Zgłoszenie wynalazku

W artykule tym postaram się odpowiedzieć na pytania jakie rozwiązania uznawane są za wynalazki, na które udzielane są patenty oraz jakie wymagania stawiane są tym rozwiązaniom.

Znaczenie wynalazków zarówno
dla postępu w skali światowej, jak
też dla ich twórców oraz wykorzystujących
przemysłowo czy handlowo
jest oczywiste, zatem nie będę go
uzasadniał. Wspomnę jednak, że niejeden
koncern czy podmiot gospodarczy,
a także indywidualny twórca
lub twórcy, dzięki wynalazkom zdobyli
sławę, robiąc też światową karierę. Liczą się przy tym zarówno efekty
gospodarcze i zdobywane rynki
zbytu, a także, nierzadko sława oraz
zapisanie się w dziejach nauki i techniki.
W parze z tym idą zazwyczaj
również znaczące efekty gospodarcze
i ekonomiczne, a dzięki temu
również nowe jakości w naszym codziennym
życiu. Dotyczy to zwłaszcza
najdonioślejszych wynalazków,
będących „kamieniami milowymi”
na drodze nauki i postępu technicznego.
Ważne są jednak nie tylko te
epokowe, ale również tysiące i setki
tysięcy innych, będących też liczącymi
się krokami i cennym dorobkiem
na drodze postępu zarówno naukowego,
jak i technicznego.
Definicja wynalazku

Jakie rozwiązania uznawane są za
wynalazki, na które udzielane są patenty
oraz jakie wymagania stawiane
są tym rozwiązaniom, sformułowane
zostało w powołanej na wstępie ustawie,
która obowiązuje obecnie łącznie
ze zmianami wprowadzonymi
przez ustawę z dn. 23.01.2004 r. „O
zmianie ustawy – Prawo własności
przemysłowej”. Dotyczą tego zwłaszcza
następujące artykuły:
● Art. 24. Patenty są udzielane – bez
względu na dziedzinę techniki – na
wynalazki, które są nowe, posiadają
poziom wynalazczy i nadają się do
przemysłowego stosowania.
● Art. 25. 1. Wynalazek uważa się za
nowy, jeżeli nie jest on częścią stanu
techniki.
Następne punkty 2 – 4 precyzują
pojęcie „stanu techniki”, a art. 26 -
pojęcie poziomu wynalazczego.
● Art. 27 – określa pojęcie „przemysłowego
stosowania” oraz art. 28 – jakich
rozwiązań nie uważa się w zrozumieniu
art. 24 za wynalazki. Natomiast
art. 29 - na jakiego rodzaju wynalazki
nie udziela się patentów.
Zgłoszenie wynalazku

Rozdział 2 ustawy zawiera w art.
31 do 40 sprecyzowania dotyczące
trybu zgłaszania wynalazków. Informacje
te są szczególnie cenne dla
zainteresowanych, którzy nie decydują
się na korzystanie z usług
rzeczników patentowych – specjalistów
powołanych m. in. do świadczenia
takich usług. W tym miejscu
radzę, aby z pierwszymi własnymi
rozwiązaniami wynalazczymi kierować
się jednak do tych specjalistów,
dzięki czemu uniknie się przykrych
rozczarowań i zwłaszcza nauki na
popełnianych błędach, czego konsekwencją
może być nieudzielenie
ochrony. Samodzielność chociaż jest
wskazana, to jednak dopiero po zdobyciu
pewnego doświadczenia i biegłości,
co pozwoli uniknąć przykrych
rozczarowań.
Rozdział 3 Ustawy zawierający
art. 41 do 55 poświęcony jest rozpatrywaniu
zgłoszeń wynalazków, a
zatem nie dotyczy bezpośrednio zgłaszających, jednak warto wiedzieć,
co dalej dzieje się ze zgłoszeniem
i na co należy być przygotowanym.
Tu muszę nadmienić, że w art.
33 wprowadzone zostało szereg
zmian ujętych we wspomnianej już
na wstępie ustawie „O zmianach
ustawy – Prawo własności przemysłowej”
z 2004 r.
Rozdział 4 – art. 56 – 62 poświęcone są w szczególnej kategorii wynalazków,
jakimi są „wynalazki tajne”.
Dotyczą one „obronności lub
bezpieczeństwa państwa”.
Rozdział 5 - art. 63 –75 pt. „Patent”
zawiera omówienie tego ważnego dokumentu, który jest świadectwem nabycia praw „wyłącznego korzystania
z wynalazku w sposób zarobkowy
lub zawodowy na całym obszarze
Rzeczypospolitej Polskiej”.
Dokument ten jest wydawany przez
Urząd Patentowy po pozytywnym załatwieniu procedury zgłoszeniowej.
Następne rozdziały, do 8 włącznie,
to już sprawy związane z dalszymi
losami udzielonego patentu i wynalazku,
którego on dotyczy. Nadmienię krótko, że rozdział 5.1. ma
tytuł „Dodatkowe prawa ochronne”,
rozdział 6 - „Umowy licencyjne”,
rozdział 7 - „Licencja przymusowa”,
rozdział 8 – „Unieważnienie i wygaśnięcie patentu” oraz rozdział 9 -
„Przepisy szczególne dotyczące wynalazków
biotechnologicznych”. Zainteresowanych
odsyłam zatem do
lektury ustawy, nie jest to bowiem
związane z etapem zgłaszania wynalazków,
czemu głównie poświęcony
jest ten artykuł.
Wymagana nowość!

Przeprowadzenie badania nowości
dokonanego rozwiązania, które zamierza
się zgłosić jako wynalazek
(również wzór użytkowy) wskazane
jest na samym wstępie, jeszcze przed
przystąpieniem do opracowania
zgłoszenia patentowego. Ma to na
celu uniknięcie kosztów oraz rozczarowań,
co może mieć miejsce,
gdy okaże się, że dane
rozwiązanie nie
posiada cech nowości
w świetle
znanego i zarejestrowanego
stanu techniki.
Służy temu pierwszy,
wstępny etap postępowania
realizowany przed właściwym
opracowaniem dokumentacji
zgłoszeniowej. Jest
nim badanie patentowe
mające na celu sprawdzenie,
czy dane rozwiązanie wyróżnia
się wymaganą nowością przynajmniej
w skali krajowej. Nie jest to
obecnie zbyt trudne i pracochłonne,
jednak wymaga pewnego podstawowego
zasobu wiedzy i doświadczenia
z zakresu informacji patentowej.
W pierwszym rzędzie należy rozeznać
w „Międzynarodowej klasyfikacji
patentowej”, jaki symbol klasyfikacyjny
lub symbole odpowiadają
danemu rozwiązaniu. Następnie
w skomputeryzowanej bazie
danych Polskiego Urzędu
Patentowego należy wyszukać
ewentualne rozwiązania
z danego zakresu (dziedziny)
odpowiadające naszemu
rozwiązaniu. W oparciu o te
dane można zorientować się,
czy nasze rozwiązanie wyróżnia się wymaganą nowością.
Będzie to również przydatne
przy opracowywaniu opisu
patentowego do określania
„aktualnego stanu techniki”,
stanowiącego jego integralną
część. Dodam, że pełne i w miarę
wyczerpujące badanie nowości danego
rozwiązania powinno obejmować
zbiory patentowe przynajmniej
państw przodujących w nauce oraz
technice, zwłaszcza w zakresie danej
dziedziny. Jednak ze względu na
pracochłonność, a zatem i koszt, na
tym etapie nie praktykuje się tego.
W następnym omówieniu dotyczącym
problematyki wynalazczości
zajmę się opisem zgłaszanego wynalazku,
który to opis jest zasadniczą
częścią dokumentacji zgłoszeniowej.
Dodam kończąc, że każdy opis rozwiązania
uznanego za wynalazek trafia
na koniec do zbiorów literatury
patentowej, stanowiących podstawę
dla informacji patentowej. Zbiory te
gromadzone są zwłaszcza przez krajowy
i zagraniczne urzędy patentowe
oraz inne instytucje, stanowiąc podstawę informacji patentowej. Dodajmy,
że są one aktualnymi, najbardziej
reprezentatywnymi i powszechnie
dostępnymi dokumentami
prezentującymi całościowo światowy
dorobek naukowo – techniczny.
Jerzy Wilkowski
Źródło: