Zanieczyszczenia w instalacjach klimatyzacyjnych i metody ich usuwania
Właśnie ukazała się zapowiadana przez nas książka Wydawnictwa MASTA nt. zanieczyszczeń w instalacjach klimatyzacyjnych:
Tytuł: ZANIECZYSZCZENIA W INSTALACJACH KLIMATYZACYJNYCH I METODY ICH USUWANIA
Autor: Anna Charkowska
Wydawca: I.P.P.U. MASTA Sp. z o.o.
Rok wydania: 2003
Oprawa: B5
Stron: 223
Cena: 68,00 zł
ZE WSTĘPU:
Czyste powietrze jest niezbędne dla życia ludzi. Człowiek w ciągu jednej minuty wdycha i wydycha około 10 litrów powietrza. Jako fakt oczywisty przyjmuje się, że czyste powietrze jest dostępne dla każdego w nieograniczonej ilości. Ale także jest powszechnie wiadome, że jakość powietrza wpływa na zdrowie, komfort i dobre samopoczucie ludzi. Nieprzyjemne zapachy, pył lub sadza są łatwo zauważalne i wiadomo, że konsekwencją ekspozycji na zanieczyszczone powietrze może być częstsze występowanie chorób, które czasami bywają śmiertelne.
Do powietrza atmosferycznego emitowana jest ciągle zwiększająca się ilość zanieczyszczeń negatywnie oddziaływujących na zdrowie ludzi i środowisko naturalne. Zanieczyszczone powietrze zewnętrzne dostaje się w sposób zorganizowany (za pomocą instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych) lub niezorganizowany (w wyniku infiltracji powietrza) do pomieszczeń.
W dniach 15-17 maja 2000 roku odbyło się w Holandii spotkanie grupy roboczej WHO w celu przedstawienia wspólnego stanowiska zawartego w dokumencie pt.” Prawo do zdrowego powietrza wewnętrznego”, opartego na fundamentalnych zasadach praw człowieka, etyki biomedycznej i idei ekologicznego zrównoważenia. Stwierdzono w nim, ze jakość powietrza wewnętrznego jest ważnym wyznacznikiem zdrowia i dobrego samopoczucia. Jednak kontrola jego jakości jest często niewłaściwa. Jednym z powodów jest niedostateczne nagłośnienie, niedocenianie i niezrozumienie reguł będących podstawą działalności związanej z jakością powietrza wewnętrznego.
Grupa robocza sformułowała zasady prowadzące do zapewnienia zdrowego powietrza wewnętrznego:
Zasada 1: Zgodnie z prawem człowieka do zdrowia, każdy człowiek ma prawo oddychać zdrowym powietrzem wewnętrznym.
Zasada 2: Zgodnie z zasadą respektowania autonomii („samookreślenia”), każdy człowiek ma prawo do otrzymania należytej informacji dotyczącej ekspozycji na oddziaływanie potencjalnie szkodliwych czynników oraz do uzyskania efektywnych środków kontroli nad przynajmniej częścią emitowanych w pomieszczeniach zanieczyszczeń.
Zasada 3: Zgodnie z zasadą nie czynienia zła, do powietrza wewnętrznego nie powinno być wprowadzane żadne zanieczyszczenie w stężeniu mogącym spowodować niepotrzebne ryzyko dla zdrowia poddanego ekspozycji użytkownika.
Zasada 4: Zgodnie z zasadą dobroczynności („czynienia dobrze”), wszyscy ludzie, grupy i organizacje związane z budynkami, zarówno prywatnymi, użyteczności publicznej, w tym również rządowymi, ponoszą odpowiedzialność za wydane zalecenia lub wykonane prace służące do zapewnienia akceptowanej przez użytkowników jakości powietrza.
Zasada 5: Zgodnie z zasadą sprawiedliwości społecznej, socjoekonomiczny status użytkowników nie powinien wpływać na ich dostęp do zdrowego powietrza wewnętrznego, natomiast stan zdrowotny może determinować specjalne potrzeby określonej grupy ludzi.
Zasada 6: Zgodnie z zasadą odpowiedzialności, wszystkie zainteresowane omawianą problematyką organizacje powinny ustalić jasno sprecyzowane kryteria służące do oceny i oszacowania jakości powietrza w budynku oraz jej wpływu na zdrowie ludzi, jak również na środowisko zewnętrzne.
Zasada 7: Zgodnie z zasadą zachowania ostrożności, tam gdzie występuje ryzyko ekspozycji na szkodliwe powietrze wewnętrzne, pojawienie się niepewności nie powinno być wykorzystywane jako powód dla opóźnienia wykonania kosztownych pomiarów służących do przeciwdziałania takiej ekspozycji.
Zasada 8: Zgodnie z zasadą „truciciel płaci”, „truciciel” (strona zanieczyszczająca) jest odpowiedzialny za jakąkolwiek wyrządzoną szkodę i/lub odniesioną korzyść wynikającą z ekspozycji innych osób na niezdrowe powietrze wewnętrzne. „Truciciel” jest również odpowiedzialny za migrację zanieczyszczeń oraz zapobieganie ich powstawania.
Zasada 9: Zgodnie z zasadą zachowania równowagi, zdrowie i problemy środowiska zewnętrznego nie mogą być rozpatrywane oddzielnie, a zapewnienie zdrowego powietrza wewnętrznego nie powinno być kompromisem pomiędzy globalną a lokalną integralnością ekologiczną lub prawami przyszłych pokoleń.
Książka jest pomocna do tego, aby powyższe zasady wprowadzić w życie i odpowiada na szereg pytań, a między innymi:
1. W jakim stopniu instalacja wentylacyjna lub klimatyzacyjna jest źródłem zanieczyszczeń powietrza wewnętrznego?
2. Które z elementów instalacji mogą być źródłem emisji zanieczyszczeń?
3. W jakim stopniu oczyszczanie instalacji wpływa na poprawę jakości powietrza wewnętrznego oraz poprawę zdrowia i samopoczucia użytkowników pomieszczeń?
4. Jakie są wymierne oszczędności energetyczne wynikające z obniżenia oporów przepływu powietrza przez instalację?
5. Na jakiej podstawie należy podjąć decyzję o przeprowadzaniu oczyszczania instalacji (czas, jaki minął od poprzedniego oczyszczania, stężenie zanieczyszczeń pyłowych czy mikrobiologicznych osadzonych w instalacji lub dostających się do pomieszczeń wraz z nawiewanym powietrzem)?
6. Kiedy (lub z jaką częstotliwością) należy czyścić instalacje wentylacyjne i klimatyzacyjne?
7. Jak efektywne są obecnie stosowane metody oczyszczania instalacji?
8. Czy stosowane metody oczyszczania instalacji nie wpływają na pogorszenie stanu instalacji (np. przez zniszczenia powłok ochronnych znajdujących się na powierzchniach urządzeń lub przewodów)?
9. Czy oczyszczanie przewodów faktycznie ogranicza lub nawet całkowicie likwiduje rozwój mikroorganizmów w instalacji?
SPIS TREŚCI:
1. WSTĘP
2. ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA ZEWNĘTRZNEGO
Wstęp
Klasyfikacja zanieczyszczeń
Rozkład i wymiary zanieczyszczeń stałych
Pyłki roślin w powietrzu zewnętrznym
Dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń stałych i gazowych
Dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń mikrobiologicznych
Ocena szkodliwości oddziaływania zanieczyszczeń
3. ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA WEWNĘTRZNEGO
Źródła i stężenia zanieczyszczeń oraz wartości dopuszczalne
Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie i życie ludzi
Łączne oddziaływanie zanieczyszczeń
Związki siarki
Związki azotu
Związki węgla
Związki ołowiu
Pył zawieszony
Dym tytoniowy
Radon
Kurz
Mikroorganizmy
Wskaźniki ryzyka związane z zanieczyszczeniem powietrza wewnętrznego
Dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń powietrza wewnętrznego
4. IDENTYFIKACJA INSTALACJI KLIMATYZACYJNYCH JAKO ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA WEWNĘTRZNEGO
Źródła i przyczyny emisji zanieczyszczeń
Zanieczyszczone elementy instalacji
Wpływ projektowania oraz eksploatacji na jakość powietrza wewnętrznego
5. ZANIECZYSZCZENIA INSTALACJI WENTYLACYJNYCH I KLIMATYZACYJNYCH
Mikroorganizmy patogeniczne
Pyły
Olfaktometryczna ocena zanieczyszczenia instalacji
Zanieczyszczenie olejami obróbkowymi nowych urządzeń i przewodów wentylacyjnych
6. CZYSZCZENIE INSTALACJI WENTYLACYJNYCH I KLIMATYZACYJNYCH ORAZ DOPUSZCZALNY POZIOM ICH ZANIECZYSZCZENIA – OMÓWIENIE WYBRANYCH NORM, ROZPORZĄDZEŃ I WYTYCZNYCH
Wstęp
Czystość instalacji w krajowych normach i rozporządzeniach
Zagraniczne akty prawne i wymagania dotyczące stanu higienicznego instalacji
Częstotliwość oczyszczania i poziomy czystości instalacji według
wytycznych zagranicznych
Klasy czystości nowo produkowanych elementów instalacji wentylacyjnych
i klimatyzacyjnych
7. KONTROLA STANU HIGIENICZNEGO INSTALACJI WENTYLACYJNYCH
I KLIMATYZACYJNYCH
Wstęp
Otwory inspekcyjne i wyczystne - wymagania zagraniczne
Otwory inspekcyjne i wyczystne - wymagania krajowe
Inspekcja instalacji
Przyrządy inspekcyjne
Wstęp
Badania wizualne
Boreskopy
Samojezdne pojazdy inspekcyjne
8. CZYSZCZENIE INSTALACJI WENTYLACYJNYCH I KLIMATYZACYJNYCH
Etapy czyszczenia instalacji
Metody czyszczenia instalacji
Wstępna ocena stanu instalacji klimatyzacyjnej
Kontrola wizualna zanieczyszczenia instalacji pyłem
Kontrola wizualna czystości nowych przewodów wentylacyjnych
Ocena ilościowa pyłu osadzonego w instalacji
Ocena wielkości zanieczyszczenia mikrobiologicznego
Proces usuwania zanieczyszczeń nagromadzonych w przewodach wentylacyjnych
Wybór metody czyszczenia
Procedura czyszczenia
Czyszczenie mechaniczne szczotkami obrotowymi
Czyszczenie sprężonym powietrzem
Czyszczenie za pomocą ultradźwięków
Czyszczenie parą wodną i wodą
Czyszczenie suchym lodem
Ręczne czyszczenie przewodów
Czyszczenie, dezynfekcja i uszczelnianie przewodów izolowanych wewnętrznie lub wykonanych z waty szklanej
Czyszczenie
Dezynfekcja
Uszczelnianie
Ocena skuteczności mechanicznego czyszczenia przewodów
Czyszczenie urządzeń uzdatniających powietrze
Izolacja zanieczyszczeń za pomocą powłoki hermetycznej
Dezynfekcja instalacji
Wstęp
Biocydy
Klasyfikacja biocydów
Charakterystyka biocydów
Wpływ biocydów na zdrowie ludzi
Skuteczność biocydów
Dopuszczenie biocydów do stosowania w instalacjach klimatyzacyjnych
Wykorzystanie biocydów do impregnacji
Wprowadzenie biocydów do instalacji
Wytyczne omawiające zastosowania biocydów
Ozon
Promieniowanie nadfioletowe
Ozon i promieniowanie UV-C
Kontrola końcowa
Weryfikacja poziomu czystości po czyszczeniu mechanicznym
Ocena czystości instalacji i jej wpływu na środowisko wewnętrzne
9. LITERATURA
