Pompa ciepła w domu jednorodzinnym

Decyzje związane z budową i wyposażeniem domu w różne instalacje były dla nas bardzo ważne i trudne. Zanim rozpoczęliśmy budowę domu podjęliśmy jedną z najważniejszych decyzji - wybór sposobu ogrzewania. Zależało nam, aby urządzenia były w miarę możliwości bezobsługowe (często przebywamy poza domem) i wymagały stosunkowo niewielkich nakładów inwestycyjnych. Wahaliśmy się pomiędzy tradycyjnym ogrzewaniem elektrycznym za pomocą pieców akumulacyjnych z rozładowaniem dynamicznym, a pompą ciepła. Ponieważ piece elektryczne są dość dużych gabarytów i nie wyglądają zbyt estetycznie wybór padł na pompę ciepła. Pozostała tylko kwestia źródła dolnego. Ze względu na stosunkowo wysokie ceny pomp typu solanka-woda zdecydowaliśmy się na pompę powietrze-woda, tym bardziej, że już wcześniej z różnych przyczyn podjęliśmy decyzję, iż w całym domu zastosujemy wodne ogrzewanie podłogowe. Dodatkowo w pralni i łazience zamontowaliśmy niskotemperaturowe grzejniki drabinkowe zasilane z „podłogówki”.

Jako rezerwę oraz wspomaganie pompy ciepła przy bardzo niskich temperaturach zewnętrznych zastosowaliśmy jeden z najtańszych kotłów na paliwa stałe (węgiel, drzewo, brykiet) firmy Krzaczek o mocy 12kW. Po przejrzeniu ofert kilkunastu firm wybraliśmy pompę ciepła LG Therma V AH-W126A0 (H12SNE) o mocy 12kW. O jej wyborze zdecydowała m. in. przystępna cena, znajomość i renoma marki, wysoka wydajność, a także rozwinięta sieć serwisów. Ważne jest by zarówno montaż jak i dobór pompy ciepła realizowała jedna specjalistyczna firma. Prace powierzyliśmy firmie ETIS z Siedlec, posiadającej duże doświadczenie w tej dziedzinie.

Kompletne urządzenie składa się z modułu zewnętrznego i wewnętrznego. Na instalację i uruchomienie urządzeń wystarczył 1 dzień, gdyż nie było konieczności wykonania odwiertów tak jak w przypadki pomp typu solanka-woda. Moduł wewnętrzny ma wbudowany system sterowania oraz wyświetlacz graficzny. Do wyboru jest kilka sposobów sterowania pracą pompy według potrzeb użytkownika. Dodatkowo moduł zewnętrzny może być wspomagany przez załączanie wbudowanej (w standardzie, bez dodatkowej dopłaty) grzałki elektrycznej o mocy 3kW. Temperaturę załączania grzałki można ustawiać indywidualnie. Ponieważ powszechna jest opinia, iż pompa nie pracuje bądź nie zapewnia wystarczającego ciepła przy temperaturach poniżej -10°C na tydzień odłączyłem grzałkę i nie stwierdziłem żadnych problemów z ogrzewaniem choć temperatura w nocy wynosiła przez kilka dni około -15°C. Wydajność pompy oczywiście znacząco zmalała, ale takie temperatury bywają przez kilka – kilkanaście dni w sezonie grzewczym.

Jako zasobnik ciepłej wody użytkowej zastosowałem zbiornik kombinowany biwalentny 200/600 z 2 wężownicami, umożliwiającymi zasilenie z 3 źródeł – w moim przypadku pompy ciepła, kotła oraz solarów, które planujemy zamontować. Jeżeli nie planuje się montażu instalacji solarnej warto zamówić w komplecie zasobnik ciepłej wody użytkowej o pojemności np. 198 l lub 287 l.

Przed sezonem grzewczym kupiłem licznik energii elektrycznej z funkcją wprowadzenia cen energii w poszczególnych strefach dobowych.
Przy założonej cenie energii elekr. I – strefa dzienna 0,60zł, II – strefa nocna 0,30zł bez uwzględnienia cwu – tylko pomiar energii na potrzeby ogrzewania pomieszczeń, a także temperaturze wody na wyjściu z pompy nie przekraczającej 35°C otrzymałem:
Październik 2010r.– 141zł,
Listopad 2010r.– 234zł,
Grudzień 2010r.– 500zł.
Podsumowując powyższe 3 miesiące można za to kupić niewiele ponad tonę eko-groszku. Do tego załadunek, rozładunek, miejsce na składowanie, popiół….
Powierzchnia ogrzewana mieszkania wynosi około 180m2.

Na tak dobry wynik według mnie miały znaczenie 3 aspekty.

1. Poświęciłem trochę czasu na „rozgryzienie” automatyki i sterowania urządzeń. Pompa posiada ustawienia fabryczne, które umożliwiają po zainstalowaniu włączenie jej … i tyle. Reszta „robi się sama” – wyłącza się na wiosnę, załącza późną jesienią…
Po analizie zużycia energii i obserwacji jej parametrów stwierdziłem, że ustawienia fabryczne są dostosowane do klimatu takich krajów jak Francja, Włochy czy Niemcy. Przykładowo załączanie dodatkowej grzałki o mocy 3kW wg ustawień fabrycznych następowało już przy 0°C. Po ustawieniu parametrów sterowania „po swojemu” myślę, że zużycie energii zmalało o kilkadziesiąt procent w stosunku do ustawień fabrycznych, szczególnie że panel sterowania ma naprawdę duże możliwości.
Ponadto firma ETIS zapewnia standardowo bardzo szczegółowe instrukcje i materiały informacyjne, a także bezpłatne konsultacje łącznie z wizytą na miejscu branżystów
z firmy LG.

2. Nie oszczędzałem na ociepleniu budynku:
- ściany 15cm styropiany TERMOORGANIKA ( w projekcie 12cm „zwykłego”),
- podłoga 15cm styropianu TERMOORGANIKA ( w projekcie 10cm „zwykłego”),
- dach 30cm wełny ROCKWOOL (w projekcie 15-20cm wełny)
Budowlańcy doliczyli mi za te zmiany w ociepleniu tylko 10%.

3. Dobrze zaizolowany dom i szczelne okna nie przepuszczają prawie w ogóle powietrza zewnętrznego do pomieszczeń powodując występowanie przykrych dolegliwości związanych z naszym samopoczuciem. Aby uniknąć i wyeliminować brak świeżego powietrza w mieszkaniu zastosowałem wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła.
Wentylacja jest konieczna aby poprawić jakość powietrza w mieszkaniu, dostarczyć tlen, usunąć dwutlenek węgla, spaliny oraz inne szkodliwe czy niepożądane substancje. Niezbędna jest aby zapobiec kondensacji pary wodnej, a co za tym idzie niebezpieczeństwo zawilgocenia i zagrzybienia ścian.
Jak wiadomo również zastosowanie wentylacji mechanicznej ogranicza straty cieplne budynku, gdyż przy wentylacji grawitacyjnej znaczna część ciepła „ucieka kominem”, którego w tym przypadku nie musiałem budować.

Instalacja wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła realizowana była również przez firmę ETIS Siedlce, łącznie z projektem.
Dla porównania - kilku znajomych z osiedla ma zainstalowane pompy ciepła solanka-woda, lecz zastosowali wentylację grawitacyjną. Pomimo znacznie wyższej wydajności tego typu urządzeń roczne całościowe zużycie energii elektrycznej dla mieszkania mamy prawie identyczne na poziomie 12000kWh, co potwierdza zasadność stosowania tzw. rekuperacji.