Armatura i automatyka Danfoss w świetle wymagań UDT

W ramach kolejnej nowelizacji przepisów Urzędu Dozoru Technicznego, Rada Ministrów wydała rozporządzenie dotyczące wymogów stawianych producentom armatury i automatyki stosowanej w obiegach instalacji chłodniczych z czynnikami niebezpiecznymi, montowanymi w Polsce (Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002; Dz. U. 120 Poz.1021).

Według powyższych przepisów wszystkie elementy (rurociągu o średnicy powyżej DN25) każdej rozbudowywanej lub nowej instalacji chłodniczej opartej na amoniaku jako czynniku chłodniczym podlegają dozorowi technicznemu.
Komponenty użyte do wykonania instalacji obiegu amoniaku powinny posiadać certyfikat, wydany producentowi przez UDT, uprawniający do wytwarzania danych elementów.
Danfoss Sp. z o.o. jako jedyny w branży chłodniczej importer na polskim rynku uzyskała wymagane uprawnienia do wytwarzania armatury i automatyki w swoim zakładzie produkcyjnym w Hasselager (Dania). Uprawnienie to szczegółowo opisuje rodzaje i typy armatury. Poniżej przedstawione są, z konieczności w sposób skrótowy, poszczególne typy automatyki i armatury wymienione w załączniku do dopuszczenia UDT.
Dokumenty UDZ

(po kliknięciu na wybrany dokumant
zobaczysz jego powiększenie)





Certyfikat UDT obejmuje:
1. Zawory odcinające SVA są przeznaczone do zamykania przepływu czynnika chłodniczego i odcinania części instalacji. Oferta obejmuje zawory o przyłączach od DN 15 do DN 300 mm w różnych wykonaniach. Zawory dostępne są w wersjach kątowych i przelotowych, z kołpakiem lub pokrętłem do ręcznego otwierania i z różną długością obudowy trzpienia: do zastosowań standardowych (do -50°C) lub nisko temperaturowych (do -60°C).
2. Zawory regulacyjne typu PM, PML(X), PMFL. Zawory PM służą do regulacji ciśnienia przed lub za zaworem w zależności od wymagań technologii chłodniczej, oraz mogą pracować jako zawory elektromagnetyczne serwosterowane.
Zawory PML/PMLX są zaworami elektromagnetycznymi i służą do automatycznego zamykania lub otwierania przepływu czynnika chłodniczego w rurociągach gdzie wymagany jest mały spadek ciśnienia. Zawory PMLX są zaworami dwustopniowymi.
Zawory PMFL są zaworami serwosterowanymi (SV) i służą do regulacji ciągłej poziomu czynnika chłodniczego w aparatach instalacji chłodniczej.
3. Zawory silnikowe MEV i MRV przeznaczone są do płynnej regulacji przepływu czynnika chłodniczego. W przeciwieństwie do zaworów serwosterowanych nie wymagają one do poprawnej pracy różnicy ciśnień. Dzięki temu idealnie nadają się do układów z obiegiem grawitacyjnym. Zawory typu MEV są stosowane jako zawory rozprężne w układach regulacji poziomu czynnika chłodniczego w aparatach takich jak chłodnice międzystopniowe czy poziome oddzielacze cieczy. (Przykładowy zestaw to: sonda AKS 41, sterownik EKC 347, zawór MEV). Zawory typu MRV są stosowane do regulacji przepływu czynnika w celu spełnienia wymogów technologicznych np. regulacja ciśnienia wrzenia lub temperatury medium ochładzanego. Obydwa typy zaworów spełniają również funkcję zaworów odcinających. W przypadku zaniku napięcia zawory automatycznie powracają do pozycji zamkniętej (opcjonalnie można zablokować tę funkcję).
4. Zawory zwrotne NRVA najczęściej stosowane są na rurociągach tłocznych lub w węzłach zasilających wymienniki ciepła odtajane gorącym gazem w komorach chłodniczych.
5. Filtry FIA produkowane są w zakresie średnic od DN15 do DN200 i przeznaczone są zarówno do zastosowań w rurociągach ciekłego jak i gazowego czynnika chłodniczego. Istnieje możliwość wyboru gęstości siatki filtrującej w zależności od zastosowania filtra. Dostępne są cztery gęstości siatki od 100 mm do 500 mm. Proponowane dodatkowe akcesoria to: wkłady magnetyczne do wyłapywania opiłków metalowych oraz materiałowa kieszeń filtracyjna, szczególnie przydatne przy rozruchu nowej instalacji.

Armatura Danfoss
6. Zawory odcinająco zwrotne SCA produkowane są w zakresie średnic od DN15 do DN125 i łączą w sobie cechy zaworów zwrotnych i zaworów odcinających. Ten typ zaworów pozwala zmniejszyć ilość elementów armatury na rurociągach tłocznych przy połączeniach równoległych sprężarek. Zawory te mogą być również stosowane na rurociągach ssawnych i w węzłach sterujących odtajaniem gorącymi parami.
7. Zawory elektromagnetyczne EVRA/T oraz GPLX przeznaczone do automatycznego odcinania wymienników ciepła lub innych aparatów zarówno po stronie ciekłego (EVRA/T) jak i stronie gazowego czynnika (GPLX). Obydwa typy zaworów pozwalają wraz z inną armaturą na pełną automatyzację procesów odtajania gorącymi parami zarówno wymienników ciepła w komorach chłodniczych jak i tunelach zamrażalniczych. Zawory GPLX o dwustopniowym działaniu pozwalają w sposób automatyczny na łagodne otwieranie przepływu amoniaku po odtajaniu nawet bardzo dużych wymienników ciepła nie powodując skokowego wzrostu ciśnienia w POCu. W trakcie normalnej pracy opory przepływu takich zaworów są bardzo małe. Dla przykładu przy wydajności chłodniczej Q0 =850 kW i temperaturze wrzenia t0=-40°C spadek ciśnienia dla zaworu GPLX 150 wyrażony w stopniach jest mniejszy niż 1 K.
8. Zawory pływakowe HFI są stosowane w kompaktowych instalacjach amoniakalnych o minimalnym napełnieniu czynnikiem. Układy takie są pozbawione zbiornika ciekłego czynnika za skraplaczem, a cały czynnik jest gromadzony w oddzielaczu cieczy po stronie niskiego ciśnienia. Najczęściej zawory pływakowe wysokiego ciśnienia typu HFI są montowane bezpośrednio do wymiennika płytowego skraplającego czynnik chłodniczy.
9. Elektroniczne zawory rozprężne AKVA stosowane są do dławienia czynnika chłodniczego zasilającego chłodnice międzystopniowe i osuszacze w układach z parownikami zalanymi i bezpośrednio parowniki w układach ciśnieniowych. Ze względu na szeroki zakres regulacji: od 10% do 100% zawory te znajdują zastosowanie w instalacjach o dużej zmienności obciążenia cieplnego.
10. Odcinające zawory dwupołożeniowe DSV przeznaczone są do odcinania dopływu czynnika chłodniczego do zaworów bezpieczeństwa, na czas ich okresowej legalizacji (zgodnie z wymaganiami UDT).
11. Zawory regulacyjne REG pozwalają na bardzo precyzyjną regulację ilości przepływającego czynnika chłodniczego zasilającego aparaty (chłodnice międzystopniowe, osuszacze, parowniki). Zawory te mogą również pełnić funkcję zaworów odcinających, co umożliwia uproszczenie budowy rozdzielni. Oferta obejmuje zawory o przyłączach od DN 15 do DN 40 w szerokim zakresie wydajności od 10 do 2000 kW.

Armatura Danfoss

Należałoby nadmienić, że certyfikacji nie podlegają elementy rurociągów o średnicy do DN 25. Spośród urządzeń nie objętych wymogiem warto zwrócić uwagę na:
1. Zawory upustowe typu OFV 20 i 25, które przeznaczone są do utrzymania nastawionej różnicy ciśnień w zakresie od 2 do 8 barów. Zawory te są stosowane do automatyzacji procesu odtajania parowników gorącymi parami.
2. Zawory QDV przeznaczone są do spustu oleju ze wszystkich aparatów instalacji chłodniczej będących pod ciśnieniem amoniaku. Konstrukcja zaworu zapewnia szybkie i niezawodne zamknięcie w przypadku zwolnienia dzwigni otwierającej.
Zawory te posiadają jeszcze jedną unikalną cechę - są wyposażone w wewnętrzny kanał upustowy otwierający się przy nadciśnieniu powyżej 18 bar. Rozwiązanie to zabezpiecza przed rozerwaniem fragment rurociągu przed zaworem QDV na skutek zaistnienia tzw. "pułapki cieczowej".
3. Zawory iglicowe SNV wprowadzane obecnie na rynek mogą być stosowane jako kurki manometryczne lub zawory redukujące przepływ w rurociągach o małych średnicach.
4. Zawory ORV służą do regulacji przepływu oleju w systemie wymuszonego smarowania w sprężarkach śrubowych w zależności od temperatury oleju.
W związku z posiadaniem przez firmę Danfoss uprawnienia (zaprezentowanego powyżej) wydanego przez UDT można stwierdzić, że automatyka i armatura Danfoss jest obecnie jedyną legalną automatyką do amoniaku w Polsce.

Firma: Danfoss Sp. z o.o.
Grodzisk Mazowiecki
Źródło: