Informacja PROZON dla firm serwisowych

Informacja dla firm serwisowych

W związku z występującymi awariami stacji do odzysku przekazanymi firmom serwisowym, Fundacja PROZON zwraca się z prośbą o przestrzeganie następujących zasad eksploatacji stacji do odzysku czynników chłodniczych:
1. Regularnie (co ok. 5 godz. pracy) kontrolować poziom oleju w sprężarkach zamontowanych w stacjach do odzysku.
2. Wymieniać olej w sprężarce po 30 godz. pracy urządzenia.
3. Stosować oleje określone w instrukcjach obsługi.
4. Nie otwierać gwałtownie zaworu na wężu ssącym, aby nie powodować gwałtownego wzrostu ciśnienia w sprężarce.
5. Przy przetłaczaniu czynnika w formie gazowej – nie przekraczać następujących wartości ciśnienia na wężu ssącym:
- dla stacji EP-10X (żółto-szara) i Lit'l Sucker (pomarańczowa) – 70 psig;
- dla stacji Mini-R (niebieska) – 2,5 bar.
Przestrzeganie powyższych elementarnych zasad pozwoli na utrzymanie stacji w pełnej sprawności technicznej.

Aktualności prawne – ochrona warstwy ozonowej


Ustawa o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową (SZWO)
Data uchwalenia: 2001-03-02, data wejścia w życie: 2002-07-01, Dz.U.2001.52.537, zm. Dz.U.2001.100.1085, zm. Dz.U.2003.56.497
Ustawa wprowadza:
zakaz emisji freonów (tzw. substancji kontrolowanych) do atmosfery oraz nakaz ich odzysku,
[ii] zakaz produkcji oraz importu SZWO (przywóz wyłącznie po uzyskaniu zezwolenia MGPiPS (Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej),
[iii] zakaz wykorzystania w działalności gospodarczej czynników CFC/HCFC pochodzących z przemytu,
[iv] dla firm instalacyjnych i serwisowych – obowiązek dysponowania odpowiednim wyposażeniem technicznym oraz posiadania stosownych kwalifikacji,

[v] obowiązek stosownego oznakowania produktów, urządzeń i zbiorników zawierających SZWO,

[vi] obowiązek prowadzenia bieżącej ewidencji z wykorzystania SZWO oraz składania kwartalnych i rocznych sprawozdań do MGPiPS,

[vii] dla użytkowników instalacji zawierających powyżej 3 kg SZWO – obowiązek dokonywania przeglądu szczelności co najmniej raz w roku (nowelizacja z 02/2003),

[viii] kary za naruszanie przepisów ustawy; sankcje – od grzywny aż do kary pozbawienia wolności do 2 lat.
Ustawa dotyczy czynników chłodniczych CFC (np. R12, R11, R502) i HCFC (np. R22, R141b, R401A, R402A, R408A, R409A), które mają potencjał niszczenia ozonu. Ustawa NIE dotyczy czynników z grupy HFC, które są bezpieczne dla stratosferycznej warstwy ozonowej, choć wciąż powodują efekt cieplarniany (globalne nadmierne ocieplenie klimatu na Ziemi).
Ustawa zawiera szereg delegacji dla Ministra Gospodarki do wydania odpowiednich aktów wykonawczych (rozporządzeń). Najważniejsze z nich przedstawiono poniżej.


a. Wyposażenie techniczne i kwalifikacje zawodowe

Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie wymagań dotyczących wyposażenia technicznego oraz minimalnych kwalifikacji, jakie muszą spełniać przedsiębiorcy prowadzący działalność, w której wykorzystywane są substancje kontrolowane

Data wydania: 2002-05-22, data wejścia w życie: 2002-07-01, Dz.U.2002.71.658
Rozporządzenie określa wymagania dotyczące wyposażenia technicznego firm i kwalifikacji osób prowadzących obsługę techniczną, serwis i naprawę urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych pracujących na czynnikach CFC i/lub HCFC, a także dokonujących odzysku tych substancji, ich recyklingu i regeneracji. W/w prace należy wykonywać w układach zamkniętych, uniemożliwiających przedostawanie się SZWO do środowiska.
Wymagane wyposażenie techniczne obejmuje:
stację do odzysku,

[ii] butle odrębne dla każdego rodzaju czynnika chłodniczego,

[iii] wykrywacz nieszczelności.
Wymagane kwalifikacje obejmują zagadnienia teoretyczne oraz umiejętności praktyczne będące przedmiotem wykładów i zajęć podczas szkoleń na Zieloną Kartę.
b. Ewidencja i sprawozdawczość

Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie określenia wzorów formularzy ewidencji substancji kontrolowanych

Data wydania: 2002-05-28, data wejścia w życie: 2002-07-01, Dz.U.2002.78.709
Rozporządzenie zawiera wzory ewidencji substancji kontrolowanych (freonów) dla: (i) importerów SZWO, (ii) eksporterów SZWO, (iii) podmiotów wykorzystujących SZWO w działalności gospodarczej, tj. m.in. dla firm instalacyjnych i serwisowych, (iv) podmiotów zajmujących się niszczeniem SZWO.

Począwszy od 1 lipca 2002 r. wszyscy przedsiębiorcy wykorzystujący w swej działalności czynniki chłodnicze z grupy CFC oraz HCFC (w tym dokonujący odzysku) są zobowiązani do prowadzenia bieżącej ewidencji oraz składania Ministrowi Gospodarki kwartalnych i rocznych sprawozdań nt. zużycia tych substancji. Ewidencja prowadzona wg wzoru podanego w rozporządzeniu, musi zapewnić kontrolę rodzaju, ilości i sposobu wykorzystywania tych substancji.
Nie został ustalony wzór sprawozdania, więc sugeruje się opierać się na wspomnianym formularzu ewidencji, jednak nie zdradzając danych swoich klientów (które należy uwzględnić w ewidencji).
Wszelkie raporty należy przesyłać na następujący adres: Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Plac Trzech Krzyży 3/5, 00-507 Warszawa. Raporty kwartalne należy przesyłać w terminie 30 dni od zakończenia danego kwartału kalendarzowego, zaś raporty roczne należy przesyłać do 1 lutego roku następującego po roku sprawozdawczym.

c. Oznakowanie zbiorników, produktów i urządzeń zawierających SZWO

Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie sposobu oznakowania pojemników zawierających substancje kontrolowane oraz produktów i urządzeń, w skład których takie substancje wchodzą

Data wydania: 2002-06-10, data wejścia w życie: 2002-07-01, Dz.U.2002.94.837
Rozporządzenie dotyczy m.in. sprzedawców substancji kontrolowanych oraz firm instalacyjnych i serwisowych obsługujących urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne pracujące na CFC/HCFC.
Na pojemnikach zawierających CFC lub HCFC oraz produktach i urządzeniach, w skład których takie substancje wchodzą, umieszcza się napis "niebezpieczne dla warstwy ozonowej" oraz dodatkowo informacje o:
chemicznej nazwie substancji kontrolowanej i jej wzorze chemicznym oraz nazwie handlowej tej substancji,
[ii] zalecanym sposobie jej użytkowania, który w jak najmniejszym stopniu zagraża warstwie ozonowej.
Jeżeli substancja zawarta w pojemniku lub wchodząca w skład produktu lub urządzenia jest mieszaniną substancji zawierającą SZWO, należy podać dodatkowo jej skład w procentach wagowych.
Jeśli substancja kontrolowana pochodzi z odzysku, należy podać dodatkowo informacje o pochodzeniu substancji i jeżeli została poddana regeneracji – o zawartości substancji kontrolowanej w regeneracie oraz nazwie i adresie firmy, która dokonała regeneracji.
Aktualnie, jedyną w Polsce instytucją upoważnioną przez Ministra Gospodarki do kompleksowej regeneracji czynników chłodniczych jest Fundacja PROZON. Odzyskane z urządzeń czynniki chłodnicze (typu CFC, HCFC i HFC) można przekazywać bezpośrednio do Fundacji lub za pośrednictwem kilkudziesięciu oddziałów Fundatorów PROZON-u (Termo-Schiessl i BOC Gazy).

d. Uprawnienia do regeneracji SZWO z odzysku

Obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie podmiotów uprawnionych na obszarze kraju do regeneracji substancji kontrolowanych pochodzących z odzysku

Data wydania: 2003-03-18, data wejścia w życie: 2003-03-18, MP.2003.16.254
Obwieszczenie zostało wydane na podstawie art. 15 ust. 4 ustawy o postępowaniu z SZWO. Zgodnie z tym aktem, jedynym podmiotem uprawnionym w Polsce do regeneracji substancji kontrolowanych pochodzących z odzysku jest Fundacja Ochrony Warstwy Ozonowej PROZON z siedzibą w Warszawie.

e. Ograniczenia w stosowaniu CFC/HCFC

Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie ograniczeń w obrocie krajowym substancjami kontrolowanymi wyprodukowanymi lub przywiezionymi z zagranicy oraz ich wykorzystywaniu w działalności gospodarczej

Data wydania: 2002-11-25, data wejścia w życie: 2002-12-23, Dz.U.2002.205.1733
Ad. CFC (m.in. R12) - por. par. 2 ust. 1 i par. 2 ust. 2 pkt. 5 rozporządzenia MG
Od 1 stycznia 2004 r. zabronione jest wykorzystywanie w działalności gospodarczej czynników CFC i urządzeń pracujących na tych substancjach, nawet substancji pochodzących z odzysku i poddanych regeneracji. W związku z tym, do końca 2003 r. wszystkie komercyjne urządzenia pracujące na CFC powinny być przezbrojone na bardziej ekologiczne zamienniki, albo całkowicie zdemontowane. Jeśli chodzi o domowe lodówki i zamrażarki, to zakaz ich nie dotyczy tak długo, jak pozostają sprawne. Gdy jednak ulegną awarii, ich naprawa przez firmę serwisową (prowadzącą działalność gospodarczą w tym zakresie) będzie prawnie zabroniona. Czynnik CFC z takiego urządzenia należy wówczas odzyskać i przekazać do utylizacji do Fundacji PROZON, zaś sam sprzęt należy przekazać do utylizacji do uprawnionego zakładu.
Ad. HCFC (m.in. R22) - por. par. 3 ust. 1 i par. 3 ust. 3 pkt. 6 rozporządzenia MG
Od 1 stycznia 2004 r. obowiązuje zakaz importu urządzeń pracujących na HCFC i zakaz produkcji takiego sprzętu w Polsce z przeznaczeniem na rynek polski. Zakaz ten nie obowiązuje części składowych urządzeń pracujących na HCFC pod warunkiem ich przeznaczenia do serwisowania istniejących instalacji. Analogicznie, produkcja sprzętu chłodniczego i klimatyzacyjnego na HCFC jest od tej daty dozwolona jedynie z przeznaczeniem do serwisowania istniejących instalacji oraz na eksport do krajów sygnatariuszy Protokołu Montrealskiego (ponad 170 państw), w których taki zakaz nie obowiązuje.
[ii] Od 1 stycznia 2004 r. obowiązuje zakaz montażu nowych instalacji pracujących na HCFC. Zakaz ten dotyczy zarówno urządzeń fabrycznie nowych, jak i używanych (m.in. sprowadzanego do Polski "złomu chłodniczego").
[iii] Od 1 stycznia 2004 r. czynniki z grupy HCFC mogą być wykorzystywane wyłącznie do serwisowania i naprawy istniejących instalacji chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła. Do tego celu do dnia 31 grudnia 2009 r. będą mogły być wykorzystywane zarówno czynniki fabrycznie nowe, jak i czynniki pochodzące z odzysku i poddane kompleksowej regeneracji. Począwszy od 2010 r. do końca 2014 r. urządzenia na HCFC pozostające w użytkowaniu będzie można serwisować jedynie z wykorzystaniem czynników pochodzących z odzysku i poddanych regeneracji. Obecnie jedynym podmiotem uprawnionym w Polsce do regeneracji czynników chłodniczych jest Fundacja PROZON w Warszawie. Przed końcem 2014 r. wszystkie komercyjne urządzenia na HCFC będą musiały zostać przezbrojone lub całkowicie zdemontowane. Istnieje możliwość modyfikacji (zaostrzenia) omówionych przepisów prawnych. Decyzja w tej sprawie zapadnie przed końcem 2008 r.
[iv] Od 1 lipca 2003 r. obowiązuje zakaz wprowadzania do obrotu czynników HCFC (m.in. R22) w butlach jednorazowych. Naturalnie, nowe czynniki HCFC w butlach wielorazowego użytku powinny być dostępne jeszcze do końca 2009 r.
Przekazane www.wentylacja.com.pl przez:


Fundacja Ochrony Warstwy Ozonowej PROZON
ul. Bukowiecka 71, 03-893 Warszawa, tel./faks: (22) 511 68 83
tel. kom.: 0602 698 835, 0600 281 279
www.prozon.org.pl, prozon@prozon.org.pl