CENTRALNE OGRZEWANIE, WENTYLACJA, CIEPŁA I ZIMNA WODA ORAZ INSTALACJE GAZOWE W BUDYNKACH JEDNORODZINNYCH. Poradnik

Wydawca: INSTAL
Rok wydania: 2000 (wyd. IV)
Stron: 235
UWAGA - NAKŁAD WYCZERPANY! Nie ma możliwości zamówienia

PRZEDMOWA DO CZWARTEGO WYDANIA
Minęło już sześć lat od pierwszego wydania poradnika, a pięć od wydania drugiego, poprawionego i zarazem uzupełnionego. Poradnik spotkać się z dużym zainteresowaniem Czytelników, czego wyrazem było szybkie wyczerpanie nakładów, również wydania trzeciego, z wprowadzonymi nieznacznymi zmianami.
Natomiast na rynku, w tym okresie, nastąpiły ogromne zmiany; wzrost podaży wszelkiego rodzaju źródeł ciepła zarówno tradycyjnych, jak i niekonwencjonalnych, oraz wszelkiego rodzaju elementów wyposażenia instalacji.
Wzrosła też świadomość ekologiczna społeczeństwa wyrażająca się koniecznością oszczędzania paliw, ciepła i energii oraz ochrony środowiska. Wzrosły również wymagania co do warunków komfortu w pomieszczeniach.
Wymagało to wprowadzenia istotnych zmian w treści poradnika.
Czwarte wydanie poradnika gruntownie zmienione, uzupełnione i uaktualnione adresujemy przede wszystkim do budujących i użytkujących domy jednorodzinne.
Przedstawione w poradniku informacje nie wymagają specjalnego przygotowania technicznego, mają za zadanie ułatwić wybór, spośród proponowanych na rynku, systemów i wyrobów instalacyjnych.
W czwartym wydaniu poradnika:
- poszerzyliśmy grono współautorów, którzy przedstawili najnowsze, już stosowane, rozwiązania instalacji przeznaczonych do domów jednorodzinnych;
- zwróciliśmy uwagę na nieuniknioną konieczność właściwej wentylacji (doprowadzenia powietrza do pomieszczeń i zapewnienia komfortu świeżego powietrza). Ostatnio ocieplanie i uszczelnianie domów, stosowanie powietrzno-szczelnej stolarki okiennej i drzwiowej stało się standardem budynków energooszczędnych. Coraz powszechniej jest stosowany gaz ziemny, którego produkty spalania oraz sam gaz są trujące. Wyposażenie wnętrza domu, meble, wykładziny, lakiery z tworzyw sztucznych emitują zapachy i trucizny. Bez właściwej wentylacji nie można zdrowo żyć w takim domu;
- przedstawiliśmy zalety stosowania niskotemperaturowych ogrzewań wodnych, zalety eksploatacji grzejników w systemie "łagodnego ciepła". Temat wywołało wprowadzenie w marcu 1999 roku w Polsce normy europejskiej EN-442, dotyczącej wymagań i badań grzejników centralnego ogrzewania. Zalety systemu "łagodnego ciepła" propagowane są w Europie Zachodniej już od kilku lat w związku ze stosowaniem kotłów kondensacyjnych, pomp ciepła, kolektorów słonecznych;
- rozszerzyliśmy i uaktualniliśmy informacje o ogrzewaniach powietrznych, które zaczynają być popularyzowane, czasem bezkrytycznie. Ostatnio takie systemy ogrzewañ stosowane są w niektórych zespołach domów jednorodzinnych. Omówiliśmy szerzej obecnie stosowane rozwiązania, ich zalety i ograniczenia;
- w uzupełnieniu ogrzewań powietrznych dodaliśmy rozdział o kominkach, a właściwie wkładach kominkowych, głównie opalanych drewnem. Kominki takie mogą być źródłem nie tylko radości i wrażeñ estetycznych dla mieszkañców domu, ale stanowią kompletny system ogrzewania powietrznego. Przedstawiliśmy najnowsze rozwiązania tych urządzeń;
- uaktualniliśmy informacje o kotłach opalanych węglem, które w Polsce są ciągle jeszcze podstawowym źródłem ciepła w instalacjach centralnego ogrzewania domów jednorodzinnych. Na podstawie wyników ankiety przeprowadzonej w 1999 roku wyłoniliśmy kilka konstrukcji kotłów o wysokiej sprawności i prostej oraz nieuciążliwej obsłudze;
- przedstawiliśmy zasady działania, zalety oraz ograniczenia stosowania kotłów opalanych drewnem i słomą. Kotły te stosowane w Europie Zachodniej nie są u nas jeszcze popularne, mimo zalet ekologicznych i dostępności paliwa. W opracowaniu wykorzystaliśmy publikacje zagraniczne i informacje producentów zachodnioeuropejskich pochodzące z lat 1997-1999;
- postanowiliśmy, w celu wskazania możliwości zmniejszenia uciążliwości obsługi kotłów opalanych paliwami stałymi, przedstawił informację o stosowaniu zasobników ciepła w instalacjach centralnego ogrzewania;
- ze względu na szybką ewolucję konstrukcji kotłów na paliwa gazowe przedstawiliśmy wybrane konstrukcje wysokosprawnych kotłów, również kondensacyjnych, z zamkniętą komorą spalania, wprowadzonych na rynek w 1999 roku;
- rozszerzyliśmy informacje o kotłach wielopaliwowych oraz podaliśmy przykłady współpracy kotłów zasilanych rozmaitymi paliwami w instalacji centralnego ogrzewania;
- kominy kotłów centralnego ogrzewania mogą być zagrożeniem dla mieszkańców i budynku w przypadku, gdy do starego komina wykonanego z cegły podłączymy nowoczesny kocioł gazowy lub olejowy; opisaliśmy źródła zagrożeń i skalę problemów z tym związanych. Zostały podane również informacje o prawidłowych i bezpiecznych systemach odprowadzenia spalin (na podstawie referatów i wypowiedzi przedstawicieli Związku Kominiarzy Polskich i propozycji uznanych producentów systemów kominowych);
- uaktualniliśmy informacje o grzejnikach centralnego ogrzewania. Obecnie maleje udział na rynku grzejników żeliwnych, a stalowe grzejniki płytowe przechodzą wyraźną ewolucję estetyczną. Maja one gładką powierzchnię czołową, stosowane są podłączenia od spodu grzejnika. Grzejniki te są łatwiejsze do utrzymania w czystości, a ostatnio pojawiły się grzejniki odchylane. Grzejniki aluminiowe łączą nienaganną estetykę z nowymi technologiami łączenia elementów. Podając te uwagi ograniczyliśmy jednocześnie udział informacji, które użytkownik łatwo znajdzie w katalogach producentów. Dodaliśmy rozdział o warunkach stosowania grzejników w instalacjach c.o.;
- ze względu na wzrost podaży wszelkiego rodzaju przewodów, armatury, pomp obiegowych, uzupełniliśmy informacje o tych elementach instalacji w odpowiednich rozdziałach poradnika;
- omówiliśmy obecnie stosowane urządzenia do przygotowania ciepłej wody użytkowej, która jest niezbędnym czynnikiem komfortu współczesnego człowieka. Dodaliśmy rozdział o termostatycznych bateriach mieszających, wchodzących dopiero na rynek krajowy, na podstawie publikacji zagranicznych z lat 1997-1998. Baterie te zabezpieczają użytkowników przed oparzeniami, ograniczają zużycie ciepłej wody i mogą być przydatne w domach z małymi dziećmi lub osobami niepełnosprawnymi;
- postanowiliśmy unikać podawania niektórych szczegółowych informacji dotyczących wyrobów, gdyż można znaleźć je w katalogach. Nie podajemy też wartości jednostkowych nakładów inwestycyjnych oraz informacji o kosztach, które szybko stają się nieaktualne i mogłyby wprowadzaæ w błąd Czytelników.
WSTĘP
Użytkownicy i inwestorzy instalacji centralnego ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej w domach jednorodzinnych stają przed problemem wyboru wśród dziesiątków systemów i tysięcy wyrobów instalacyjnych. Oczywiście zewsząd dochodzą efektowne reklamy, w których każdy wyrób jest "najlepszy", "energooszczędny", "najtańszy", "nowoczesny", "ekologiczny".
Zadaniem "Poradnika" jest ułatwienie wyboru systemu instalacji oraz jej wyposażenia zgodnie z zasadami zdrowego rozsądku.
W "Poradniku" opisujemy, zachowując obiektywność, stosowane wyroby i systemy, zasady ich działania, zalety i ograniczenia. Porady i informacje zwrócone są do użytkowników i inwestorów domów jednorodzinnych zarówno istniejących, jak i nowobudowanych.
Na wstępie podajemy kilka ogólnych uwag, ważnych przy czytaniu i korzystaniu z poradnika.
1. Zalecamy stosowanie wyrobów i systemów dopuszczonych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie, t.j. posiadających albo: certyfikat na znak bezpieczeństwa (dla wyrobów podlegających tej certyfikacji), albo: certyfikat zgodności lub deklarację zgodności z Polską Normą lub z aprobatą techniczną. Dokumentów tych nie muszą posiadać wyroby budowlane umieszczone w wykazie wyrobów nie mających istotnego wpływu na spełnienie wymogów podstawowych, wyroby wytwarzane i stosowane według tradycyjnie uznanych zasad sztuki budowlanej oraz wykonane jednostkowo według indywidualnej dokumentacji technicznej sporządzonej przez projektanta obiektu lub z nim uzgodnionej. Certyfikatów i deklaracji zgodności należy żądać od sprzedawców i dystrybutorów wyrobów.
2. Proponujemy gruntowne przeanalizowanie stanu izolacyjnoœci cieplnej i szczelności domu lub projektu domu jednorodzinnego. Orientacyjnie można przyjąć, że prawie niezależnie od materiału konstrukcyjnego przegród budowlanych, ściany zewnętrzne powinny mieć warstwę efektywnej izolacji cieplnej o grubości ok. 10 cm, tzn. wełny mineralnej bądź styropianu, a strop poddasza ok. 20 cm wełny mineralnej. Okna powinny być najlepiej 3 szybowe, szczelne i szczelnie osadzone w ścianie. Dopiero w tak zaizolowanym cieplnie i szczelnym domu celowe jest wbudowywanie efektywnej instalacji centralnego ogrzewania. Rozpoczęcie inwestycji w odwrotnej kolejności, tzn. najpierw instalacja centralnego ogrzewania z energooszczędną automatyką i oprogramowaniem, a potem ocieplenie i uszczelnienie domu jest kosztownym nieporozumieniem. Koszt instalacji c.o. w "zimnym" domu może być prawie 2-krotnie większy niż w domu "ocieplonym". A z całą pewnością koszt zużytego paliwa będzie 2-krotnie większy niż do ogrzania domu ocieplonego. Instalacja c.o. wykonana przed ociepleniem domu stanie się instalacją przewymiarowaną, będzie pracować niedociążona z niższą sprawnością, zużywając więcej kosztownego paliwa.
3. Proponujemy obiektywne rozpatrzenie możliwości ułatwienia i uproszczenia obsługi instalacji centralnego ogrzewania zarówno teraz, jak i w perspektywie najbliższych lat. Obecnie popularne są prymitywne kotły na paliwo stałe (w wodnym ogrzewaniu grawitacyjnym). Niewątpliwa uciążliwość obsługi, konieczność czasem nawet kilkakrotnego palenia wciągu dnia, czyszczenia kotła, usuwania popiołu, konieczność codziennej obecności w określonych godzinach, brak komfortu psychicznego oraz możliwości wspólnych wakacji mogą skłonić do rozsądnych decyzji, zmierzających do zmian w istniejących instalacjach.
W rozdziale 2 omówiono ogólne zagadnienia eksploatacji budynków, ich izolacyjnoœci cieplnej, komfortu cieplnego i metod jego zapewnienia w pomieszczeniach domu jednorodzinnego, a także trwałości instalacji sanitarnych.
Rozdział 3 to podstawowe informacje o źródłach ciepła do ogrzewania budynków i czynnikach wpływających na ich wybór.
W rozdziale 4 podano charakterystyki i opisano stosowane systemy centralnego ogrzewania.
Rozdział 5 to szczegółowe kryteria, które należy uwzględnić przy wyborze źródła ciepła i systemu ogrzewania.
W rozdziale 6 dokonano przeglądu elementów instalacji dostępnych na naszym rynku oraz kryteria, którymi należy się kierować przy ich wyborze.
W rozdziale 7 omówiono ogrzewania podłogowe, najmniej popularne w kraju, a zapewniające oszczędność energii i zwiększające komfort mieszkań.
W rozdziale 8 omówiono problemy instalacji wody zimnej i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz powiązania ich z urządzeniami centralnego ogrzewania.
Rozdział 9 poświęcono wentylacji budynków jednorodzinnych.
W rozdziale 10 opisano instalacje gazowe stosowane w budynkach jednorodzinnych, a w rozdziale 11 podano kilka uwag w odniesieniu do praktycznej trwałości instalacji sanitarnych.
W rozdziale 12 opisano zagadnienia związane z projektowaniem instalacji, a w rozdziale 13 podano wykaz obowiązujących norm w zakresie instalacji sanitarnych stosowanych w budownictwie jednorodzinnym.
Poradnik ma na celu zapoznanie użytkowników i inwestorów z nowoczesnymi rozwiązaniami stosowanymi na świecie od lat, a dostępnymi w Polsce dopiero od niedawna.
Użytkownik w zetknięciu z rzemieślnikiem, często nauczonym zawodu przed laty, wykonującym powtarzalne, typowe instalacje i nie znającym nowoczesnych materiałów, systemów, technologii, powinien potrafić określić swoje wymagania i żądania. I taki jest główny cel "Poradnika".
SPIS TREŚCI:br>
PRZEDMOWA DO CZWARTEGO WYDANIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
SPIS TREŚCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
1. WSTĘP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
2. WIADOMOŚCI OGÓLNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
2.1. Rodzaje budynków, systemy ogrzewań. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
2.2. Izolacyjność budynków jednorodzinnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
2.3.Ocieplanie istniejących budynków jednorodzinnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
2.3.1. Przykład ocieplenia budynku jednorodzinnego i obliczania strat ciepła . . . . . . . . 15
2.4.Warunki komfortu w pomieszczeniach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
2.4.1. Komfort cieplny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
2.4.2. Temperatura w pomieszczeniach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
2.4.3. Jakość powietrza w pomieszczeniach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
2.5. Wymagania w odniesieniu do jakości wody w instalacjach ogrzewania i ciepłej wody użytkowej . . . . 24
3. ŹRÓDŁA CIEPŁA NA POTRZEBY INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA
I PRZYGOTOWANIA CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
3.1. Sieć ciepłownicza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
3.2. Paliwa stałe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
3.3. Paliwa ciekłe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
3.4. Paliwa gazowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
3.5. Energia elektryczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
3.6. Niekonwencjonalne źródła ciepła i energii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
3.6.1. Ciepło ze źródeł geotermalnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
3.6.2. Promieniowanie słoneczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
3.6.3. Spalanie biomasy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
3.6.4. Pompy ciepła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
4. SYSTEMY CENTRALNEGO OGRZEWANIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
4.1. Ogrzewanie wodne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
4.1.1. Grzejnikowe ogrzewanie wodne w systemie "łagodnego ciepła" . . . . . . . . . . . . . 56
4.2. Ogrzewania powietrzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
4.2.1. Najprostsze ogrzewania powietrzne grawitacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
4.2.2. Współczesne ogrzewania z wymuszonym obiegiem powietrza . . . . . . . . . . . . . . . 61
4.2.3. Ogólna ocena ogrzewań powietrznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
4.2.4. Wkłady kominkowe do powietrznego ogrzewania budynku . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
4.3. Ogrzewania elektryczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
4.4. Inne systemy ogrzewania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
5. KRYTERIA WYBORU ŹRÓDŁA CIEPŁA I SYSTEMU OGRZEWANIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
5.1. Kryteria wyboru źródła ciepła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
5.2. Kryteria wyboru systemu ogrzewania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
5.3. Wskaźnikowe koszty eksploatacji ogrzewania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
5.6. ELEMENTY INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA WODNEGO . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
6.1. Kotły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
6.1.1. Pojęcia podstawowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
6.1.2. Kotły na paliwa stałe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
6.1.2.1. Kotły opalane węglem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
6.1.2.2. Kotły opalane drewnem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
6.1.2.3. Kotły opalane słomą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
6.1.2.4. Zasobniki ciepła do kotłów na paliwa stałe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
6.1.3. Kotły na paliwa gazowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
6.1.4. Kotły na paliwa ciekłe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100
6.1.5. Kotły wielopaliwowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102
6.1.6. Kominy kotłów centralnego ogrzewania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102
6.1.6.1. Problemy w eksploatacji kominów instalacji c.o. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102
6.1.6.2. Systemy kominowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104
6.1.6.3. Problemy wykonawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108
6.2. Węzły ciepłownicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108
6.3. Grzejniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110
6.3.1.Grzejniki żeliwne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111
6.3.2. Grzejniki stalowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112
6.3.3. Grzejniki aluminiowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116
6.3.4. Konwektory . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120
6.3.5. Inne grzejniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121
6.3.6. Warunki stosowania grzejników w instalacjach c.o. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121
6.3.7. Czyszczenie powierzchni grzejników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125
6.4. Przewody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128
6.4.1.Przewody stalowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128
6.4.2. Przewody miedziane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128
6.4.3. Przewody z tworzyw sztucznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129
6.4.4. Izolacja cieplna przewodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131
6.5. Armatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132
6.5.1. Armatura odcinająca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132
6.5.2. Armatura regulacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133
6.5.3. Armatura zabezpieczająca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135
6.5.4. Przyrządy pomiarowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137
6.6. Pompy obiegowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141
6.6.1. Pojęcia podstawowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141
6.6.2. Dławnicowe pompy obiegowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145
6.6.3. Bezdławnicowe pompy obiegowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146
6.6.4. Dobór pomp obiegowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149
6.6.5. Montaż i eksploatacja pomp obiegowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151
7. OGRZEWANIA PODŁOGOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .154
7.1. Ogrzewanie podłogowe wodne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155
7.2. Ogrzewanie podłogowe elektryczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160
7.3. Specjalne systemy ogrzewañ podłogowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161
8. INSTALACJE WODY ZIMNEJ ICIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162
8.1. Instalacje wody zimnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162
8.2. Instalacje ciepłej wody użytkowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166
8.2.1. Źródła ciepła do przygotowania c.w.u. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166
8.2.2. Instalacje c.w.u. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168
8.2.3. Termostatyczne baterie mieszające . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169
8.3. Wykorzystanie wody deszczowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .170
6.9. WENTYLACJA BUDYNKÓW JEDNORODZINNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173
9.1. Zadania wentylacji pomieszczeń mieszkalnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173
9.2. Systemy wentylacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174
9.2.1. Wentylacja grawitacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174
9.2.2. Wentylacja mechaniczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175
9.2.3. Porównanie wentylacji grawitacyjnej i mechanicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175
9.3. Wymagania dotyczące instalacji wentylacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176
9.3.1. Wentylacja grawitacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176
9.3.1.1. Strumienie objętości powietrza wentylacyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176
9.3.1.2. Sposoby doprowadzania i odprowadzania powietrza . . . . . . . . . . . . . . . .177
9.3.1.3. Przewody wentylacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178
9.3.1.4. Usytuowanie wylotów powietrza na dachu budynku . . . . . . . . . . . . . . . . .178
9.3.1.5. Odbiór wentylacji grawitacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179
9.3.2. Wentylacja mechaniczna wywiewna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179
9.3.2.1. Strumienie objętości powietrza wentylacyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179
9.3.2.2. Sposoby doprowadzania i odprowadzania powietrza . . . . . . . . . . . . . . . .180
9.3.2.3. Urządzenia i elementy instalacji wentylacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180
9.3.2.4. Głośność pracy instalacji wentylacyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181
9.3.2.5. Regulacja i odbiór instalacji wentylacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181
9.3.3. Wentylacja mechaniczna nawiewno - wywiewna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181
9.4. Kryteria doboru rozwiązania wentylacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182
9.4.1. Warunki budowlane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182
9.4.2. Sposób użytkowania budynku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183
9.4.3. Usytuowanie budynku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183
9.4.4. Rodzaj ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej . . . . . . . . . . . . . . . .183
9.4.5. Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184
9.5. Rozwiązania wentylacji w budynkach jednorodzinnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184
9.5.1. Wentylacja grawitacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184
9.5.2. Wentylacja mechaniczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .187
9.5.2.1. Wentylacja mechaniczna wywiewna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .187
9.5.2.2. Wentylacja mechaniczna nawiewno - wywiewna . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191
9.5.2.1.2. Wentylacja zdecentralizowana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190
9.5.2.2.1. Wentylacja z odzyskiwaniem ciepła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191
9.5.2.2.2. Wentylacja bez odzyskiwania ciepła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192
10. INSTALACJE GAZOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193
10.1. Ogólne informacje techniczne związane z dostarczaniem gazu do budynku . . . . . . . . . . . .193
10.2. Podział urządzeñ gazowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194
10.3. Przewody gazowe i złączki instalacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195
10.3.1. Przewody (rury) stalowe i ich łączenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195
10.3.2. Przewody (rury) miedziane i ich łączenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197
10.3.3. Prowadzenie przewodów (rur) gazowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198
10.4. Instalowanie kurka głównego, reduktora ciśnienia, gazomierza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199
10.5. Instalowanie urządzeń gazowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201
10.5.1. Wymagania wspólne dotyczące wszystkich urządzeń gazowych instalowanych
w budynku mieszkalnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201
10.5.2. Instalowanie kuchni gazowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203
10.5.3. Instalowanie gazowych, przepływowych grzejników wody . . . . . . . . . . . . . . . .205
10.5.4. Instalowanie gazowych kotłów grzewczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .207
10.5.4.1.Pomieszczenia z kotłami o łącznej mocy cieplnej do 30 kW . . . . . . . . . .207
10.5.4.2. Pomieszczenia z kotłami o łącznej mocy cieplnej powyżej 30 do 60 kW 210
10.5.5. Instalowanie urządzeń gazowych do ogrzewania pomieszczeñ . . . . . . . . . . . . . .210
10.6. Instalowanie urządzeń sygnalizujących niedopuszczalny poziom stężenia gazu . . . . . . . . .211
10.7. Wymagania związane z wykonywaniem i odbiorem instalacji gazowych . . . . . . . . . . . . .213
10.8. Eksploatacja instalacji gazowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214
11. PRAKTYCZNA TRWAŁÓŚĆ INSTALACJI SANITARNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215
12. PROJEKTY INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA I CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ 222
12.1. Wymagania prawne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222
12.2. Potrzeba projektu i jego koszty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223
12.3. Nadzór nad wykonaniem instalacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223
12.4. Odbiór instalacji, rozruch i regulacja wstępna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223
12.5. Przykładowe projekty instalacji centralnego ogrzewania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224
13. WYKAZ NORM I PIŚMIENNICTWO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233

Źródło: ''