Zielone Karty / Świadectwo Kwalifikacji

Uwaga - ostatnio uaktywniła się inspekcja ochrony środowiska, odwiedzając nie tylko firmy dystrybucyjne i serwisowe, ale również użytkowników urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Do Krajowego Forum Chłodnictwa dociera więc coraz więcej pytań o świadectwa kwalifikacji, ponieważ inspektorzy już wiedzą, że posiadanie takiego dokumentu wymaga nowa ustawa ozonowa. Zapominają jednak o art. 55 ustawy, który tworzy okres przejściowy - do końca br. Poniżej publikujemy list - wyjaśnienie, które Pan Michał Dobrzyński, Dyrektor Biura wysłał do członków KFCh.

Do wszystkich członków KFCH
Witam,
W związku ze zgłaszanymi wątpliwościami dotyczącymi świadectw kwalifikacji, uprzejmie wyjaśniam...

1. Od kiedy obowiązuje ustawa ozonowa?
Nowa ustawa "o substancjach zubożających warstwę ozonową" (w skrócie SZWO) została uchwalona 20 kwietnia 2004 r. Opublikowano ją w Dz.U.2004.121.1263. Ustawa weszła w życie 14 czerwca 2004 r. Ustawa ta jest uzupełnieniem Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2037/2000 w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową. Ten akt prawa UE obowiązuje w Polsce bezpośrednio od dnia akcesji, tj. od 1 maja 2004 r.
W okresie od 1 lipca 2002 r. do 13 czerwca 2004 r. obowiązywała ustawa z dnia 2 marca 2001 r. "o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową" oraz kilkanaście rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, wydanych przez Ministra Gospodarki i Ministra Środowiska. Dalej w tekście będziemy ją nazywać "starą ustawą ozonową".

2. Jakich czynników dotyczy ustawa ozonowa?
Substancjami zubożającymi warstwę ozonową, czyli "substancjami kontrolowanymi" są m.in. czynniki chłodnicze CFC oraz HCFC. Używanie czynników CFC w chłodnictwie i klimatyzajci jest zabronione począwszy od 1 stycznia 2004 r. Czynniki HCFC mogą być legalnie wykorzystywane wyłącznie do serwisowania istniejących instalacji chłodniczych i instalacyjnych. Do końca 2009 r. można stosować w serwisie substancje HCFC nowe (od producenta) oraz substancje HCFC pochodzące z odzysku i poddane kompleksowej regeneracji. Od 2010 r. zabronione będzie stosowanie substancji HCFC nowych, a począwszy od 2014 r. obowiązywać będzie całkowity zakaz stosowania HCFC w chłodnictwie i klimatyzacji (również substancji z odzysku, po regeneracji).
Najpopularniejszymi czynnikami CFC były: R11, R12, R13, R114, R500, R502, R503.
Najpopularniejszymi czynnikami HCFC są: R22, R141, R401A, R402A, R403A, R408A, R409A.
Czynniki chłodnicze z grupy HFC - nie są niebezpieczne dla warstwy ozonowej, więc nie podlegają pod przepisy ustawy ozonowej. Najpopularniejsze czynniki z grupy HFC, to: R134a, R404A, R407C, R410A, R507, R23, R32, R125, R143a, R417A, R419A.

3. Świadectwa kwalifikacji a Zielone Karty
Stara ustawa ozonowa wprowadzała obowiązek dysponowania "minimalnymi kwalifikacjami". Określił je Minister Gospodarki w rozporządzeniu z 22 maja 2002 r. (Dz.U.2002.71 658). Ustawa (ani wspomaniane rozporządzenie) nie wprowadzała jednak obowiązku dysponowania certyfikatem potwierdzającym te kwalifikacje. Kursy i egzaminy, po których zdaniu Fundacja Ochrony Warstwy Ozonowej wydawała Zielone Karty były prowadzone ściśle zgodnie z zakresem wiedzy i umiejętności podanym w w/w rozporządzeniu MG. Osoby posiadające Zielone Karty bezsprzecznie dysponowały więc "minimalnymi kwalifikacjami". Analogiczne szkolenia prowadziło kilka innych ośrodków szkoleniowych w Polsce.
Nowa ustawa ozonowa wprowadziła obowiązek posiadania tzw. Świadectwa Kwalifikacji. "Świadectwo Kwalifikacji" jest potrzebne do:
• obrotu czynnikami będącymi SZWO (zakup/sprzedaż),
• zakładania kart urządzenia,
• sprawdzania szczelności,
• obsługi technicznej, naprawy lub demontażu urządzeń,
• odzysku, recyklingu i regeneracji substancji kontrolowanych.
Artykuł 55 nowej ustawy brzmi następująco: "Osoby wykonujące w dniu wejścia w życie ustawy działalność, dla której przepisy ustawy przewidują wymóg posiadania świadectwa kwalifikacji, i posiadające kwalifikacje zgodnie z dotychczasowymi przepisami mogą wykonywać tę działalność bez wymaganego świadectwa kwalifikacji do dnia 31 grudnia 2005 r.". Przepis ten dotyczy nie tylko Zielonych Kart wydawanych przez Fundację PROZON jako potwierdzenie zdanego egzaminu, lecz także innych analogicznych certyfikatów wydawanych przez analogiczne ośrodki.
Podsumowując, świadectwo kwalifikacji wydane zgodnie z postanowieniami nowej ustawy oznowej będzie od 1 stycznia 2006 r. bezwzględnie potrzebne wszystkim osobom, które będą miały cokolwiek do czynienia z czynnikami chłodniczymi z grupy HCFC.
I jeszcze jedno. Nowe Zielone Karty będą dalej wydawane przez Fundację PROZON po egzaminach na świadectwo kwalifikacji zdanych w ośrodkach współpracujących z Fundacją. Na nowych Zielonych Kartach będzie wytłaczany m.in. numer świadectwa kwalifikacji.
Łączę pozdrowienia.
Michał Dobrzyński
Dyrektor Biura
Krajowe Forum Chłodnictwa Związek Pracodawców
ul. Zamieniecka 25, 04-158 Warszawa
www.forum-chlodnictwa.org.pl