Klimatyzacja w nowoczesnej piekarni mechanicznej (na przykładzie piekarni PSS "Społem" w Łodzi)

Któż z nas nie miał do czynienia z zakalcem w cieście, ciastem mało wyrośniętym, czy też przypalonym. Temat to bliski osobom próbującym sprostać wysokim wymaganiom swoich kochanych domowników. Z podobnymi problemami, lecz nie tylko z takimi musieli zmierzyć się projektanci opracowujący projekt nowoczesnej piekarni mechanicznej dla PSS "SPOŁEM" w Łodzi.

Zadania tego podjęła się znana i ceniona łódzka pracownia architektoniczna METOPA prowadzona przez mgr inż. arch. Tomasza Mełenia oraz Andrzeja Kochańskiego. Część instalacyjną tego projektu zrealizował mgr inż. Janusz Dobrowolski.
Ze względu na technologię wytwarzania pieczywa biuro projektów stanęło przed trudnym zadaniem sprostania wymogom narzuconym przez Głównego Technologa Zakładu.
Obostrzenia dotyczyły przede wszystkim utrzymania określonego bilansu powietrza oraz temperatury w pomieszczeniach produkcyjnych, gdzie zainstalowane piece komorowe gazowe, piece obrotowe pozwalają na wypiek do 30 ton pieczywa, artykułów półcukierniczych i ciast w ciągu 16 godzin.
W piekarni używane są dwa czynniki mogące tworzyć mieszaniny wybuchowe. Są to mąka i gaz wykorzystywany do opału pieców piekarniczych.
W projektowanych urządzeniach musiano więc uwzględnić zabezpieczenia wentylacji mechanicznej przed zapłonem mieszaniny mąki i gazów wydzielających się w trakcie procesu produkcyjnego.
Z uwagi na ograniczenie miejsca dostępnego w pomieszczeniach piekarni z przeznaczeniem na wentylatorownię zdecydowano się umiejscowić urządzenia wentylacyjne na dachu obiektu, co wiązało się z koniecznością uwzględnienia w projekcie obiektu wzmocnienia konstrukcji dachu.
Ponieważ w trakcie procesu produkcji wyrobów piekarniczych wydzielają się znaczne zyski ciepła pochodzące między innymi od urządzeń piekarniczych biuro projektów zwróciło szczególną uwagę na możliwość zastosowania układów z odzyskiem ciepła. Była to słuszna decyzja. Użycie wymienników do odzysku ciepła pozwoliło zaoszczędzić ponad 50% kosztów ponoszonych na ogrzewanie.
Dodatkową trudnością było utrzymanie odpowiednich warunków temperaturowych i wydajnościowych dla zmiennego wachlarza produkcji. Piekarnia bowiem wytwarza ponad 40 gatunków wyrobów piekarniczych.
Aby sprostać tak wysoko postawionym wymaganiom, w piekarni zostały zastosowane centrale nawiewno-wyciągowe w wykonaniu dachowym z krzyżowym wymiennikiem do odzysku ciepła. Urządzenia w wykonaniu zewnętrznym zostały zamontowane na dachu piekarni.
Łączna ilość wymienianego powietrza wynosi ponad 33 000 m3/h.
Oprócz central w wykonaniu dachowym pomieszczenia pomocnicze piekarni obsługiwane są przez aparaty podwieszane typu SKN oraz centrale kompaktowe BO.
Część urządzeń ze względu na zagrożenie wybuchem została wyposażona w wentylatory nieiskrzące i silniki w wykonaniu przeciwwybuchowym.
W związku ze zmiennym rodzajem wytwarzanego asortymentu i zachowaniem odpowiednich ilości powietrza wentylacyjnego zastosowano przemienniki częstotliwości silników, zespołów wentylatorowych do płynnej regulacji wydatku powietrza.
Pomieszczenia ciastowni, obrabialni, w których przygotowuje się komponenty piekarskie jak zawiesiny drożdży, roztwory cukru, czy też wytapia tłuszcz obsługuje centrala typu BD 77-4 z zastosowaniem wentylatorów nieiskrzących i silników przeciwwybuchowych.
Centrala BD 77-7 zapewnia utrzymanie odpowiednich warunków temperaturowych, jakie mają panować w sali piecowni, w której następuje wypiek produktów piekarniczych.
Ciastkarnia to pomieszczenie do ubijania jaj, śmietany, wytwarzania mas, polew, karmelu. Zachowanie założonych warunków realizuje centrala BD 77-1 z wentylatorami nieiskrzącymi i silnikami przeciwwybuchowymi.
Końcowym etapem produkcji jest konfekcjonowanie i magazyn wyrobów gotowych, wentylowanych przez centralę BD 77-4 z zastosowaniem wentylatorów nieiskrzących i silników przeciwwybuchowych. Zmienność w wykorzystaniu tych pomieszczeń i dopasowanie odpowiedniej ilości powietrza zrealizowano poprzez zastosowanie falowników na zespołach wentylatorowych tej centrali.
Zaplecze socjalne, zespoły sanitarne są wentylowane przez centralę BD 77-2.
W pomieszczeniach pomocniczych pozwalających na płynne funkcjonowanie tak dużego zakładu piekarniczego zainstalowano centrale kompaktowe i aparaty podwieszane.
W ładowni wózków akumulatorowych i stolarni wykorzystano po jednej centrali kompaktowej BO 01-1.
Uwzględniając niebezpieczeństwo powstania mieszanin wybuchowych w tych pomieszczeniach użyto również wentylatorów nieiskrzących i silników przeciwwybuchowych.
Do wentylacji pozostałych pomieszczeń zostały wykorzystane aparaty kanałowe podwieszane typu SKN i SKW.
Wszystkie dostarczone urządzenia zawierały kompletną automatykę pozwalającą na utrzymanie zadanych parametrów i bezawaryjną pracę central. Dodatkowo centrale dachowe BD 77 zostały wyposażone w funkcję szybkiego dogrzewania obsługiwanych pomieszczeń, przy założeniu maksymalnego oszczędzania nośników energetycznych. Praca części urządzeń jest skojarzona z szeregiem elementów instalacji wentylacyjnej.
Nowoczesna konstrukcja zakładu piekarniczego, zastosowanie nowych technologii w połączeniu z niezawodnością i wysoką jakością urządzeń wentylacyjnych VBW Clima Engineering pozwoli nam cieszyć się wysokim gatunkowo wyrobem, jak i smakiem wielu odmian pieczywa i ciast z tej piekarni.
mgr inż. Maciej Knychalski