Jak efektywnie zmodernizować instalację centralnego ogrzewania w budynku wielorodzinnym?

Użytkownicy lokali decydując się na remont instalacji ogrzewczej, oczekują poprawy jakości dostawy ciepła z jednoczesnym obniżeniem jego kosztu. Aby osiągnąć zamierzony efekt modernizacji instalacji c.o., jakim jest redukcja sezonowego zużycia ciepła do ogrzewania budynku, należy spełnić wszystkie warunki opisane poniżej. Paradoksalnie nieprofesjonalnie wykonana modernizacja, w większości przypadków prowadzi do wzrostu zużycia ciepła, czemu towarzyszy dezorientacja i uzasadnione pretensje lokatorów.

Kiedy? Modernizacja wewnętrznej instalacji c.o. jest nieodzownym elementem termomodernizacji budynku, obowiązek jej przeprowadzenia narzuca ustawa o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych z 18.12.1998 (DzU nr 162, poz 1121 z późniejszymi zmianami), jeśli myślimy o skorzystaniu z finansowej pomocy państwa. Modernizacja wykonana w sposób właściwy z jednoczesnym ociepleniem budynku, czyli zmniejszeniem jego potrzeb cieplnych, przyniesie największe efekty. Komu powierzyć? Oczywiście specjaliście, choć projekt modernizacji wewnętrznej instalacji c.o. nie podlega uzgodnieniom, nie są zatem wymagane uprawnienia budowlane. Tym gorzej - powstaje możliwość "zepsucia" efektu już na etapie projektowania. W poprawnie wykonanym projekcie powinny znaleźć się wszystkie elementy wymienione poniżej. Jaki zakres modernizacji? To zależy od oceny stanu istniejącego - począwszy jedynie od regulacji (dostosowania) instalacji do aktualnych potrzeb cieplnych w przypadku instalacji już zmodernizowanej, na całkowitej wymianie wszystkich elementów instalacji skończywszy. Najbardziej opłacalna jest modernizacja instalacji, której wiek i stan techniczny pozwala na pozostawienie istniejących grzejników i sieci przewodów - koszt takiego przedsięwzięcia wynosi zaledwie około 20% kosztu wymiany instalacji. Wówczas należy: - przepłukać instalację (płukanie chemiczne likwiduje osady na wewnętrznej powierzchni rur powodujące rozregulowanie hydrauliczne, płukanie grzejników intensyfikuje wymianę ciepła), - ograniczyć eksploatacyjne ubytki wody (zainstalować szczelną armaturę, bezdławnicową pompę obiegową, wymienić naczynie wzbiorcze na przeponowe), - przewidzieć układ uzdatniania wody instalacyjnej w źródle ciepła (uzupełnianie instalacji wodą wodociągową powoduje nadmierną korozję i zarastanie instalacji osadami stałymi), - zlikwidować i zastąpić centralną sieć odpowietrzającą automatycznymi odpowietrznikami na pionach, - doposażyć instalację w termostatyczne zawory grzejnikowe (to najważniejsze źródło oszczędności, jednak aby zadziałało należy spełnić pozostałe warunki o których tu mowa) i nastawne zawory podpionowe oraz doposażyć źródło ciepła w układ regulacji pogodowej (dostosowujący temperaturę zasilania instalacji do aktualnej temperatury zewnętrznej). Co w projekcie? Projekt modernizacji może oprócz ww. działań zawierać inne zalecenia wynikające z oceny instalacji, np. izolację przewodów rozprowadzających w piwnicy czy likwidację części grzejników na klatce schodowej. Minimalny zakres projektu - w przypadku instalacji spełniającej ww. standardy, i konieczności tylko jej regulacji - jest następujący: weryfikacja zapotrzebowania na ciepło poszczególnych pomieszczeń, określenie nowych parametrów obliczeniowych (niższa temperatura zasilania), ew. korekta wielkości (powierzchni) grzejników, dobór nastaw wstępnych na zaworach termostatycznych w poszczególnych pomieszczeniach i zaworów podpionowych dla każdego pionu oraz regulacja i dostosowanie źródła ciepła (np. korekta strumienia wody sieciowej w węźle ciepłowniczym). Przypomnijmy w tym miejscu, iż projekt musi na koniec zostać uważnie zrealizowany - obliczone nastawy wstępne zaworów muszą zostać rzeczywiście zaaplikowane, co niestety nie zawsze ma miejsce. Dopełnieniem zrealizowanej inwestycji powinno być monitorowanie parametrów zmodernizowanej instalacji i porównanie szacowanych oszczędności (np. w audycie energetycznym) z efektem rzeczywistym. dr inż. Paweł Kędzierski Instytut Ogrzewnictwa i Wentylacji, Politechnika Warszawska, NAPE
Źródło: