Wyniki ankiety: Wentylacja w budownictwie mieszkaniowym

Ankieta na temat wentylacji w budownictwie mieszkaniowym została przeprowadzona przez Stowarzyszenie Polska Wentylacja podczas konferencji „Nowe przepisy, nowe technologie, nowoczesna wentylacja”, która odbyła się 9 kwietnia 2002 w Poznaniu podczas targów INSTALACJE.

Wentylacja w budownictwie mieszkaniowym budzi wiele kontrowersji. Choć jej rola dla jakości powietrza w pomieszczeniach jest decydująca, to w opinii specjalistów z tej dziedziny nie jest rozwiązywana w sposób optymalny, a często wręcz jest źle zaprojektowana i wykonana.
Jakie są tego przyczyny, na jakie skutki są narażeni użytkownicy źle wentylowanych pomieszczeń i co należy w tej kwestii zmienić, to podstawowe pytania, na które autor ankiety Stowarzyszenie Polska Wentylacja chciała znaleźć odpowiedź.
W ankiecie uczestniczyli specjaliści zajmujący się wentylacją: projektanci, wykonawcy i dostawcy materiałów oraz urządzeń.
Wszyscy uczestnicy ankiety jednomyślnie twierdzą, że dobra wentylacja w budownictwie mieszkaniowym jest niezbędna. Są też zgodni, że najwłaściwszym czasem na podejmowanie decyzji o tym, jaką wentylację zastosować, jak rozwiązać jej wszystkie elementy, jest faza projektowania budynku. Nikt z pytanych nie uważa, że o sposobie wentylowania budynku można myśleć dopiero w trakcie jego wznoszenia, wykańczania lub użytkowania.
Dominującym rozwiązaniem w budownictwie mieszkaniowym jest wentylacja naturalna - grawitacyjna. Stosuje się ją niemal wszędzie tam, gdzie przepisy nie narzucają zastosowania wentylacji mechanicznej. Powszechnie też nie projektuje się tego typu wentylacji, nie licząc zaznaczenia na planach budynku kanałów wentylacyjnych i rozmieszczenia kratek.
Na pytanie, czy wentylacja grawitacyjna jest odpowiednio opisywana w projektach architektoniczno-budowlanych, jedynie co piąta osoba odpowiedziała twierdząco. A przecież ten prosty sposób wentylowania pomieszczeń należy projektować, gdyż jego skuteczność zależy od wielu czynników.
Rozwiązaniem tego problemu byłoby obowiązkowe umieszczanie projektu wentylacji grawitacyjnej w każdym projekcie architektoniczno-budowlanym. Opowiedziało się za tym 85% badanych.
Nie mniej ważne dla skuteczności działania wentylacji grawitacyjnej jest jej prawidłowe wykonanie. Potwierdza to odpowiedź na kolejne pytanie. Aż 2/3 pytanych sądzi, że wykonawstwo szwankuje.
Projektanci i wykonawcy odgrywają bardzo ważną rolę w zapewnieniu dobrej jakości wentylowania budynku, co potwierdzili pytani. Najczęściej wskazywali projektantów, rzadziej wykonawców, a jedynie sporadycznie inwestorów i użytkowników.
Ankieta potwierdziła także, że inwestorzy i użytkownicy mieszkań rzadko interesują się sposobem wentylowania ich przyszłego mieszkania lub domu. Około 2/3 z nich nie pyta projektanta o sposób rozwiązania wentylacji. Trudno się więc dziwić, że popyt na zaawansowane technologie wentylowania mieszkań jest tak mały, a mieszkań źle wentylowanych tak wiele.
Co więc decyduje o wyborze systemu wentylacji? Okazuje się, że według badanych w 2/3 przypadków najważniejsza jest cena wykonania instalacji. W co drugim przypadku decyduje podpowiedź projektanta. Tylko według 1/3 ankietowanych wybór rodzaju wentylacji jest zależny od skuteczności jej działania. Potwierdza to tezę o małej wiedzy inwestorów i użytkowników mieszkań na temat znaczenia wentylacji.
Zapytaliśmy także, co zatem powinno decydować o wyborze systemu wentylacji.
Tym razem wyniki wyglądały zupełnie inaczej. Według ponad 80% specjalistów dla decyzji o wyborze systemu najważniejsza powinna być skuteczność działania wentylacji. Jakość wskazało nieco ponad 1/3 badanych, ale wynika to z tego, że skoro większość opowiada się za skutecznością, jako najważniejszym czynnikiem, to ma w domyśle również jakość. Dla 1/5 ważna przy wyborze powinna być także cena. Należy w tym miejscu dodać, że często czynniki te były wymieniane jednocześnie, a więc fachowcy oczekiwali instalacji skutecznej, ale także przystępnej cenowo.
Z wyników ankiety widać, jak wielkie znaczenie dla poprawy jakości wentylowania mieszkań i zapewnienia w ten sposób dobrej jakości powietrza w budynkach, ma popularyzacja wiedzy wśród inwestorów i użytkowników mieszkań.
Dlatego jednym z ważniejszych celów Stowarzyszenia Polska Wentylacja jest propagowanie tych zagadnień.
Na szczęście skutki złej wentylacji są dobrze znane wśród specjalistów.
Podwyższony poziom wilgotności powietrza i spowodowane nim zagrzybienie wymieniano najczęściej - około 2/3 badanych.
Więcej niż 1/3 podaje złe samopoczucie mieszkańców jako skutek wadliwie działającej wentylacji. W przybliżeniu 1/5 wskazuje także na podwyższoną zawartość w powietrzu substancji szkodliwych, parowanie szyb w oknach, powstawanie odwrotnego ciągu w kanałach wentylacyjnych i niszczenie konstrukcji jako następstwa złej wentylacji.
Wentylacja grawitacyjna, choć z pozoru prosta i z zasady nie całkiem skuteczna jest na dodatek najczęściej zaniedbywana w projektach budynków. Jeżeli przy tym wykonawcy popełnią błędy, a inwestorzy nie przywiązują niemal żadnej wagi do jakości powietrza, trudno oczekiwać aby polskie mieszkania były dobrze wentylowane.
Każdy z tych czynników jest jednak do pokonania. Stowarzyszenie Polska Wentylacja poprzez swoje działania usiłuje tę sytuacje zmienić.

Stowarzyszenie Polska Wentylacja
www.wentylacja.org.pl