Klapy pożarowe w przegrodzie budowlanej czy poza

Czy zalecenia odnośnie montażu przeciwpożarowych klap odcinających dopuszczają instalowanie ich poza przegrodami budowlanymi? Jeśli tak, który ze sposobów jest zalecany jako lepszy i jak go wykonać?

W niemal każdym budynku istnieje system kanałów wentylacyjnych. Kanały te przechodząc przez różne strefy pożarowe, mogą być źródłem rozprzestrzeniania się dymów oraz ognia w czasie zagrożenia pożarowego. Zapobiegać temu zjawisku mają przeciwpożarowe klapy odcinające montowane na kanałach wentylacyjnych. Aby jednak urządzenia te mogły należycie spełnić swoje zadanie, muszą zostać odpowiednio zainstalowane. Generalnie o sposobie montażu i dopuszczonych wariantach tego montażu mówią aprobaty techniczne urządzeń. Jeśli aprobata techniczna urządzenia zezwala na montaż w ścianach lub poza nimi, to wtedy instalator już decyduje o sposobie montażu, biorąc pod uwagę wymogi projektu, dostępność miejsca i warunki zabudowy, dostęp w celach przeprowadzenia późniejszego serwisu itd.

Montaż klapy przeciwpożarowej w przegrodzie

Generalnie prostszym oraz pewniejszym rozwiązaniem jest montaż klapy odcinającej bezpośrednio w przegrodzie budowlanej. Wykonując taki montaż, należy odpowiednio przygotować otwór montażowy, zostawiając miejsce na zaprawę betonową. Wielkość otworu podają najczęściej w instrukcjach montażu producenci klap. Następnie należy umieścić klapę w otworze w taki sposób, aby przegroda urządzenia znajdowała się w osi ściany lub w przypadku grubych ścian zachowana była granica wmurowania (bardzo często są to liniebądź strzałki umieszczane na obudowie klapy).

Po umieszczeniu urządzenia w ścianie należy go wypoziomować oraz wstępnie unieruchomić na czas obmurowania. Przed przystąpieniem do murowania należy sprawdzić poprawność działania przegrody klapy (przegroda nie może blokować się o obudowę lub inne elementy klapy). Dla klap o większych wymiarach niezbędne jest wstawienie elementów rozporowych w światło klapy w celu uniknięcia deformacji obudowy i zablokowania się przegrody podczas tzw. „wiązania się” zaprawy betonowej. Po czynnościach wstępnych klapę obmurowujemy na całym obwodzie zaprawą betonową ze szczególnym zwróceniem uwagi, aby zaprawa nie dostała się na elementy napędowe klapy, przegrodę oraz uszczelki. Po całkowitym „związaniu się” zaprawy i sprawdzeniu działania przegrody klapy można podłączyć kanał wentylacyjny, zwracając uwagę, aby wykonać odpowiednie jego podparcia (podwiesia) w miejscach łączenia się z klapą.

Montaż klapy ppoż. w ścianie oddzielenia pożarowego 

Montaż klapy przeciwpożarowej poza przegrodą

Jeśli decydujemy się na montaż klapy poza przegrodą, postępujmy podobnie jak podano powyżej. Niestety w tym wypadku mamy do czynienia z kanałem przechodzącym przez przegrodę budowlaną oraz samą klapą odcinającą. Są zatem dwa elementy, które w odpowiedni sposób musimy zabezpieczyć i przygotować, tak aby miały odpowiednią odpornośćogniową.

Dla kanału należy wykonać odpowiedni otwór, umieścić w nim kanał, wypoziomować, obmurować, zrobić podparcia w postaci podwiesi. Bardzo ważną kwestią jest wstawianie w kanał, w osi ściany, stałych stalowych elementów rozporowych (kratownica) w celu uniknięcia deformacji kanału podczas przenoszenia wysokiej temperatury i w konsekwencji utraty odporności ogniowej w miejscu obmurowania pomiędzy kanałem a ścianą. Do tak przygotowanego kanału należy zamontować klapę oraz wykonać podparcia (podwiesia) na samej klapie (liczba podwiesi, system mocowania określają producenci klap w zależności od masy urządzenia i jego gabarytów).

Najważniejszą kwestią w opisanym sposobie zabudowy jest uzyskanie odporności ogniowej odcinka kanału pomiędzy ścianą a przegrodą klapy (montaż na kanale blaszanym) oraz odcinka obudowy klapy do jej przegrody (montaż na kanale samonośnym). Sama izolacja (obudowa kanału oraz części obudowy klapy) musi odbywać się z zastosowaniem odpowiednich materiałów oraz rozwiązań technicznych podawanych przez producenta danej klapy i potwierdzonych zapisami w aprobacie technicznej urządzenia.

Montaż klapy ppoż. poza ścianą oddzielenia pożarowego
 

Podsumowując...

Montaż w ścianie i poza ścianą jest poprawny i dozwolony pod warunkiem, że urządzenie ma odpowiednie zapisy dotyczące miejsca jego instalacji w aprobacie technicznej. Z punktu widzenia samego montażu oraz porównując koszty, korzystniejszy jest wariant z klapą umieszczoną bezpośrednio w przegrodzie budowlanej. Oczywiście istnieją miejsca gdzie montaż bezpośrednio w ścianie nie jest możliwy i tam zamontowanie klapy w oddaleniu od przegrody będzie miało swoje zastosowanie, ale jak wspomniałem powyżej, takie rozwiązanie musi zawierać aprobata techniczna danego urządzenia.
 

Autor: Tomasz Kamiński
Kierownik działu systemów wentylacji pożarowej Mercom
Źródło: Polski Instalator