Wpływ okapu kuchennego na działanie wentylacji

Głównym celem stosowania okapu jest zapewnienie odpowiedniej jakości powietrza w pomieszczeniu. Okap kuchenny zapobiega rozprzestrzenianiu się oparów po całym domu oraz usuwa nieprzyjemne zapachy, parę wodną i tłuszcze z powietrza. Ma za zadanie wspomóc instalację wentylacyjną, lecz nieumiejętnie zastosowany może wpływać na nieprawidłową wentylację.

Wentylacja w kuchni a okap

Za pomocą okapu wyciągane jest powietrze z pomieszczenia i jeśli nie jest ono uzupełniane, to może spowodować zakłócenie pracy wentylacji. Szczególnie duży problem może wystąpić w domach, czy mieszkaniach z wentylacją grawitacyjną. W kuchni wymiana powietrza powinna wynosić około 10 wymian na godzinę. Skuteczny okap powinien zapewnić taką wentylację, zatem podczas jego pracy trzeba zrekompensować usuwane powietrze dopływem świeżego. W zależności od kubatury pomieszczenia może być to wartość nawet kilkuset m³/h. 

Po włączeniu okapu, powietrze jest wyciągane z pomieszczenia i powstaje podciśnienie. W przypadku wentylacji grawitacyjnej powietrze powinno napływać poprzez nieszczelności w oknach lub nawiewniki okienne. Obecnie montowane okna są bardzo szczelne, mało kto myśli o zamontowaniu nawiewników okiennych, więc niedobór powietrza nawiewanego może spowodować powstanie wstecznego ciągu wentylacyjnego. Wówczas powietrze jest zasysane z komina poprzez kratkę wentylacyjną (zazwyczaj w kuchni), która przecież służy do wywiewu zanieczyszczonego powietrza. Niejednokrotnie zdarza się, że do kratki w kuchni jest podłączony okap, więc wsteczny ciąg powstaje w łazience. W kominie znajduje się kurz, roztocza i inne szkodliwe zanieczyszczenia z zewnątrz, które dostają się wtedy do mieszkania, co ma niekorzystny wpływ na zdrowie mieszkańców.

Aby zrównoważyć ubytki powietrza podczas pracy okapu, należałoby każdorazowo wraz z włączeniem okapu otworzyć okno, aby zapewnić dopływ świeżego powietrza. Dobrym rozwiązaniem byłoby otworzenie okna w innym pomieszczeniu niż kuchnia, np. w pokoju, Zapobiegłoby to powstawaniu przeciągu i powietrze kierowałoby się bezpośrednio do okapu, a nie w kierunku otwartego okna.

Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie zabraniają stosowania indywidualnych wentylatorów wyciągowych w pomieszczeniach, w których znajdują się wloty do przewodów spalinowych (§ 141), chyba, że w kuchni znajduje się osobny kanał, do którego można podłączyć okap. Jest to idealna sytuacja, gdyż jeden z kanałów obsługuje okap, a drugi jest odpowiedzialny za prawidłową wymianę powietrza w pomieszczeniu.

W sytuacji, gdy jest tylko jeden kanał wentylacyjny, to nie należy go wykorzystywać jako miejsca podłączenia okapu. W przypadku, gdy okap będzie wyłączony, powietrze ze względu na duże opory nie będzie miało możliwości wywiewu z pomieszczenia. Wentylacja w kuchni w takiej sytuacji nie będzie działać, powietrze nie pokona oporów przepływu przez wyłączony okap.

Całkiem inaczej wygląda, gdy pomieszczenie jest wentylowane w sposób mechaniczny. Coraz częściej w domach montowane są centrale wentylacyjne, które bardzo często umożliwiają podłączenie okapu do samej centrali. W momencie załączenia okapu, rekuperator zaczyna pracować na najwyższym biegu, aby zbilansować zwiększony wywiew powietrza z pomieszczenia. Podczas wyboru centrali należy zwrócić uwagę, czy producent zaleca podłączenie okapu kuchennego. Niektóre urządzenia ze względu na zagrożenie szybkiego zabrudzenie wymiennika nie posiadają takiej możliwości.

Właściwy montaż okapu

Okap powinien być zawieszony możliwie nisko nad źródłem powstawania zanieczyszczeń, jednak na tyle wysoko, aby nie przeszkadzał w pracy. Wysokość montażu okapu zależy od rodzaju kuchenki. Odległość pomiędzy okapem a kuchenką gazową wynosi 65-80cm. Gdy okap zostanie powieszony zbyt nisko, wówczas ilość tlenu niezbędnego do procesu spalania będzie zbyt mała i może następować nieprawidłowe spalanie gazu, a nawet zdmuchiwanie płomienia. Z kolei nad płytą elektryczną lub indukcyjną okap montuje się 60-65cm ponad kuchenkę. Najlepiej, aby płaszczyzna okapu była wysunięta poza obrys kuchenki o 20-30cm.

Źle podłączony okap wentylacyjny może spowodować wiele niekorzystnych zjawisk, jakimi są na przykład:

• powstawanie wstecznego ciągu wentylacyjnego oraz napływ do pomieszczenia kurzu, zanieczyszczeń itp. z komina;
• nieskuteczna wentylacja w kuchni;
• zła jakość powietrza;
• niedobór tlenu niezbędnego do procesu spalania;
• szkodliwy wpływ na ludzkie zdrowie;
• powstawanie przeciągów.

Okap w kuchni jest standardem, ale ważne też, aby standardem była również prawidłowo działająca wentylacja. Niestety najczęściej okap jest podłączony w nieprawidłowy sposób i stanowi to duże zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego. 

Opracowanie: Redakcja
Autor: SE