R22 po 2009 - pytania i odpowiedzi

Do kiedy mogę używać urządzenie z R22? Do kiedy mogę stosować czynnik R22? Czy w 2010 r. będę mógł stosować pierwotny czynnik R22 kupiony przed końcem 2009 r.? Kto jest właścicielem czynnika odzyskanego z instalacji chłodniczej? Co należy zrobić z odzyskanym i/lub zużytym czynnikiem chłodniczym?

MASZ PYTANIA NT. R22 PO 01.01.2010? NAPISZ DO NAS!
Zespół Legislacyjny Fundacji Ochrony Warstwy Ozonowej PROZON/Krajowego Forum Chłodnictwa odpowie na nie!
W tytule maila dopisz R22 – pytanie.
P1: Do kiedy mogę używać urządzenie z R22?
O1: Nawet do śmierci technicznej, jeśli jest
sprawne, szczelne i regularnie serwisowane,
ale ewentualne rozszczelnienie po 2009 r.
spowoduje:
• wysokie opłaty za emisję (50 zł/kg)
• niebezpieczeństwo, że nie będzie czynnika R22
z odzysku po regeneracji do uzupełnienia ubytków
• straty związane z zaburzeniem działalności
gospodarczej użytkownika instalacji chłodniczej
P2: Do kiedy mogę stosować czynnik R22?
O2:
• Czynnik pierwotny (wcześniej nieużywany
w urządzeniu) – do 31.12.2009.
• Czynnik używany, odzyskany z urządzeń –
nie dłużej niż do 31.12.2014.
P3: Czy w 2010 r. będę mógł stosować pierwotny
czynnik R22 kupiony przed końcem 2009 r.?
O3: Nie. Zakaz wynika bezpośrednio z unijnej
legislacji w sprawie substancji zubożających
warstwę ozonową:
• Rozporządzenie PEiR nr 2037/2000
• nowe Rozporządzenie PEiR z 7/2009 (ważne od O1.O1.2010)
P4: Co będę mógł zrobić po grudniu 2009 r. jeśli
w magazynie zostanie mi pierwotny czynnik
R22 kupiony przed początkiem 2010 r.?
O4: Jedyne legalne opcje postępowania z takim
czynnikiem to:
• przekazanie do utylizacji i poniesienie kosztów
• eksport poza UE do jednego z krajów, w których
zakaz stosowania pierwotnego R22 wprowadzony
będzie później niż w Unii Europejskiej
- rozwiązanie niemożliwe dla „detalicznych” ilości
- wymaga uzyskania zezwolenia Komisji Europejskiej
P5: Kto jest właścicielem czynnika odzyskanego
z instalacji chłodniczej?
O5:
• Właścicielem czynnika zawartego w instalacji
chłodniczej jest jej operator (użytkownik).
• Operacja odzysku czynnika chłodniczego
dokonywana przez firmę serwisową nie skutkuje
automatycznie przeniesieniem prawa własności
czynnika.
• Po odzysku czynnika pozostaje on dalej własnością
użytkownika urządzenia tak długo, dopóki nie
zostanie przekazany innemu podmiotowi na
podstawie stosownych dokumentów.
P6: Czy odzyskany czynnik R22 mogę ponownie użyć w
instalacji tego samego klienta?
O6: Tak, gdyż nie istnieje przepis prawny, który
zakazywałby wykorzystanie odzyskanego czynnika
chłodniczego do ponownego napełnienia instalacji tego
samego użytkownika, ale należy wziąć pod uwagę, że:
• Czynnik chłodniczy „zużywa” się, jak każdy płyn roboczy.
• Czynnik odzyskany z instalacji (szczególnie ze starego
urządzenia) zawsze zawiera zanieczyszczenia, których nie
można usunąć metodą prostego recyklingu, oraz które
powodują, że taki czynnik nie spełnia rygorystycznych
wymogów technicznych.
• Urządzenie z niepełnowartościowym czynnikiem chłodniczym
nie ma szans osiągnąć zakładanych parametrów wydajności
oraz jest znacznie bardziej zagrożone awarią.
P7: Czy odzyskany czynnik R22 można użyć
w instalacjach innych klientów bez przeprowadzenia
jego regeneracji?
O7: Takie postępowanie nie jest prawidłowe.
• Zgodnie z ustawą o odpadach odzyskany czynnik chłodniczy,
którego użytkownik pozbywa się przekazując go firmie
serwisowej a czynnik ten nie jest kierowany do regeneracji - jest
z mocy prawa klasyfikowany jako odpad niebezpieczny.
• Odzyskany niezregenerowany czynnik nie spełnia wymaganych
parametrów jakościowych. Zastosowanie niepełnowartościowego
czynnika w instalacji może więc rodzić także zastrzeżenia
moralne.
P8: Co należy zrobić z odzyskanym i/lub
zużytym czynnikiem chłodniczym?
O8: Najlepszym rozwiązaniem z punktu
widzenia ochrony środowiska,
prawidłowości dokumentacji oraz
zgodności z prawem jest przekazanie
odzyskanego czynnika do regeneracji do
Fundacji Ochrony Warstwy Ozonowej
PROZON.
P9: Gdzie można zdać odzyskany czynnik chłodniczy?
Czy wiążą się z tym jakiekolwiek koszty?
O9:
• Odzyskany czynnik można zdać w jednej z kilkudziesięciu
placówek Fundatorów PROZON-u lub w bezpośrednio w
siedzibie Fundacji w Warszawie.
• Przyjęcie zużytych, ale jednorodnych czynników HCFC (w tym
R22) i HFC (w tym R134a) jest bezpłatne.
• Jedyny niewielki koszt wiąże się z pokryciem kosztów
logistycznych (transport butli).
• Po przeprowadzeniu analizy przyjętego czynnika z odzysku,
PROZON wystawia pokwitowanie niezbędne do ewidencji
SZWO oraz do rozliczeń ze służbami ochrony środowiska.
P10: Jakie są opcje postępowania
z urządzeniami chłodniczymi
zawierającymi czynnik R22?
O10: Są cztery warianty postępowania, w tym jeden (ostatni) prosty i relatywnie niedrogi:
• Opcja 1: nie robić nic – mając raczej płonną nadzieję, że „jakoś to będzie”.
• Opcja 2: całkowita wymiana instalacji na inną z zastosowaniem naturalnych nośników ciepła (amoniaku, propanu, izobutanu, dwutlenku węgla) – tam gdzie jest to dopuszczalne normami bezpieczeństwa i technicznie możliwe.
• Opcja 3: przezbrojenie instalacji na jeden z popularnych czynników z grupy HFC: R404A, R507 lub R407C.
• Opcja 4: retrofit instalacji na jeden z powszechnych i sprawdzonych zamienników typu drop-in: R417A, R419A, R422A, R422D, R424A lub R427A. To najmniej skomplikowane, najszybsze i najtańsze rozwiązanie, możliwe do zastosowania nawet w rozległych instalacjach. Rozwiązanie to nie jest jednak polecane w instalacjach z zalanymi parownikami.
Decyzja dotycząca wyboru optymalnej opcji postępowania musi być podjęta indywidualnie dla każdego urządzenia. To, czy wystarczy wymienić sam czynnik, czy lepiej zainwestować w całkiem nową instalację, musi być poprzedzone analizą obecnego stanu technicznego urządzeń.
W każdym wypadku, pamiętając o negatywnym wpływie HCFC na środowisko, nie wolno dopuścić do emisji czynnika do atmosfery. Poza aspektem ekologicznym – to kosztuje aż 50 zł za każdy kilogram wypuszczonego do powietrza czynnika R22!
P11: Instaluję i serwisuję wyłącznie urządzenia
na HFC. Czy muszę mieć „ozonowe”
Świadectwo Kwalifikacji?
O11: Tak.
• Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Środowiska,
„ozonowe” Świadectwo Kwalifikacji uznane jest w
Polsce za tymczasowy certyfikat w zakresie
stosowania F-gazów, czyli czynników HFC.
• Unijne Rozporządzenie 842/2006 wymaga posiadania
co najmniej tymczasowego certyfikatu w tym
zakresie.
P12: Czy moje „ozonowe” Świadectwo
Kwalifikacji uznane w Polsce za tymczasowy
certyfikat F-gazowy jest honorowane w innych
krajach unijnych?
O12: Nie.
• Zgodnie z przepisami UE, tymczasowe certyfikaty w
odniesieniu do F-gazów nie są wzajemnie uznawane
w poszczególnych krajach członkowskich Unii
Europejskiej.
• Wzajemne uznawanie certyfikatów dotyczyć będzie
wyłącznie właściwych certyfikatów F-gazowych.
P13: 5-letni termin ważności mojego Świadectwa
Kwalifikacji upływa w pierwszej połowie 2010 r.
Co mam robić, aby dalej prowadzić działalność
w zgodnie z przepisami ekologicznymi?
O13: Należy ponownie przystąpić do egzaminu
w celu uzyskania nowego Świadectwa
Kwalifikacji w zakresie substancji
kontrolowanych. Pozostanie ono ważne:
• przez okres 5 lat w odniesieniu do HCFC,
• oraz do 4.7.2011 w odniesieniu do HFC.
P14: Prawo unijne wymaga dysponowania firmowym
certyfikatem w zakresie F-gazów. Czy mogę go uzyskać?
Co mi grozi za jego brak?
O14: Obecnie w Polsce nie ma możliwości uzyskania
pełnowartościowego certyfikatu dla przedsiębiorstw
ani dla personelu w odniesieniu do F-gazów.
• Taka możliwość powstanie dopiero po uchwaleniu ustawy o F-gazach oraz po wydaniu i wejściu w życie stosownych rozporządzeń ministrów.
• Nie ma niebezpieczeństwa wyciągnięcia jakichkolwiek sankcji
za nieposiadanie certyfikatu dla przedsiębiorstw w odniesieniu
do F-gazów.
P15: Kiedy będzie możliwość uzyskania
certyfikatów F-gazowych? Kiedy będzie
ustawa dotycząca HFC?
O15: Spodziewamy się i mamy realistyczną nadzieję, że certyfikaty F-gazowe będzie można uzyskać na przełomie III i IV kwartału 2009 r. Polska ustawa F-gazowa miała być skierowana na Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów w grudniu 2009 r.
P16: Czy nadal każdy będzie mógł kupować czynniki takie jak R404a, R507 - czy coś w tej kwestii zmieni się po 01.01.2010 r.?
O16: Teoretycznie, zgodnie z unijnym Rozporządzeniem F-gazowym (842/2006), od 4 lipca 2009 r. obrót czynnikami HFC może odbywać się tylko między podmiotami posiadającymi firmowe certyfikaty F-gazowe. Czytaj tu: http://forum-chlodnictwa.org.pl/files/File/032_F-gazy_842-2006.pdf (str. 5, art. 5 ust. 4):

4. Do dnia 4 lipca 2009 r. Państwa Członkowskie zapewniają,
aby przedsiębiorstwa zaangażowane w realizację działań,
o których mowa w art. 3 i 4, przyjmowały dostawy
fluorowanych gazów cieplarnianych tylko w przypadkach, gdy
ich odpowiedni personel posiada certyfikat, o którym mowa
w ust. 2 niniejszego artykułu.
Jednak, ponieważ w Polsce na razie nie ma możliwości uzyskania certyfikatu F-gazowego, ten przepis pozostaje „w zawieszeniu” do czasu stworzenia takiej możliwości na podstawie polskiej ustawy F-gazowej, która zostanie uchwalona prawdopodobnie dopiero w drugim półroczu 2010 r.
Pytania i odpowiedzi nt. R22 pochodzą z referatu Legislacje prawne dotyczące klimatyzacji, chłodnictwa i pomp ciepła - najważniejsze zmiany, wytyczne dla projektantów i firm handlowo-instalatorskich opracowanego przez Michała Dobrzyńskiego Dyrektora Biura Krajowego Forum Chłodnictwa przygotowanego na konferencję KLIMATYZACJA I CHŁODNICTWO W POLSCE - NOWE TRENDY ROZWOJU (01.12.2009 r., Warszawa).

MASZ PYTANIA NT. R22 PO 01.01.2010? NAPISZ DO NAS!
Zespół Legislacyjny Fundacji Ochrony Warstwy Ozonowej PROZON/Krajowego Forum Chłodnictwa odpowie na nie!
W tytule maila dopisz R22 – pytanie.