Ekologiczny dom przyszłości

Mądry, bo o odpowiednią temperaturę i świeże powietrze dba w nim komputerowy system sterujący. A zielony, bo ekologiczny. Wybudowany w Danii dom czerpie ze słońca więcej energii, niż potrzebuje.

Pomysł jego budowy zrodził się w głowach menedżerów duńskiej firmy VRK Holding znanej z produkcji okien dachowych Velux i tradycyjnych Velfac. W dobie zmian klimatycznych i coraz większej dbałości o środowisko naturalne, którego jesteśmy przecież częścią, wymyślili oni budowę sześciu eksperymentalnych ekologicznych domów aktywnych. Mają to być budynki, które całą energię albo jej część będą produkować same i które dzięki inteligentnemu systemowi sterującemu klimatem wewnątrz budynku (połączonym z czujnikami temperatury, wilgotności, nasłonecznienia, wiatru i CO2) będą dbały o dobre samopoczucie jego mieszkańców.

Do pierwszego domu - w duńskim Aarhus położonym na Półwyspie Jutlandzkim - wprowadziła się właśnie czteroosobowa rodzina. Dzięki jej obserwacjom i badaniom naukowym za rok dowiemy się, czy sprawdziły się założenia architektów. A te są bardzo ambitne. Duński dom aktywny ma produkować, a właściwie czerpać ze słońca więcej energii, niż potrzebuje. W ciepłej, ogrzewanej przez morze Danii jest to możliwe. W zimie średnia temperatura nie spada tam poniżej 0 st. C. Latem wynosi 17 st. - Naszym głównym problemem było nie ogrzanie tego domu, lecz jego chłodzenie - przyznaje Lone Feifer, architektka odpowiedzialna za projekt domów aktywnych.


Model Home 2020 - powstał pierwszy ekologiczny dom przyszłości

Jak duński pomysł sprawdzi się w innych warunkach klimatycznych? Spośród pozostałych pięciu ekologicznych budynków drugi jest budowany także w Danii - w Kopenhadze (na terenie uniwersytetu). Ale pozostałe powstaną w Austrii, Wielkiej Brytanii, Niemczech i Francji. Być może będą też następne, a jeden z nich zostanie zbudowany pod Wrocławiem.


Aktywny dom przyszłości

Na koniec kilka słów o kosztach. Budowa "mądrego zielonego domku" w Aarhus kosztowała 4 mln koron, a więc ok. 2 mln zł. Do tego trzeba jeszcze doliczyć koszt działki i mebli.


Od archetypu do domu aktywnego

Drogo, ale trzeba wziąć pod uwagę, że to prototyp. No i zbudowano go w drogiej Danii. Ile podobny domek kosztowałby w Polsce?

Baterie słoneczne

Ogniwa fotowoltaiczne o łącznej powierzchni 50 m kw. pokrywają połowę dachu od strony południowej. Według projektantów cały prąd zużywany w domu aktywnym ma pochodzić właśnie z tej dachowej elektrowni.

Kolektory słoneczne

Kolektory o łącznej powierzchni 6,7 m kw. mają dostarczyć 50-60 proc. energii (średnio w ciągu całego roku) potrzebnej do podgrzania wody w kranach. Zimą dachowa ciepłownia pomoże też w ogrzaniu domu.

Okna dachowe

Odpowiadają nie tylko za doświetlanie pomieszczeń, ale także za ich ogrzewanie i wentylację. Są automatycznie uchylane przez system sterujący klimatem wewnątrz domu. Potrzebny do tego prąd pochodzi z malutkich ogniw słonecznych.

Okna

Rozmieszczone ze wszystkich stron świata i na dachu okna zajmują aż 75 m kw. To aż 40 proc. powierzchni podłogi, która w domu aktywnym w Aarhus wynosi 190 m kw. W tradycyjnych domach jednorodzinnych stosunek powierzchni okien do powierzchni podłogi wynosi tylko 20-25 proc.

Po co mieszkańcom domu aktywnego tyle okien? W założeniu projektantów wpadające przez nie promienie słoneczne mają zapewnić nie tylko dużo światła, ale także połowę energii potrzebnej do ogrzania budynku w chłodne miesiące.


Dom tradycyjny i inteligentny

Okna umieszczone w ścianach domu składają się z trzech warstw szkła. Przestrzeń pomiędzy szybami wypełniono argonem. Futryny zbudowano z bardzo szczelnego i wytrzymałego materiału Helo-Fibre.

Wszystkie okna, zarówno te dachowe, jak i tradycyjne, mogą zostać zasłonięte wewnętrznymi i zewnętrznymi (sterowanymi automatycznie) żaluzjami. Nocą zapobiegają one wychłodzeniu domu, a w słoneczny letni dzień chronią wnętrze przed upałem - ich dziurkowana powierzchnia zapewnia widok na zewnątrz, ale zatrzymuje prawie 90 proc. słonecznego promieniowania cieplnego.

Wentylacja

Pionowe okna wyposażono w lufciki. Uchylane automatycznie zapewniają dopływ świeżego powietrza. Sterując nimi, a także uchylnymi oknami dachowymi i żaluzjami, system komputerowy utrzymuje w domu stałą, przyjemną temperaturę, a także wilgotność powietrza. W razie potrzeby lufciki i okna dachowe można otworzyć ręcznie. Duża wysokość pomieszczenia zapewnia skuteczną naturalną wentylację.

Ogrzewanie

Połowa energii potrzebnej do ogrzania budynku jesienią, zimą i wiosną pochodzić ma z promieni słonecznych wpadających przez bardzo dużą powierzchnię okien. Resztę zapewnią umieszczone na dachu kolektory słoneczne i ukryta wewnątrz domu pompa ciepła.

W pokojach dziennych, kuchni i łazienkach zainstalowano ogrzewanie podłogowe. W sypialniach grzeją kaloryfery. W każdym z pomieszczeń temperatura może być regulowana indywidualnie.

Pompa ciepła

To urządzenie, które dogrzewa dom i wodę w kranach, czerpiąc energię z powietrza przez pompę zainstalowaną na zewnątrz budynku.

Zimą dodatkowym elementem grzewczym jest mechaniczna wentylacja. Zainstalowane w niej wymienniki ciepła odzyskują energię z powietrza uciekającego na zewnątrz domu i ogrzewają nią chłodne powietrze wpływające do wewnątrz.

Według założeń niskie zapotrzebowanie na energię cieplną ma być zapewnione przez duże przeszklenia ze szczelnych okien, bardzo dobrą izolację budynku, uproszczenie systemu grzewczego zapobiegające stratom energii, a także przez inteligentny system komputerowy, który steruje klimatem wewnątrz domu.

Źródło: Gazeta Wyborcza - www.wyborcza.pl