożliwiających prawidłowo
zaprojektowanym i wykonanym obiektom
budowlanym spełnienie wymagań
podstawowych, o których mowa w art. 5
ust. 1. pkt 1 ustawy „Prawo budowlane”,
wyłącznie, jeżeli wyroby te zostały
wprowadzone do obrotu zgodnie z przepisami
odrębnymi.
Ww. odrębnymi przepisami są m.in.:
• ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach
budowlanych (DzU Nr 92, poz.
881), którą wdrożono dyrektywę
89/106 EWG;
• ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie
oceny zgodności (DzU z 2004 r.
Nr 204, poz. 2087 z późn. zm.) z aktami
wykonawczymi, w tym:
- rozporządzenie Ministra Gospodarki
z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagań dla urządzeń
spalających paliwa gazowe (DzU Nr
263, poz. 2201), którym wdrożono postanowienia
dyrektywy 90/396/EWG
(np. kotły c.o. opalane gazem),
- rozporządzenie Ministra Gospodarki
z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie
zasadniczych wymagań dla urządzeń
ciśnieniowych i zespołów urządzeń
ciśnieniowych (DzU Nr 263, poz.
2200), którym wdrożono postanowienia
dyrektywy 97/23/EWG,
- rozporządzenie Ministra Gospodarki
i Pracy z dnia 20 października 2005 r.
w sprawie zasadniczych wymagań dotyczących efektywności energetycznej
nowych wodnych kotłów grzewczych opalanych paliwami ciekłymi
lub gazowych (DzU Nr 218, poz.
1846), którym wdrożono postanowienia
dyrektywy Rady nr 92/42 EWG
(dotyczy np. kotłów kondensacyjnych,
kotłów dwufunkcyjnych do
ogrzewania pomieszczeń i ciepłej wody
użytkowej),
- rozporządzenie Ministra Gospodarki
z dnia 23 grudnia 2005r. w sprawie
zasadniczych wymagań dla prostych
zbiorników ciśnieniowych
(DzU Nr 259, poz. 2171), którym
wdrożono postanowienia dyrektywy
87/404 EWG (dotyczy spawanych,
nieogrzewanych zbiorników o nadciśnieniu
>0,5 bara do przechowywania
sprężonego powietrza lub
azotu).
Wyroby, których wprowadzanie do obrotu
nie jest regulowane odrębnymi przepisami,
muszą spełniać wymagania określone
w rozdziale 2 i 3 ustawy z dnia 12 grudnia
2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie
produktów (DzU Nr 229, poz. 2275).
Wymagania te odnoszą się również do
wyrobów, których wprowadzanie do obrotu
jest uregulowane odrębnymi przepisami,
w zakresie, w jakim przepisy te nie
regulują szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa.
Pojęcie wyrobu budowlanego
Przybliżenia i wyjaśnienia wymaga pojęcie wyrobu
budowlanego, celem ustalenia zakresu wyrobów
podlegających regulacjom ustawy o wyrobach budowlanych.
Definicję wyrobu budowlanego określa art. 2
pkt 1 ustawy o wyrobach budowlanych, zgodnie
z którym przez wyrób budowlany należy
rozumieć – rzecz ruchomą, bez względu na stopień
jej przetworzenia, przeznaczoną do obrotu,
wytworzoną w celu zastosowania w sposób
trwały w obiekcie budowlanym, wprowadzoną
do obrotu jako wyrób pojedynczy lub jako zestaw
wyrobów do stosowania we wzajemnym
połączeniu stanowiącym integralną całość
użytkową i mającą wpływ na spełnienie wymagań
podstawowych, o których mowa w art. 5
ust. 1 pkt 1 ustawy „Prawo budowlane”.
Wyrób budowlany ma wpływ, biorąc pod uwagę przewidywany
okres użytkowania obiektu, na spełnienie
wymagań podstawowych, dotyczących:
• bezpieczeństwa konstrukcji,
• bezpieczeństwa pożarowego,
• bezpieczeństwa użytkowania,
• odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych
oraz ochrony środowiska,
• ochrony przed hałasem i drganiami,
• oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności
cieplnej przegród.
Aby zakwalifikować wyrób do grupy wyrobów budowlanych,
podlegających regulacjom ustawy o wyrobach
budowlanych, nie wystarczy ocenić, czy wyrób
spełnia kryteria określone powyższą definicją. Regulacjom
ustawy o wyrobach budowlanych podlegają
bowiem te wyroby spełniające kryteria powyższej definicji,
które jednocześnie:
• objęte są zakresem przedmiotowym mandatów
Komisji Europejskiej na opracowanie norm zharmonizowanych
z dyrektywą 89/106 EWG oraz wytycznych
do europejskich aprobat technicznych.
Wykaz tych mandatów został ogłoszony obwieszczeniem
Ministra Infrastruktury z dnia 5 lipca
2004 r. w sprawie wykazu mandatów udzielonych
przez Komisję Europejską na opracowanie europejskich
norm zharmonizowanych oraz wytycznych
do europejskich aprobat technicznych, wraz
z zakresem przedmiotowym tych mandatów (MP
Nr 32, poz. 571);
• wyroby nieobjęte ww. mandatami, jeżeli zostaną
umieszczone w wykazie wyrobów nieobjętych mandatami,
dla których możliwe jest ustanowienie
aprobaty technicznej, wydanym, w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw budownictwa,
gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej,
na wniosek właściwej jednostki aprobującej.
(art. 9 ust. 7 ustawy). Dotychczas taki wykaz nie
został określony;
• umieszczone zostaną w wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa
– jeżeli Komisja Europejska określi taki
wykaz. Możliwość taką przewiduje dyrektywa
89/106 EWG i ustawa o wyrobach budowlanych.
Toteż aktualnie katalog wyrobów budowlanych,
których wprowadzanie do obrotu podlega regulacjom
ustawy o wyrobach budowlanych, wyznacza
zakres przedmiotowy ww. mandatów Komisji Europejskiej.
Mandaty Komisji Europejskiej, dotyczące wyrobów
instalacyjnych, na opracowanie norm
zharmonizowanych:
• M/105 Kominy, przewody kominowe i wyroby
specjalne ze zm., wg ww. obwieszczenia,
obejmuje: kominy prefabrykowane-elementy
o wysokości kondygnacji, przewody kominowe
(elementy, bloki), kominy wielościenne (elementy,
bloki), kształtki do kominów jednościennych,
zestawy elementów (kominów wolno stojących,
kominów dostawianych), zakończenia kominów,
• M/110 Urządzenia sanitarne ze zm., wg ww.
obwieszczenia, obejmuje: urządzenia sanitarne
(bez armatury czerpalnej i odpływowej): zlewy,
umywalki i umywalki zbiorowe, wanny z hydromasażem, osłony lub ekrany wanien i pryszniców
brodziki prysznicowe, bidety i pisuary, miski lub
muszle ustępowe, ustępy ziemne, chemiczne
i kompostujące, toalety maceracyjne, toalety
tureckie, zbiorniki spłukujące, publiczne toalety
modularne, formowane moduły toaletowe.
• M/118 Wyroby do kanalizacji wg ww. obwieszczenia,
obejmuje: wyroby do kanalizacji stosowane
wewnątrz budynków: (urządzenia zabezpieczające przed przepływem wstecznym, zawory
napowietrzające); zestawy elementów do przepompowni
ścieków i urządzenia do oczyszczania
ścieków; wyroby do kanalizacji na zewnątrz budynków
– zestawy i elementy: (dla zakładów
oczyszczania ścieków i urządzenia do oczyszczania
ścieków w miejscu ich powstania, tj. oczyszczalnie
przydomowe, do odprowadzania wody deszczowej,
do odprowadzania fekaliów oraz ścieków organicznych
– osadniki gnilne); prefabrykowane kanały odwadniające stosowane na zewnątrz budynków
do odprowadzania ścieków z budynków
i obiektów budowlanych, łącznie z drogami; włazy
i studzienki rewizyjne – do stosowania na jezdniach,
parkingach, utwardzonych poboczach i na
zewnątrz budynków, w tym: pokrywy, klamry włazowe,
drabiny i poręcze do włazów i studzienek,
wpusty, separatory.
• M/129 Urządzenia grzewcze ze zm., wg ww.
obwieszczenia, obejmuje: grzejniki konwekcyjne,
promienniki ciepła, zestawy ogrzewania podłogowego,
zestawy ogrzewania ściennego, piecyki olejowe,
wkłady kominkowe.
• M/131 Rury, zbiorniki i elementy pomocnicze
nieprzeznaczone do kontaktu z wodą do
spożycia przez ludzi ze zm., wg ww. obwieszczenia,
obejmuje: zestawy rurowe, rury, zbiorniki,
systemy alarmu w przypadku nieszczelności, urządzenia zabezpieczające przed przepełnieniem,
kształtki, spoiwa, złącza, uszczelnienia złączy,
uszczelki, kanały i przewody, podparcia rur i przewodów,
armatura i armatura czerpalna, urządzenia bezpieczeństwa w systemach przewodów
gazowych.
• M/136 Wyroby mające kontakt z wodą
przeznaczoną do spożycia przez ludzi wg
ww. obwieszczenia, obejmuje: zestawy rurowe oraz
systemy magazynowania wody, rury, zbiorniki,
systemy ochrony i bezpieczeństwa, urządzenia
zabezpieczające przed przepełnieniem, kształtki,
spoiwa, złącza, uszczelnienia złączy, uszczelki,
armatura i armatura czerpalna, pompy i wodomierze,
membrany, żywice, powłoki, wykładziny, smary
i smary stałe.
• M/109 Stałe urządzenia gaśnicze ze zm.
obejmuje m.in. systemy i zestawy tłumienia i gaszenia
pożaru oraz ich niektóre elementy (np.
hydradnty przeciwpożarowe, zawory pożarowe),
systemy instalacji i kontroli rozprzestrzeniania
ognia i dymu oraz ich wymienione elementy
składowe.
Wykaz ww. mandatów nie zawiera oddzielnego mandatu
obejmującego wyroby mające zastosowanie
w instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej. Niektóre
z ww. wyrobów wymienione są pojedynczo w innych
mandatach, np.:
- wentylatory mechaniczne i przewody, stanowiące
elementy instalacji kontroli rozprzestrzeniania się
ognia i dymu – zostały wymienione w mandacie
M/109 Stałe urządzenia gaśnicze ze zm.,
- konwektory wentylacyjne, w tym klimakonwektory
– zostały wymienione w mandacie M/129 Urządzenia grzewcze,
- wyroby, których zadaniem jest zabezpieczenie lub
ograniczenie rozprzestrzeniania się dymu i ognia lub
zachowanie przez określony czas integralności i właściwości
izolacyjnych przejść lub nieciągłości w elementach
oddzieleń przeciwpożarowych (m.in.
uszczelnienia przejść i pustek liniowych, środki przeciwogniowe
stosowane do ochrony instalacji) – zostały wymienione w mandacie EOTA No 16 Wyroby
stanowiące przegrody ogniowe, uszczelnienia
przed ogniem oraz wyroby ogniochronne.
Ustalenie, czy określony wyrób jest objęty zakresem
mandatów, niejednokrotnie wymaga analizy pełnej
treści mandatów.
Ustawa o wyrobach budowlanych
– informacje wstępne
Ustawa weszła w życie z dniem 1 maja
2004 r. Zgodnie z jej zakresem przedmiotowym
określonym w art. 1, reguluje
zasady:
- wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych,
- kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych
do obrotu,
- działania organów administracji publicznej
w tej dziedzinie.
Ustawą o wyrobach budowlanych wraz
z ustawą o systemie oceny zgodności
wdrożono postanowienia dyrektywy
89/106/EWG dot. wyrobów budowlanych.
Ustawami tymi wprowadzono zupełnie
nowe zadania dla organów nadzoru budowlanego,
których dotychczasowy zakres
działania i kompetencje były określone
ustawą „Prawo budowlane” (DzU
z 2003 r. Nr 207, poz. 2016 z późn. zm.
w brzmieniu obowiązującym przed dniem
1 maja 2004 r.). W zakresie regulacji
ustawą „Prawo budowlane” nie było
spraw dotyczących obrotu wyrobami
budowlanymi, chociaż ustawodawca
przewidywał dla organów nadzoru budowlanego
pewne kompetencje równie
ż w zakresie dotyczącym kontroli
dostawcy wyrobu budowlanego. Niemniej
do dnia 1 maja 2004 r. właściwymi
organami w sprawach wyrobów
budowlanych wprowadzonych do obrotu
były organy Inspekcji Handlowej.
Wprowadzanie wyrobów
budowlanych do obrotu
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o wyrobach
budowlanych, wyrób budowlany nadaje się do stosowania podczas wykonywania
robót budowlanych, co oznacza, że może
być wprowadzany do obrotu zgodnie
z art. 4 ustawy, jeżeli jest:
- oznakowany CE (zgodnie z tzw. europejskim
systemem wprowadzania wyrobów
budowlanych do obrotu),
albo
- umieszczony w określonym przez Komisję
Europejską wykazie wyrobów
mających niewielkie znaczenie dla
zdrowia i bezpieczeństwa, dla których
producent wydał deklarację
zgodności z uznanymi regułami sztuki
budowlanej (dotychczas Komisja
Europejska nie rozpoczęła prac nad
ww. wykazem),
albo
- oznakowany znakiem budowlanym,
z zastrzeżeniem art. 5 ust. 4, (zgodnie
z tzw. krajowym systemem wprowadzania
wyrobów budowlanych do obrotu).
Należy podkreślić, że w Polsce w odniesieniu
do żadnej grupy wyrobów budowlanych
nie wprowadzono oznakowania
CE jako obowiązującego.
Ustawa o wyrobach budowlanych przewiduje
wprawdzie możliwość wprowadzenia
takiego obowiązku dla grupy wyrobów
budowlanych, określonych w drodze
rozporządzenia wydanego na podstawie
art. 5 ust. 4, jednakże dotychczas właściwy
minister nie skorzystał z ww. możliwości.
Każdy wyrób budowlany wprowadzany
do obrotu powinien być zatem odpowiednio
oznakowany – oznakowaniem
CE (gdy wyrób wprowadzany jest do obrotu
w tzw. systemie europejskim) lub
znakiem budowlanym (gdy jest wprowadzany
w tzw. systemie krajowym.
Oznakowanie CE wyrobu budowlanego
Składa się z:
1. znaku zgodności, zgodnie z wzorem określonym w załączniku nr 2 do ustawy o wyrobach budowlanych;
2. numeru identyfikacyjnego notyfikowanej jednostki certyfikującej, jeżeli taka jednostka brała udział
w zastosowanym systemie oceny zgodności wyrobu budowlanego
Oznakowaniu CE powinny towarzyszyć następujące dodatkowe informacje:
- siedziba i adres producenta oraz adres zakładu produkującego wyrób budowlany;
- siedziba i adres upoważnionego przedstawiciela, jeżeli producent ma siedzibę poza państwem członkowskim
Europejskiego Obszaru Gospodarczego;
- ostatnie dwie cyfry roku, w którym umieszczono oznakowanie CE na wyrobie;
- numer certyfikatu zgodności, jeżeli taki certyfikat był wymagany;
- dane umożliwiające identyfikację cech i deklarowanych właściwości użytkowych wyrobu budowlanego, jeżeli
wynika to ze zharmonizowanej specyfikacji technicznej wyrobu.
Sposób umieszczenia oznakowania CE z ww. informacjami określają przepisy §13 rozporządzenia.
Europejski system wprowadzania
wyrobów budowlanych do obrotu
Warunki dokonania przez producenta
oznaczenia oznakowaniem CE wyrobu
budowlanego:
• istnienie zharmonizowanej z dyrektywą 89/106/EWG specyfikacji technicznej
wyrobu, z którą można dokonać
oceny zgodności, tj. zharmonizowanej
normy wyrobu, albo europejskiej
aprobaty technicznej;
• dokonanie oceny zgodności wyrobu
budowlanego z zastosowaniem systemu,
wskazanego w zharmonizowanej
specyfikacji technicznej,
przy udziale (gdy przewidziany dla
wyrobu system oceny zgodności wymaga
udziału strony trzeciej) notyfikowanej,
zgodnie z przepisami ustawy
o systemie oceny zgodności, jednostki.
W ww. systemie europejskim,
zgodnie z założeniami dyrektywy
89/106/EWG, przewidziano 6 możliwych
systemów oceny zgodności,
oznaczonych: 1+, 1, 2+, 2, 3, 4, poczynając od systemu o największych
wymaganiach w procesie oceny zgodności.
W każdym z ww. systemów producent
zobowiązany jest prowadzić
zakładową kontrolę produkcji. W systemach
„1” i „1+” wymagane jest
m.in. uzyskanie certyfikatu zgodności,
wydanego przez notyfikowaną
jednostkę certyfikującą, w systemach
„2” i „2+” uzyskanie certyfikatu zakładowej kontroli produkcji, wydanego
jak wyżej, w systemie „3” wykonanie
badań typu wyrobu przez notyfikowane
laboratorium, a w systemie
„4” wykonanie badań typu wyrobu
przez producenta, bez udziału strony
trzeciej.
• wystawienie przez producenta deklaracji
zgodności.
Szczegółowe wymagania w tym zakresie
określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury
z dnia 11 sierpnia 2004 r.
w sprawie systemów oceny zgodności,
wymagań, jakie powinny spełniać notyfikowane
jednostki uczestniczące w ocenie
zgodności, oraz sposobu oznaczania
wyrobów budowlanych oznakowaniem
CE (DzU Nr 195, poz. 2011).
Zgodnie z § 8 ust. 2 rozporządzenia, deklarację
zgodności producent przechowuje
i przedkłada właściwym organom
kontroli na żądanie. Powyższe oznacza,
że producent wyrobu nie ma obowiązku
udostępniania deklaracji zgodności
odbiorcom wyrobów.
Krajowy system wprowadzania
wyrobów budowlanych do obrotu
Oznakowanie znakiem budowlanym,
zgodnie z art. 8 ustawy o wyrobach budowlanych,
jest dopuszczalne w dwóch
przypadkach. Jeżeli producent, mający
swoją siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, dokona oceny
zgodności i wyda, na swoją wyłączną
odpowiedzialność, krajową deklarację
zgodności z Polską Normą wyrobu albo
aprobatą techniczną (ocena zgodności
obejmuje właściwości użytkowe wyrobu
budowlanego, odpowiednio do jego
przeznaczenia, mające wpływ na spełnienie przez obiekt budowlany wymagań
podstawowych) Jest to podstawowy
sposób wprowadzania wyrobów budowlanych
przeznaczonych do powszechnego
stosowania do obrotu w systemie
krajowym.
Warunki oznakowania znakiem budowlanym:
• istnienie krajowej specyfikacji technicznej,
tj. Polskiej Normy wyrobu lub
aprobaty technicznej, z którą można
dokonać oceny zgodności,
• dokonanie oceny zgodności wyrobu
budowlanego z zastosowaniem właściwego
systemu oceny zgodności, przy
udziale (gdy przewidziany dla wyrobu
system oceny zgodności tego wymaga)
jednostki akredytowanej, zgodnie
z przepisami ustawy o systemie oceny
zgodności (jednostki certyfikującej
wyroby albo laboratorium). W systemie
krajowym wprowadzania wyrobów budowlanych również przewidziano
6 możliwych rodzajów systemów oceny
zgodności, oznaczonych: 1+, 1,
2+, 2, 3, 4,
• wystawienie przez producenta krajowej
deklaracji zgodności.
Producent nie jest zobowiązany do udostępniania
krajowej deklaracji zgodności
odbiorcom wyrobów budowlanych – a jedynie
kontrolującym w trakcie kontroli
na żądanie.
Oznakować wyrób znakiem budowlanym
może wyłącznie jego producent
(przez którego należy rozumieć
również upoważnionego przedstawiciela
producenta), mający siedzibę na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej,
zgodnie z rozporządzeniem ministra infrastruktury
z dnia 11 sierpnia 2004 r.
w sprawie sposobów deklarowania wyrobów
budowlanych oraz sposobu znakowania
ich znakiem budowlanym (DzU Nr
198, poz. 2041z późn. zm.).
Do wyrobu budowlanego oznakowanego
znakiem budowlanym producent jest
obowiązany dołączyć informację zawierającą (§ 12 ust. 1 ww. rozporządzenia):
- siedzibę i adres producenta oraz adres
zakładu produkującego wyrób budowlany;
- identyfikację wyrobu budowlanego zawierającą: nazwę, nazwę handlową,
typ, odmianę, gatunek i klasę według
specyfikacji technicznej;
- numer i rok publikacji Polskiej Normy
wyrobu lub aprobaty technicznej,
z którą potwierdzono zgodność wyrobu
budowlanego;
- numer i datę wystawienia krajowej deklaracji
zgodności;
- inne dane, jeżeli wynika to ze specyfikacji
technicznej;
- nazwę jednostki certyfikującej, jeżeli
taka jednostka brała udział w zastosowanym
systemie oceny zgodności wyrobu
budowlanego.
Sposób umieszczenia znaku budowlanego
oraz dołączenia wymaganej informacji
określają przepisy § 12 ust. 2, § 13 i § 14
rozporządzenia).
Wyroby dopuszczone przepisami dotychczasowymi (przed 1.05.04 r.)
Przepis przejściowy art. 40 ustawy o wyrobach budowlanych stanowi, że wyroby budowlane dopuszczone do
obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie na podstawie przepisów dotychczasowych i na zasadach
w tych przepisach określonych nadają się do stosowania, w rozumieniu ustawy, podczas wykonywania robót
budowlanych. Przepisem tym ustawodawca zagwarantował producentom przejściową ochronę praw nabytych
na podstawie przepisów dotychczasowych, obowiązujących przed dniem 1 maja 2004 r i obejmuje m.in.
wyroby budowlane właściwie oznaczone:
- podlegające wg dotychczasowych przepisów obowiązkowi oznakowania znakiem bezpieczeństwa, dla
których przed 1.05.2004 r. został wydany certyfikat na znak bezpieczeństwa – do końca terminu ważności
certyfikatu,
- dla których przed 1.05.2004 r. został wydany certyfikat zgodności z Polską Normą lub z aprobatą techniczną
na zasadach dotychczasowych – do końca terminu ważności określonego w wydanym certyfikacie.
Znakowanie tych wyrobów znakiem budowlanym i zakres dołączanej do wyrobów obowiązkowej informacji
powinny spełniać wymagania określone przez rozporządzenie MSWiA z dnia 31 lipca 1998 r. w sprawie
systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych
dopuszczonych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (DzU Nr 113, poz. 728).
Wyroby budowlane stosowane
jednostkowo
Zagadnienie dopuszczenia wyrobów budowlanych
do jednostkowego zastosowania
reguluje art. 10 ustawy o wyrobach
budowlanych.
Dopuszczone do jednostkowego zastosowania
w obiekcie budowlanym są wyroby
budowlane wykonane wg indywidualnej
dokumentacji technicznej, sporządzonej
przez projektanta obiektu lub z nim
uzgodnionej, dla których producent wydał oświadczenie, że zapewniono zgodność
wyrobu z tą dokumentacją oraz
z przepisami. Art. 10 ust. 2 i ust. 3 określają szczegółowo wymagania, jakie powinno
spełniać ww. oświadczenie oraz indywidualna
dokumentacja techniczna
wyrobu.
Autor: Anna Wilczewska
Źródło: Polski Instalator 2/2007
Źródło: ''