Jak odpowiednio zaprojektować efektywny system wentylacji dla obiektów wielkopowierzchniowych?

Ponad 70 proc. naszego życia spędzamy w pomieszczeniach, dlatego jakość powietrza wewnętrznego ma istotne znaczenie dla naszego zdrowia – zarówno w domu jak i w pracy. Składa się na nią odpowiednia ilość świeżego powietrza, wilgotność i temperatura, a także jakość powietrza. Ze względu na zróżnicowaną ilość zanieczyszczeń – hale produkcyjne i magazynowe wymagają indywidualnego systemu wentylacji, który będzie dostosowany do potrzeb.

Każdy właściciel hali produkcyjnej czy magazynowej zatrudniający pracowników powinien mieć świadomość, że w jego interesie leży bezpieczeństwo i zdrowie zatrudnionych osób – zwłaszcza tych, którzy mają bezpośredni kontakt z substancjami, które mogą w szkodliwy sposób wpłynąć na zdrowie i organizm człowieka. Dlatego pomieszczenia (lub nawet cały obiekt) muszą być wyposażone w system wentylacji mechanicznej – która stanowi w przybliżeniu 30 proc. kosztów inwestycyjnych w całym przedsięwzięciu budowlanym. Bez systemu wentylacji na hali czy w magazynie praca ludzi byłaby utrudniona lub całkowicie niemożliwa. Wentylacja w nowym lub modernizowanym obiekcie musi zapewniać właściwe warunki do pracy, przy opłacalnych kosztach inwestycyjnych i eksploatacyjnych. 

 

Co trzeba wziąć pod uwagę przy projektowaniu wentylacji?

Hale produkcyjne i magazynowe – ze względu na złożoność i różnorodność technologii stawiają spore wyzwanie dla projektantów instalacji HVAC, ponieważ każdy budynek wymaga indywidualnego rozwiązania. Mówimy przecież o obiektach z branży budowlanej, spożywczej, chemicznej, farmaceutycznej, elektronicznej, włókienniczej itp.

Projektant – po zapoznaniu się z wcześniejszym projektem konstrukcyjnym i technologicznym powinien w swoim projekcie systemu wentylacji wziąć pod uwagę elementy takie jak:

• stężenie substancji wydzielających się w czasie produkcji lub podczas ich magazynowania,
• zyski ciepła wydzielane przez ludzi, urządzenia, system oświetleniowy itp.
• straty ciepła na skutek przenikania przez przegrody, otwieranie bram wjazdowych itp.parametry powietrza wewnętrznego (temperatura, wilgotność, czystość, prędkość przepływu powietrza itp.),
• rozkład ciśnień panujących pomiędzy poszczególnymi częściami budynku.

 

Oprócz wyżej wymienionych elementów, projektant powinien zwróci uwagę również na czynniki takie jak hałas i drgania mechaniczne powstające przy pracy urządzeń wentylacyjnych czy oddziaływanie zanieczyszczonego powietrza na pracę całej instalacji. Projektując urządzenia wentylacyjne, należy zwrócić uwagę na racjonalne zużycie energii przez cały system.

Zdjęcie 1: W halach produkcyjnych i magazynowych do powietrza otaczającego stanowisko pracy przedostają się wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia. Problemem jest także emisja ciepła i wilgoci.

 

Zanieczyszczenia na stanowisku pracy

Zgodnie z art. 207 Kodeksu pracy - pracodawca prowadzący działalność gospodarczą, zatrudniający pracowników ma obowiązek zapewnić im bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Na takich stanowiskach – w zależności od specyfiki obiektu, mogą powstawać i rozprzestrzeniać się wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia. Możemy podzielić je następująco:

• Zanieczyszczenia mikrobiologiczne – grzyby, pleśń, bakterie, drobnoustroje itp.
• Zanieczyszczenia fizyczne – pył, kurz, wióry, trociny, opary gorącego powietrza itp.
• Zanieczyszczenia chemiczne – lotne związki chemiczne, aerozole itp.

Przekroczenie dopuszczalnego stężenia zanieczyszczeń w miejscu pracy, może doprowadzić do zagrożenia życia i zdrowia pracowników, złego samopoczucia, uczucia dyskomfortu czy ryzyka wybuchu pożaru. Są również przyczyną wystąpienia awarii maszyn. Tego typu zaniedbania prowadzą również do zmniejszenia wydajności produkcyjnej - aby tego uniknąć, należy stworzyć ludziom optymalne warunki w miejscu pracy, uwzględniając specyfikę technologii zakładu – jest to możliwe dzięki zastosowaniu m.in. systemu wentylacji mechanicznej.

 

System wentylacji dostosowany do potrzeb.

Wszędzie tam, gdzie proces magazynowania lub produkcji powoduje emisję różnych zanieczyszczeń powietrza, szkodliwych dla życia i zdrowia człowieka – powinna być stosowana wentylacja mechaniczna, ponieważ tradycyjne systemy wentylacji naturalnej w takich warunkach mogą okazać się nie skuteczne. W takim rozwiązaniu ilość powietrza dostarczanego do obiektu określa się na podstawie normatywów higienicznych oraz na podstawie dopuszczalnego stężenia zanieczyszczeń. Powszechnie w halach magazynowych i produkcyjnych stosuje się system wentylacji ogólnej – w którym strumień powietrza wentylującego oblicza się na podstawie bilansu zanieczyszczeń. Wentylację ogólną stosuje się w przypadkach, gdy głównym zanieczyszczeniem jest ciepło, równomiernie wydzielające się w całym pomieszczeniu - lub gdy źródła innych zanieczyszczeń są trudne do zlokalizowania. Gdy stosowanie systemu wentylacji mechanicznej ogólnej jest nieopłacalne lub trudne do wykonania – stosujemy system wentylacji miejscowej - dzięki odciągom miejscowym, ssawkom bezpośrednio przy stanowiskach pracy - zapobiegamy nadmiernemu rozprzestrzenianiu się zanieczyszczeń w miejscu ich powstawiania. Zapobiegamy również rozprzestrzenianiu się nadmiernych zysków ciepła i wilgoci - bez konieczności wentylacji całego obiektu. Ten system wentylacji stosuje się m.in. na stacjonarnych stanowiskach szlifierskich, spawalniczych, stolarskich itp. Przykładowo, w zakładzie obróbki drewna, pracownicy przez cały czas, przy stanowisku roboczym narażeni są na kontakt z zanieczyszczeniami takimi jak kurz, pył drzewny czy trociny. Wentylacja miejscowa przy stanowisku pracy ograniczy kontakt pracownika z powstającymi zanieczyszczeniami, usprawni jego pracę, oczyści maszynę z pyłu i drobnych odpadów oraz znacząco poprawi bezpieczeństwo przeciwpożarowe obiektu. W powyższych przypadkach, powietrze transportujące zanieczyszczenia do atmosfery musi zostać oczyszczone. W tym celu wykorzystuje się urządzenia do oczyszczania powietrza, do których zaliczamy filtry tkaninowe lub włókninowe, elektrofiltry, mokre separatory zanieczyszczeń czy cyklony. Pamiętajmy, że w takich obiektach nie możemy zastosować recyrkulacji powietrza – nie może być ona stosowana w pomieszczeniach pracy, w których występuje emisja mikroorganizmów chorobotwórczych lub znajdują się substancje trujące, cuchnące albo możliwe jest nagłe zwiększenie stężenia szkodliwych substancji, a także w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. 

 

Dyrektywa ErP

Od 1 stycznia 2016 roku obowiązuje dyrektywa ErP (z ang. Energy related Products), znana pod nazwą Ekoprojekt. Zgodnie z rozporządzeniem, systemy wentylacyjne muszą spełniać podwyższone wymagania w zakresie efektywności energetycznej. Oznacza to, że systemom wentylacyjnym stawia się wymogi w postaci maksymalnego jednostkowego zużycia energii (JZE) wyrażone w kWh/m² rok. Zmiany prawne wprowadzane są dwuetapowo, pierwsza część obowiązuje już od 1 stycznia 2016 r., druga wejdzie w życie 1 stycznia 2018 r.

 

Odpowiedź Hoval

Rozwiązania systemowe dla hal firmy Hoval są energooszczędne, zgodne z Dyrektywą Ekoprojektu, a co najważniejsze spełniają wymagania Rozporządzenia Komisji UE. Jednym z  takich urządzeń jest zdecentralizowana jednostka wentylacji RoofVent®, która doprowadza świeże powietrze jednocześnie usuwając powietrze zużyte. Dzięki zjawisku stratyfikacji powietrza i użyciu wysokosprawnego wymiennika ciepła osiąga odzysk ciepła aż do 84 proc. Rozwiązanie to zapewnia inwestorowi niższe koszty inwestycyjne i eksploatacyjne, zwalniając go z potrzeby stosowania dodatkowych urządzeń grzewczo-wentylacyjnych w pomieszczeniach o dużej kubaturze. Dzięki rozwiązaniom opartym o jednostki wentylacyjne RoofVent® otrzymujemy produkt o wysokim standardzie w zakresie efektywności energetycznej, który został ujęty w dyrektywie unijnej ErP.

Zdjęcie 2: Jednostka zdecentralizowanej wentylacji zgodna z dyrektywą ErP

 

 

 

Śledź Hoval na LinkedIn