System wentylacyjny RylkAir

RylkAir jest aparatem wentylacyjnym z wymiennikiem ciepła, który skutecznie wentyluje pomieszczenia poprzez właściwą wymianę mas powietrza zużytego i świeżego z zewnątrz. Jednocześnie aparat wymusza wymianę ciepła między przepływającymi strumieniami obu mas powietrza. Latem oznacza to ochładzanie powietrza napływającego z zewnątrz a zimą jego ogrzewanie. Oznacza to znaczące oszczędności energii potrzebnej zwykle do ogrzewania czy klimatyzowania pomieszczeń.

Dom niskoenergetyczny
Dom niskoenergetyczny czasem zwany domem zeroenergetycznym budowane były głównie w USA. Domy takie posiadają bardzo dobrą izolację cieplną ścian i dachu skutecznie zatrzymującą ciepło. Jednak koszty budowy domu niskoenergetycznego kilkakrotnie przewyższa koszt budowy zwykłych domów.
Dom niskoenergetyczny nie posiada tradycyjnej instalacji grzewczej - korzysta tylko z energii słonecznej, a także z energii własnej, czyli ciepła wytworzonego przez ludzi, komputery, żarówki, telewizor i sprzęt AGD.
Idea domów niskoenergetycznych powstała po to, by zmniejszyć koszty ogrzewania i chłodzenia budynków, a jednocześnie zadbać o ochronę środowiska naturalnego. Ciekawym przykładem jest dom w Darmstadt w Niemczech: ściany tego domu są wykonane ze stali o grubości 2-3 cm, od zewnątrz ocieplone wełną mineralną. Ściany zewnętrzne wkopane są w grunt na głębokość 2 m (gdzie temperatura jest stała i wynosi +10ºC). Fundament stanowi pozioma płyta stalowa o szerokości 50 cm. Zimą stalowe ściany pobierają z gruntu ciepło o stałej temperaturze +10ºC, a latem oddają do gruntu ciepło zewnętrzne. Działanie takich domów można porównać do zasady działania szklarni, gdzie szyby przepuszczają ciepło i światło z zewnątrz, ale nie wypuszczają go z powrotem.
Wynalazek Rylewskiego
Na pomysł wykorzystania energii słonecznej do ogrzewania domów niskoenergetycznych wpadł Polak, Eugeniusz Rylewski. Energia słoneczna, dzięki specjalnie skonstruowanym ścianom, w zależności od pór roku, chłodzi lub ogrzewa budynek.
Inż Eugeniusz Rylewski – absolwent Politechniki Śląskiej i MBA, przez 20 lat opracowywał sposób prostego i taniego wykorzystania energii słonecznej do ogrzewania i chłodzenia domów.
Aby pokazać, jak działa taki dom, w roku 1997 firma Masa Therm Polska wybudowała dom demonstracyjny według metody Rylewskiego. Dom mieści się w Warszawie na ul. Czereśniowej 134. Budynek ten jest bliźniakiem dwumieszkaniowym o pow. całkowitej 250 m2. Każda część składa się z 4 pokoi, 2 łazienek i garażu. Pomysł budowy domu bez ogrzewania można zastosować także dla domów wielopiętrowych.
Jednym z podstawowych wymagań architektonicznych takiego budynku jest to, aby całą swoją długością skierowany był jak najbardziej w stronę południową. Wszystkie ściany domu na ul. Czereśniowej - oprócz południowej, są dodatkowo izolowane warstwą spienionego styropianu. Natomiast ściana południowa wykonana jest z bloczków betonowych zalanych betonem, aby jak najlepiej kumulowała ciepło. Pokryta jest specjalnymi panelami. Przy temperaturze zewnętrznej dochodzącej do –20°C wewnątrz budynku jest ok. 20°C bez dodatkowego ogrzewania! Oczywiście, jeśli ktoś woli wyższą temperaturę, może sobie zainstalować w budynku kominek (z odpowiednim systemem wentylacyjnym) lub po prostu dogrzewać się piecykiem elektrycznym.

Panele grzewczo-izolacyjne


Charakterystycznym urządzeniem domu zerooszczędnego wg. pomysłu E. Rylewskiego są panele grzewczo – izolacyjne ("RymSol"). Jest to rodzaj izolacji termicznej, która ma możliwość pochłaniania promieniowania słonecznego i oddawania go do muru w postaci ciepła.
Zamontowane są z zewnątrz, na całej ścianie południowej domu. Przytwierdza się je bezpośrednio do ściany masywnej. Jeden panel ma rozmiary ok. 1 x 1 m. i grubość ok. 20 cm. Skonstruowany jest z kilku nałożonych na siebie warstw, wykonanych z materiałów niepalnych lub samogasnących. Pierwsza warstwą jest izolacja transparentna, drugą - warstwa pochłaniająca promieniowanie słoneczne (np. arkusza blachy) oraz warstwa transportująca ciepło. Mur budynku przechowuje napływające ciepło ze słońca i ogrzewa przylegający do niego pokój, stąd powinien być zbudowany z pełnej cegły lub bloków betonowych.
Zimą panele słoneczne gromadzą w ciągu dnia energię słoneczną i przekazują ją ścianie, w mroźną noc stają się bardzo dobrą izolacją. Latem stanowią izolację przed gorącem, a w letnią noc odprowadzają ciepło z mieszkania na dwór.

System wentylacyjny RylkAir
Ponieważ taki dom jest bardzo dobrze izolowany, konieczna jest odpowiednia wentylacja, która pomaga zachowywać uzyskane ciepło, a jednocześnie przepuszcza do pomieszczeń świeże powietrze. W tym celu E. Rylewski opracował specjalne aparaty wentylacyjne z wymiennikami ciepła, pod nazwą "RylkAir".


Z zewnątrz mają formę płaskiej skrzynki o wys. 1,8 cm, szerokości 0,40 cm i grubości 0,15 cm ((zobacz zasadę działania RylkAir) [2]. Umieszczone są zazwyczaj w każdym pomieszczeniu i aby nie szpeciły otoczenia, przykryte są z zewnątrz ozdobną osłonką z materiału lub zabudowane w ścianie.
Funkcja takich wymienników polega na usuwaniu z pomieszczeń zużytego powietrza na zewnątrz i ogrzewaniu lub chłodzeniu powietrza wchodzącego. Aparaty wentylacyjne wykonane są ze szczelnego materiału tekstylnego, którego zadaniem jest zatrzymywanie wszelkich zanieczyszczeń powietrza. Są łatwe do demontażu i można je prać w pralce automatycznej.
Powietrze wtłaczane jest do aparatu przez dwa niskonapięciowe wentylatory (o mocy jedynie 3 W). Masy powietrza wchodzącego i wychodzącego, nie mieszając się ze sobą, wymieniają ciepło poprzez oddzielającą je przeponę ze specjalnej tkaniny. Wymiennik ma ogromną sprawność ok. 70%.
Jest to doskonały sposób wietrzenia pomieszczeń bez potrzeby otwierania okna (zwłaszcza zimą), a także oczyszczania powietrza z wszelkich zanieczyszczeń, roztoczy i alergenów.


Wydajność wymiany powietrza w aparacie, zależnie od ustawienia przełącznika prędkości i różnicy ciśnień pomiędzy lokalem a środowiskiem zewnętrznym, wynosi od 20 do 40 m3 na godzinę. Ciągła wentylacja pomieszczeń z wymianą ciepła zapewnia prawidłową ilość dostarczanego tlenu niezbędnego dla życia i dobrego samopoczucia mieszkańców, nie pogarszając przy tym parametrów cieplnych powietrza wewnętrznego.
Dodatkowo wentylacja z wymianą ciepła usuwa nadmiar pary wodnej powstającej w budynku zamkniętym i przeciwdziała dzięki temu rozwojowi pleśni i grzybów chorobotwórczych. Rekuperator wymienia ciepło ze skutecznością 70% zużywając jedynie około 3W energii elektrycznej. Brak części ruchomych poza wentylatorami oraz brak skomplikowanej automatyki daje pewność, że urządzenie będzie funkcjonowało bezawaryjnie przez wiele lat, czego dowodem jest przedłużony okres gwarancji na 2 lata.
Dla zapewnienia koniecznej higieny wentylacji wszystkie przewody i aparaty wentylacyjne muszą być sporadycznie dokładnie oczyszczone z osadów i mikroflory chorobotwórczej, która w nich bytuje.
Rekuperator RylkAir jest jedynym aparatem wentylacyjnym z wymianą ciepła, który może być dokładnie oczyszczony z osadzających się w nim pyłów. Konstrukcja aparatu od początku koncepcji zakładała konieczność dokładnego czyszczenia. Dla wygody użytkownika rekuperator zaprojektowano tak, aby ta niezbędna czynność była tak prosta jak wyjęcie wkładu wymiennika i włożenie go do pralki automatycznej. Krótkie przewody ścienne lub okienne umożliwiają łatwe ich mycie.
Rekuperator może być dekoracyjnie dopasowany do każdego wnętrza poprzez zabudowę w ścianie lub wykorzystanie osłony dekoracyjnej.

Wymienniki wody
Wymienniki wody służą do odzyskania ciepła z wody zużytej w trakcie mycia i zmywania. Jest to alternatywa dla bojlerów czy term, którymi w polskich domach podgrzewa się wodę. Zasada działania urządzenia polega na tym, że zużyta woda, która już nieco schłodzona, trafia do wymiennika, gdzie przekazuje ciepło do czystej wody, przychodzącej z sieci. Wymiana ciepła następuje w zbiorniku wyposażonym w wężownicę i dwie ścianki oddzielające wodę czystą od zużytej. Woda zużyta jest filtrowana i ponownie używana do spłuczki w toalecie. W domu, gdzie mieszkają 4 osoby, daje to oszczędność około 73 000 litrów wody rocznie oraz sporą oszczędność energii.

Koszty budowy domu zeroenergetycznego
Koszty takiego domu nie są większe od kosztów budowy budynku tradycyjnego. Obliczono, że budowa domu jednorodzinnego, wolnostojącego, dwukondygnacyjnego z przybudówką i garażem o pow. 102 m kw. wynosi ok. 140 tys. zł.
Panele słoneczne oraz wymienniki powietrza można instalować także w tradycyjnych domach, ale zdaniem twórcy najbardziej wydajne będą w domach budowanych od początku.
Materiały do budowy domu zeroenergetycznego są produkowane i testowane w Polsce, co znacznie zmniejsza ich koszty. Prawdopodobnie jeszcze w tym roku panele RymSol będzie można zakupić w hipermarketach budowlanych.
"Rekuperator RylkAir w cenie 1100 złotych netto przynosi rocznie oszczędności rzędu 400-600 złotych. Dla większości lokali mieszkalnych prosty czas zwrotu inwestycji wynosi około 2-3 lat. Do dokładnego obliczenia oszczędności, jakie możecie osiągnąć Państwo w swoim domu służy model ekonomiczny do pobrania na stronie: www.masatherm.pl. Model wymaga podania ilości osób zamieszkujących lokal, ilości wentylowanego powietrza, powierzchni i usytuowania okien, przepuszczalności energii słonecznej przez okna, ilości stopniodni zależnej od lokalizacji geograficznej (do wyboru z listy miejscowości) oraz ceny energii w zależności od wykorzystanego źródła". [1]
Domy tego typu można budować w każdym klimacie – od śródziemnomorskiego po arktyczny. Pomysł takich budynków wydawać się może w polskich warunkach zbyt abstrakcyjny, gdyż nie przywykliśmy jeszcze do oszczędzania energii i wody. Ale wkrótce kurczące się zasoby energetyczne Ziemi staną się problemem całego świata i będziemy szukać rozwiązań alternatywnych. Domy według pomysłu Eugeniusza Rylewskiego buduje się już w 40 krajach na świecie, w Polsce niedługo powstanie kolejny taki budynek we Wrocławiu.
Do pobrania ulotka: plik pdf 365 KB
Źródło:
[1] http://www.masatherm.pl/rekuperator.htm
[2] http://www.pitern.pl/index.php?id=wentylacja&typ=rylkair